4. ÜNİTE:YUMUŞAMA DÖNEMİ VE SONRASI A. ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE DEĞİŞİM SÜRECİ “SOVYET KOMÜNİST PARTİSİNİN 20. KONGRESİNİN RAPORU”NDAN (1956) SSCB, dış politikasında devletlerin rejimlerine bakılmaksızın barış içinde birlikte var olma siyasetini sabırlı bir şekilde uygulamalıdır. Ayrıca uluslararası alanda başlayan iyi ilişkiler sürekli bir barışa dönüştürülmelidir. Bu amaçla halkların güvenliği ve barışı için aktif bir şekilde çalışmalar yapmak politikamızın bir parçası olmalıdır. (…) …

F. SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE DÜNYA  Dünya sanayi üretimi Yıllar Toplamüretim(1900=100 birim) Yıllık büyüme(%) 1900 100 2,6 1938 311,4 2,2 1953 567,7 4,1 1963 950,1 5,3 1930’larda büyük bir bunalım geçiren dünya, II. Dünya Savaşı’ndan sonra esaslı bir büyüme sürecine girdi. Büyük sanayi ülkeleri, 1945-1975 yılları arasında benzeri görülmemiş bir ekonomik büyüme yaşadılar. XX. yüzyılın ilk yarısında yalnızca iki kat artan …

E. SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE  1. Soğuk Savaş Döneminde Türk Dış Politikası ABD Soğuk Savaş Döneminde SSCB yayılmacılığına karşı jeostratejik konumundan dolayı Türkiye’yi yanında görmek istiyordu. Türkiye ise SSCB’nin baskılarına karşı aBd ve Batılı devletlerle iş birliği yaparak kendi güvenlik alanını genişletmeye yönelik siyaset izlemeye yönelmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti’nin yeni bir güç olarak ortaya çıkması ve Kore Savaşı, Türkiye’nin izlediği …

D. ASYA VE AFRİKA’NIN KURTULUŞU 1. Güney Asya’daki Gelişmeler  1763’ten beri İngiliz sömürgesi olan Hindistan’da 1917’de Mahatma Gandhi’nin faaliyetleri milliyetçilik hareketlerine hız kazandırdı. Bunun üzerine İngilizler 1919’da bazı eyaletlerde bir kısım yetkileri halk tarafından seçilen yerli liderlere bıraktıysa da bu gelişme, Hindistan’daki bağımsızlık mücadelesini durdurmaya yetmedi. Bağımsızlık hareketleri Batı’da okuyan Hintli aydınlar tarafından örgütlendi. Halk tarafından desteklenen bu aydınlar ilk …

C. UZAK DOĞU’DA ÇATIŞMA 1. Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kuruluşu  Eylül 1949’da Mao’nun yönetimi ele geçirmesi ile Çin’de komünist yönetim iş başına gelmişti. Çin’deki rejim değişikliği, ülke içinde büyük değişikliklere neden olduğu gibi Çin’in dış siyasetini ve uluslararası politikayı da etkilemiştir. Çin’deki yeni rejim, SSCB ve müttefikleri tarafından hemen tanınarak Çin’le otuz yıllık dostluk ve ittifak antlaşması imzalandı. Bu durum Asya’daki güçler …

B. PAYLAŞILAMAYAN ORTA DOĞU  DÜNYANIN FIRTINA MERKEZİ “Gerçekten Orta Doğu’nun istikrarsız ve karışık durumu; başta bölgenin jeopolitik konumu dünyanın en geniş petrol rezervlerine sahip bulunması, bölge devletlerinin görüşleri ve hedeflerinin birbiri ile çatışması; gelir dağılımının dengesiz olması, din ve mezhep farklılıkları… gibi bir takım köklü faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bir Amerikalı profesör bu nedenle, bölgeye “dünyanın 1 numaralı fırtına merkezi” adını yakıştırmıştır.” …

2. Batı Blokunun Kuruluşu  Daha önce belirtildiği gibi II. Dünya Savaşı dünyadaki dengelerde büyük bir değişime neden olmuştu. Uluslararası politikada daha önce aktif rol üstlenen devletlerin savaştan yıpranarak çıkması, Avrupa ve dünya siyasetinde boşluk meydana getirmişti. SSCB’nin yayılmacı politika izlemesi, Türkiye’den toprak ve üs istemesi, Yunan iç savaşı, İngiltere’yi endişeye düşürdü. İngiltere’nin ekonomik nedenlerden dolayı bu bölgedeki askerlerini çekeceğini belirtmesi …

A. BLOKLARIN KURULUŞU  BLOKLAŞMA Soğuk Savaş’ın “Müttefik olmayan sadece düşman olabilir.” mantığı, blokların kurulmasına neden oldu. Blokların iki özelliği var: Bloklar silahlara, ekonomiye, rejimlere ve tabii ki uluslararası politikalara etki eden bir iş birliğini şart koşuyor. Soğuk Savaş kavramı tam ve sürekli bir çatışmayı öne sürüyor. (…) ideolojiler, iç ve dış politikayı yeniden şekillendiriyor. Neticede bloklara yeni bir yaşam şeklini …

3. ÜNİTE: SOĞUK SAVAŞ DONEMİ II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa ve Asya’da, güçler dengesinde büyük boşluklar meydana geldi ve dengeler beklenildiği gibi hemen kurulamadı. Bu durumun oluşmasında, yenilen devletlerle birlikte galip devletlerden İngiltere ve Fransa’nın da savaştan büyük ölçüde yıpranmış olarak çıkması önemli rol oynadı. Bu devletlerin kendilerine gelebilmeleri için uzun yıllara gerek vardı. Avrupa’da Almanya’nın, Asya’da Japonya’nın yerini tek …