İnkılâp Tarihi -Türk Tarihinde İlkler
- İlk kez Mondros (30 Ekim 1918) Antlaşmasıyla Osmanlılar fiilen bitmiştir.
- İlk işgal → Musul (İngilizler)
- İlk direniş → Hatay-Dörtyol (Fransızlara)
- İlk cemiyet → Trakya-Paşaeli Cemiyeti
- İlk Kuva-i Milliye örgütlenmesi → Batı Anadolu’da Yunanlılara karşı (Ayvalık)
- İlk kez Paris Barış Konferansında (18 Ocak 1919) İzmir Yunanlılara verildi
- Manda fikri ilk kez Paris Barış Konferansında ortaya çıktı
- İlk Türk haklılığını gösteren uluslararası belge → Amiral Bristol Raporudur
- İlk Kuva-i Milliye Cephesi → Ayvalık
- İlk Kurtuluş Savaşı belgesi → Amasya Genelgesi
- İlk cumhuriyet belirtisi → Amasya Genelgesi, “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”
- Mustafa. Kemal’in ilk ihtilal bildirisi → Amasya Genelgesi
- İlk milli kararların alınması→ Erzurum Kongresi
- İlk Temsil Heyeti → Erzurum Kongresinde kuruldu
- İlk Manda reddi → Erzurum Kongresinde oldu
- İlk Milli Kongre → Sivas Kongresi’dir
- İlk kez cemiyetler, Sivas Kongresinde birleştirildi. (Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti)
- İlk kez Temsil Heyeti Sivas Kongresinde millileştirildi
- Temsil Heyeti’nin ilk siyasi başarısı → Damat Ferit Paşa Hükümetinin istifasıdır
- İlk kez Amasya Görüşmelerinde Temsil Heyeti İstanbul hükümeti tarafından hukuken tanınmıştır
- İlk Kurtuluş Savaşı resmi bildirisi → Misak-ı Milli
- Kapitülasyonlara ilk tepki → Misak-ı Milli
- İlk Milli Sınır kavramı → Erzurum Kongresi
- İlk milli sınırların belirlenmesi →Misak-ı Milli
- İlk Milli Meclis → 23 Nisan 1920 TBMM
- İlk geçici meclis başkanı → Sinop Milletvekili Şerif Bey
- İlk Meclis Başkanı → Mustafa Kemal
- İlk Hükümet → Meclis Hükümetidir
- İlk yeni Türk Devleti Anayasası → 20 Ocak 1921 Teşkilat-ı Esasiye
- İlk Kanun → Ağnam vergisi (Hayvan vergisi)24 Nisan 1920
- Ayaklanmalara karşı ilk önlem → Hıyaneti Vataniye Yasası (29 Nisan 1920)
- Kuva-i Milliye’ nin bir bayrak altında toplanması → 9 Ekim 1920 Pozantı Kongresi
- İlk kez Düzenli Ordu 8 Kasım 1920’de Batı cephesinde kuruldu
- TBMM’nin ilk siyasi başarısı → Gümrü Antlaşması (Ermenistan) – 3 Aralık 1920
- Düzenli ordunun ilk askeri başarısı → I. İnönü Muharebesi
- Yeni devleti ilk tanıyan batılı devlet → Rusya (Moskova Antlaşması)
- TBMM’nin ilk müttefiki → Rusya
- Yeni devleti ilk tanıyan İtilaf Devleti → Fransa (Ankara Antlaşması)
- İlk Anadolu’yu terk eden → İtalya (Sakarya Savaşı)
- İtilaf devletleri TBMM’yi hukuken Londra Konferansında tanıdılar
- Doğu sınırımız son şeklini alması → Kars Antlaşması (Kafkas Devletleri)
- Güney sınırımız son şeklini alması → Ankara Antlaşması (Fransa)
- Irak sınırımız son şeklini alması → 1926 Ankara Antlaşması (İngiltere)
- Batı sınırımız son şeklini alması → Lozan Antlaşması
- İlk ve tek yenilgi → Eskişehir-Kütahya Muharebesi
- İlk başkomutan yasasıyla Mustafa Kemal “Başkomutan” olarak Sakarya’da savaştı
- İlk Genelkurmay Başkanı → Fevzi Çakmak
- İlk Cumhurbaşkanı → Mustafa Kemal
- İlk Başbakan → İsmet İnönü
- İlk Meclis Başkanı →Ali Fethi Bey (Cumhuriyet dönemi)
- T.C. ilk siyasi partisi → Cumhuriyet Halk Fırkası
- T.C. ilk muhalefet partisi → Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
- İlk güçler birliği → 1921 anayasasında
- İlk güçler ayrılığı → 1961 anayasasında
- Unvan alan ilk şehir → Maraş’tır. (Kahraman)
- İlk kez çok partili hayata 1946’da geçildi
- Osmanlı Devleti’nin resmen bitişi → 1 Kasım 1922 Saltanatın kaldırılmasıdır
- Kurtuluş Savaşı fiilen bitişi → Mudanya Ateşkes Antlaşması
- Kurtuluş Savaşı resmen bitişi → Lozan Antlaşması
- Laikliğin ilk aşaması → Saltanatın kaldırılması
- 1930’da Devletçilik ilkesine geçildi
- İlk beş yıllık kalkınma planı 1933-1938 yıllarında uygulandı
- 1937’de Atatürk İlkeleri, anayasaya girdi