C.    KLASİK DÖNEM OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI 1.    Osmanlı Devlet Anlayışı OSMANLIDA DEVLET ANLAYIŞI İlk Türk hakanları açık alanlarda halka büyük toy ve şölenler sunmayı kendilerine vazife edinmişlerdi. Böyle toy vermeyen hakanların saygınlığı olmazdı. Kutadgu Bilig’de hükümdara şu öğütler verilir: “Hâzineni aç ve servetini dağıt. Uyrukların çoğalınca gaza yapar hâzineni doldurursun çünkü halkın aklı fikri hep karnındadır… Yiyip içmeyi esirgeme onlardan.” …

Tarih Dersi 2.Dönem Zümresi    

İskilipli Atıf Hoca, 1874’te İskilip’in Tophane köyünde doğdu. İlk eğitimini köyündeki medreseden alan Atıf Hoca, daha sonra İskilip’in tanınmış alimlerinden Abdullah Efendi’den fıkıh ve tefsir dersleri aldı. Ailesinin itirazlarına rağmen İstanbul’a giderek ilim tahsilini devam ettirmek istedi. Fatih Camii medresesinde ders gören Atıf Hoca 1902’de girdiği ruus sınavını vererek İstanbul müderrisliğine hak kazandı. Fatih medresesinde müderris olarak ders verirken aynı …

AGORA Batı Anadolu’nun ve Yunanistan’ın eski büyük şehirlerinde yönetim, din ve ticaret merkezi olan meydan. Agora’nın çevresinde resmi binalar, tapınaklar, sunaklar, tanrı heykelleri, mağazalar ve satış yerleri bulunurdu. Şehirle ilgili işleri görüşecek meclisler burada toplanır, kanunlar çıkarılır, savaşa ve barışa karar verilirdi. Bu meydanda dini törenler yapılır ve kurbanlar kesilirdi. Davalar agonada açık olarak görülürdü. Pazar ve panayır da burada …

AGADE Mezopotamya’da Eskiçağ’da Kalde’nin kuzeyinde İ.Ö. 2750’den sonra, iki yüz yıl Akad devletinin başkenti olan şehir.

AFYONKARAHİSAR (AFYON) İç batı Anadolu’nun doğu yanında bir kent ve il merkezi. Eskiçağ’da Hititlere bağlı Arzava beyliklerinden biri tarafından kurulduğu sanılmaktadır. Afyon ve çevresi Hititlerin yıkılmasından sonra İ.Ö. VII. yüzyıla kadar Friglerin, İ.Ö. 546’ya kadar Lidya devletinin, İ.Ö. 334’e kadar Perslerin, Büyük İskender’in, İ.Ö. 133’e kadar Bergama krallığının, Roma imparatçorluğunun ve Doğu Roma İmparatorluğunun yönetiminde kaldı. XII. yüzyılda Anadolu Selçuklu …

ADAPAZARI Marmara bölgesinin doğu bölümünde bir kent ve Sakarya ilinin merkezidir. Yakın zamanda gelişmiştir. XVI. yüzyılda ova ortasında küçük bir geçit yeri olarak kurulduğu ve bir pazar (alışveriş) merkezi durumuna geldiği anlaşılmaktadır. Uzun süre bir köy olarak kaldı. XIX. yüzyılda İzmit sancağına bağlı bir ilçe merkezi oldu. Belediye örgütü kuruldu. Burada Kurtuluş savaşı başlarken milli kuvvetlere karşı bir ayaklanma çıktı …

ACEMİ OCAĞI Osmanlı ordusunun Kapıkule ocaklarına alınacak erlerin yetiştirildiği yer. I.Murat zamanında Çandarlı Kara Halil Efendi ile Molla Rüstem’in çalışmaları sonucunda Gelibolu’da kurulmuştur. Savaşlarda ele geçen tutsakların, Pençik Kanununa göre beşte biri Acemi ocağına alınırdı. Bunların küçük yaşta olmalarına dikkat edilirdi. Ankara savaşında (1402) uğranılan yenilgiden sonra çıkan iç karışıklıklar nedeniyle dış ülkelere sefer yapılamadı. Bu yüzden Acemi ocağına gerekli …

ABDÜLMECİT Son Osmanlı halifesi (1868 -1944). Padişah Abdülaziz’in oğludur. İkinci Meşrutiyete (1908) kadar sarayda kapalı bir hayat yaşadı. Düzenli bir eğitim ve öğretim görmedi. Güzel sanatlara ve özellikle resmi meraklı idi. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım 1922’de çıkardığı bir kanunla saltanatı kaldırınca, padişah Vahideddin (VI. Mehmet) bir İngiliz savaş gemisiyle İstanbul’dan gizlice ayrıldı ve yurt dışına gitti. Bunun üzerine, …

SULTAN ABDÜLMECİT Otuz birinci Osmanlı padişahı (1823-1861). II. Mahmut’un oğludur. Annesi Bezmiâlim kadınefendi’dir. Şehzadeliği, babasının padişahlığı zamanında geçtiği için kafes hayatı yaşamadı; serbest yetişti. Bir Avrupalı prens gibi eğitim gördü. Fransızca öğrendi. Babasının ölümü üzerine hükümdar oldu. (1839). Osmanlı devleti, bu sırada Mısır meselesi ile Boğazlar meselesini çözümlemeye uğraşıyordu. Avrupa’nın büyük devletleri de bu sorunlarla yakından ilgileniyordu. II. Mahmut, son …