Tarih Kültürü

Günümüzde Osmangazi ilçesi sınırları içerisinde yer alan Abdal Köprüsü, Acemler ve Hürriyet mahalleleri arasında Nilüfer Çayı’nın üzerinde yer almaktadır. 1666 yılında yapımına başlanan köprü üç yılda tamamlanmıştır. Köprüyü Abdal Çelebi isimli bir tüccarın yaptırdığı bilinmektedir. Kesme taştan ve sivri kemerlerden oluşan köprünün orta kısmı iki başından 75 cm. daha yukarıdadır. 1978 yılından sonra restore edilip araç trafiğine kapatılmıştır. Köprü ayakları, …

ABBÂSİYYE Bazı tarihi yerlerin adı. 1- Kuzey Afrika’da bu adla anılan şe­hirlerden biri, Ağlebîler’in kurucusu İbrahim b.Ağleb tarafından Kayrevan’ın 5.5 km. güneydoğusunda, Ab­basîler adına 184 (800) yılında kuruldu. Burası Kasrülagâlibe ve Kasrülkadîm isimleriyle de bilinmektedir. Etrafı sur­larla çevrili olan şehrin beş kapısı bulu­nuyordu. Merkezinde askeri birliklerin teftiş edildiği geniş bir meydan ve meydanın yakınında elçi kabulü için ya­pılan Rusâfe Sarayı …

ABBASİ   Safevî Hükümdarı I. Abbas zamanında (1587-1628) basılan altın ve gümüş sikkeye verilen ad, I.Abbas, XVII. yüzyıl başlarında para sisteminde önemli düzeltme ve yenilikler yaparak yeni paralar bastırdı. Abbasî de bu sırada basılan iki altın ve iki gümüş sikkenin adı olarak kullanıldı. Bunlar 144 ve 120 habbe ağırlığında, saf ve ağırlıklarının tam olması sebebiyle itibarî değerinin yanında gerçek kıymeti …

Diriliş ‘Ertuğrul’ dizisinde de sık sık adı geçen Sadeddin Köpek, Anadolu Selçuklu dönemi devlet adamlarından biridir. Hayatının ilk yılları ve Anadolu Selçuklu sultanlarının hizmetine nasıl girdiği hakkında bilgi bulunmamaktadır. Yaptırmış olduğu kervansarayın kitâbesinden adının Köpek b. Muhammed, lakabının Sadeddin olduğu anlaşılmaktadır. Hayatının ilk yıllarına dair yeterli bilgi yoktur; zira Selçuklu Sultanlarının hizmetine nasıl girdiği de bilinmemektedir. I. Alaeddin Keykubat döneminde …

 NİŞANCI ABDİ PAŞA   (ö. 1103/1692), Osmanlı devlet adamı ve tarihçi. İstanbul’da Anadoluhisan’nda dünya­ya geldi. Asıl adı Abdurrahmandır. Enderûn-ı Hümâyun’da eğitim gördü. Vekdyi’ndme’sinde verdiği bilgilere göre, 27 Ekim 1648’de Sarây-ı Hümâyun’da Büyük Oda’da görev aldı. 1650’de Seferli Koğuşu’na geçti. 1659’da da Has Oda’ya nakledildi. 1665’te kendisine “Tuğra çekme” yetkisi verildi. 1668’de sır kâtibi olan Abdi Paşa. 28 Temmuz 1669’da vezâret …

Abbas B. Me’mûn   (ö. 223/838), Abbasî kumandanı. Abbasî Halifesi Me’mûn’un oğludur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Askeri sahada çok iyi yetiştiği an­laşılan Abbas, 214 (829-30) yılında Bilâl el-Gassânî eş-Şâri’nin isyanını bastırdı. Babasının Bizans’a karşı çıktığı ilk se­ferde ordu kumandanı olarak Anado­lu’ya girdi ve bazı kaleleri fethetti. Ertesi yıl Niğde (Antigu), Hasîn ve Ahrâb kalelerini ele geçirdikten sonra Bizans İmparatoru …

ABDİ ÇELEBİ CAMİİ   İstanbul’un Kocamustafapaşa semtinde, Sulumanastır yakınında bulunan XVI. yüzyıla ait cami. Kanunî Sultan Süleyman devrinde Çe­lebi Abdullah b. Abdurrahman tarafın­dan 940’ta (1533-34) Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Çilingirler Mescidi, Yedim-İçtim Mescidi, Sankiyedim Mescidi ve Yenicami isimleri ile de bilinir. Kub­besi, dört pilpâye üzerinde yer alan ke­merlere oturur. Minberi 1170’te (1756-57) Mahmud Ağa tarafından yenilen­miştir. Minaresi sağındadır. Yapı üze­rinde, süsleme …

ABDİ   (ö. 1178/1764 [?]), Osmanlı tarihçisi. Patrona İsyanı hakkında kaleme aldığı tarihiyle tanınan Abdi Efendi’nin hayatına dair bilgiler, daha çok kendi eserine dayanır. Bazı kaynaklara göre III. Ahmed’in mühürdarı oldu; 1753-1764 yılları arasında birkaç defa reîsülküt-tâblığa getirildi. Aynı zamanda şair olan Abdi’nin o devirde yaşamış birkaç Abdi’den hangisi olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Abdi Efendİ’nin, Târih-i Sultan Mahmud Han İbn …

ABBAS HİLMİ I   (1813-1854), Mısır valisi, Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu ve Ahmed Tosun Paşa’nın oğludur. Am­cası İbrahim Paşa’nın 1848’de ölümün­den sonra Mısır valisi oldu. Valiliğinin ilk yıllarında. Avrupa’nın tesiriyle yapılmaya başlanan reformlara karşı çıktı ve özellikle Mehmed Ali Paşa zamanında Batıdan örnek alınarak açılan bazı müesseseleri kapattı. Bunun tabii bir so­nucu olarak okullarda görevli pek çok yabancı danışman …

ABBAS HALİM PAŞA (1866-1934), Türk devlet adamı. Asıl adı Mehmed Abbas’tır. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın dördüncü oğlu Halim Paşanın ikinci çocuğudur. Kahire’de doğdu. Özel hocalardan Arapça, Farsça. Fransızca ve İngilizce öğrendik­ten sonra ağabeyi Said Halim ile birlik­te İsviçre’ye giderek yüksek tahsilini orada tamamladı. Hidiv Tevfik Paşa’nın kızı ile evlendi (1895) Uzun yıllar Avru­pa’da kalarak kendisini yetiştirdikten sonra İstanbul’a döndü. Sultan …