TÜRK-FRANSIZ İLİŞKİLERİ Lozan, Türkiye’nin siyasal yaşamındaki tüm sorunları çözememiştir. Fransa ile aramızda çözümlenemeyen şu sorunlar kalmıştı: Lozan’dan kalan Osmanlı Borçları: Osmanlılar en çok Fransa’ya borçlu idi. Lozan’da kapitülasyonlar kaldırılmış, bunun yanında Dûyun-u Umumiye de kaldırılmıştı. Osmanlı borçlarının paylaşılması ve bize düşen bölümünün kağıt para olarak eşit taksitlerle ödenmesi kararlaştırılmıştır. Ancak 1929’da dünyayı kasıp kavuran ekonomik kriz sonucunda borçların ödenmesi zorlaştı. …

TÜRK-YUNAN İLİŞKİLERİ Nüfus Mübadelesi (Değiş-Tokuş): 10 Haziran 1930 Lozan Antlaşmasına göre İstanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türkler karşılıklı olarak değiştirilecekti. Ancak Yunanistan Türkiye’de, özellikle İstanbul’da çok sayıda Rum bırakmak istiyordu. Amacı bu sayede Türk Hükümeti’nin içişlerine karışabilmekti. Türk Hükümeti ise İstanbul’a yerleşmenin Türk kanunlarına göre olacağını ileri sürerek bunu kabul etmedi. Anlaşmazlık Uluslararası Adalet Divanı’na götürüldü. Ama divan anlaşmazlığı çözümleyemedi. …

ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI GENEL BAKIŞ Türkiye, Batı ve Doğu arasında bir köprü oluşturmaktadır. Jeopolitik önemi böylesine kritik bir ülkenin varlığını korumada yalnız askeri gücüne değil, aynı zamanda diplomasiye de dayanması tabiidir. Birçok yabancı yazarın Türk devlet adamlarını “doğuştan diplomat” olarak kabul etmesi sebepsiz değildir. Mustafa Kemal Atatürk’te askeri niteliklerinin yanı sıra bu vasıfların üstün bir şekilde mevcut olduğunu …

İKİ DÜNYA SAVAŞI ARASINDA AVRUPA’NIN EKONOMİK DURUMU Dünyanın yeni bir savaşa doğru sürüklenmesi, 1919 – 1931 yılları arasında yaşanan büyük ekonomik çöküntüyle başlamıştı. 1929 ekonomik bunalımı, mali alandan sanayiye ABD’den tüm dünyaya yayılmıştı. Amerika, Avrupa’ya verdiği krediyi ve bu kıtada yaptığı yatırımları durdurmuştur. Bunalım ortaya çıkıncaya kadar, Almanya, Amerika’dan aldığı krediyle İngiltere ve Fransa’ya onarım borcunu ödüyordu. İngiltere ve Fransa …

1929 DÜNYA EKONOMİK BUNALIMI I. Dünya Savaşı’nın ardından barış çabaları sürerken 1929’da Amerika’da patlak veren dünya ekonomik buhranı kısa zamanda tüm dünyada etkilerini göstermeye başladı. a) Krizin Sebepleri  Amerikan ekonomisinin büyük bölümünün holdinglere dayanması (1929 yılında Amerika’da ekonomide %50 üzerinde söz hakkı olan holding sayısı 200 civarındaydı. Bu sayılar bir tek holdingin bile iflasının ekonomiyi sarsmaya yeterli olduğunun göstergesiydi.)  Bankacılık …

JAPONYA’NIN UZAKDOĞU’DA YENİ BİR GÜÇ OLARAK ORTAYA ÇIKMASI    Japonya, 1845’ten itibaren Batı’ya açılma politikası izledi çünkü Japonlar, Batı tekniğine ulaşamazlarsa, Avrupa tarafından sömürülüp ezileceklerini fark etmişlerdi. 1845’ten sonra, Batı’nın düzeyine çıkmak için Amerika ve Avrupa’ya yüzlerce öğrenci gönderdiler. Bir yandan da idari ve sosyal yapılarını değiştirmeye başladılar. MEİJİ RESTORASYONU (AYDIN HÜKÜMET) (1868 – 1912) İmparator Mutsihito’nun 1868’de kabul ettiği …

İNGİLTERE VE FRANSA’NIN ORTADOĞU POLİTİKASI a) Ortadoğu’nun Tanımı ve Önemi Tarihin eski dönemlerinden beri çeşitli uygarlılara sahne olan ve eski dünya kıtalarının merkezi konumunda sayılan Orta Doğu Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının kesişme bölgesinde yer alır. Kuzeyden Rusya Federasyonu, doğudan Hindistan, güneyden Hint Okyanusu, güneybatıdan Afrika ülkeleri ve kuzeybatıdan ise Avrupa ülkeleriyle sınırdır. Bugün bölgede, 18 ayrı bağımsız devlet bulunmaktadır. …

SOVYETLER BİRLİĞİNİN KURULUŞU VE GÜÇLENMESİ / BASMACI HAREKETİ SSCB Vladimir İlyiç Lenin’in başkanlığındaki Bolşevik Partisi’nin 1917’de Bolşevik İhtilali’nden sonra iktidarı ele geçirmesiyle kuruldu. Devrim yapıldığı sırada Rusya, I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri bloğunda savaşıyordu. Bolşevik Partisi’nin ilk önemli icraatı Rusya’yı Brest – Litowks Antlaşması ile bu savaştan çıkarmak oldu ve Rusya bu antlaşma ile Finlandiya, Litvanya, Polonya, Ukrayna, Batum, Kars …

YALNIZLIK POLİTİKASI / MONROE DOKTRİNİ   Amerika’nın 5. Cumhurbaşkanı James Monroe, 2 Aralık 1823’te Amerikan Kongresi’ne, Amerikan dış politikasının temel ilkelerini belirleyen bir mesaj gönderdi ve kongrenin bu ilkeleri kabul etmesini istedi. Buna göre, Amerika Avrupa’nın Avrupa devletleri de Amerika’nın içişlerine karışmamalıdır. Amerikan dış politikasında Monroe Doktrini diye adlandırılan bu dış politikanın ilk sorunu, İspanyol sömürgelerinin bağımsızlıklarını kazanmaları olmuştur.   …

BÜTÜNLEYİCİ İLKELER Bu ilkeler, Atatürk’ün Anayasa’ya koydurduğu altı temel ilkesinin yanında Ulu Önder’in yaşamı boyunca ve yaptıkları sırasında kesinlikle ödün vermediği ve uyguladığı prensiplerdir. Daha sonra O’nun eserini inceleyenlerin belirlediği ilkelerdir:   1-  ULUSAL EGEMENLİK Egemenlik haklarının ulusa ait olması, ulusun kendi kendisini yönetmesidir. Ulusal egemenlik; ulusun tarihsel ve sosyal bir gerçek olması yanında siyasal bir gerçek olduğunun ifadesidir ve …