Osmanlıların Avrupa Siyaseti-II (Avusturya)

OSMANLILARIN AVRUPA SİYASETİ-II (AVUSTURYA)

Osmanlı-Avusturya İlişkileri

a) 1593-1606 Dönemi: Savaş sınır boyu olayları ve yıllık verginin ödenmemesinden başladı. III. Mehmet ordunun başında sefere çıktı. Eğri Kalesi alındı. Zorlukla da olsa Haçova Savaşı kazanıldı (1596). Kanije ve Estergon Kaleleri alındı ve Tiryaki Hasan Paşa tarafından başarıyla savunuldu.

Avusturya’nın isteği üzerine yapılan Zitvatorok Antlaşması’na göre (1606):

1. Eğri, Kanije ve Estergon Kaleleri Osmanlılarda kalacak,

2.  Avusturya hükümdarı Osmanlı padişahına denk sayılacak,

3.  Avusturya, vermekte olduğu yıllık vergi yerine, birkez olmak üzere ikiyüzbin karakuruş savaş zarar ödentisi verecek,

4. İki taraf da birbirlerinin ülkesine saldırmayacaktı.

NOT:Zitvatorok Antlaşması, Osmanlıların toprak kazanmasına karşılık Avrupa’daki siyasal ve ekonomik üstünlüğünü yitirdiğini gösterir (1533 Antlaşmasına göre).

b) 1662-1664 Dönemi

Savaş ,Avusturya’nın Erdel Beyliği’nin iç işlerine karışmasından çıktı.

Osmanlıların üstünlüğü üzerine yapılan Vasvar Antlaşması’na göre;

1. Uyvar ve Novigrand Kaleleri Osmanlılarda kalacak,

2.  Avusturya Erdel işlerine karışmayacak,

3. Avusturya Osmanlılara savaş zarar ödentisi verecek,

4. Antlaşma yirmi yıl geçerli olacaktı.

c) 1683-1699 Dönemi

II. Viyana Kuşatması-Kutsal İttifak-Karlofça Antlaşması:

Katolik baskısı karşısında Protestan Macarların İmre Tökeli önderliğinde Osmanlılardan yardım istemesi üzerine Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın komutasında düzenlenen seferle Viyana ikinci kez kuşatıldı. Fakat Kuşatma bozgunla sonuçlandı.

Bozgunun Nedenleri:

1.  Papanın çağrısı üzerine Avrupa’nın yardıma gelmesi,

2. Kırım hanının görevini aksatması,

3. Viyana’yı yağmadan kurtarmak için kuşatma süresinin uzaması,

4. Osmanlı Devleti’nin içindeki çekişmelerin orduya yansıması,

NOT: II. Viyana Kuşatması Osmanlı’nın güçsüzlüğünü ortaya koydu. Bu durum üzerine Avusturya’nın yardım çağrısına koşan Avrupalılar (Lehistan, Venedik, Malta, sonra da Rusya) Kutsal İttifak’ı oluşturup saldırıya geçti. Çeşitli cephelerde yenilen ve durumu değiştiremeyeceğini anlayan Osmanlı Devleti, arabulucular (İngiltere, Hollanda) kanalıyla barışa razı oldu.

Karlofça Antlaşması (1699) İle;

1. Temeşvar (Banat Yaylası) dışında bütün Macaristan Avusturya’ya,

2.  Podolya ve Ukrayna Lehistan’a,

3.  Mora Yarımadası ve Dalmaçya Kıyıları Venediklilere bırakıldı.

NOT: Antlaşma, Avusturya’nın garantörlüğünde 25 yıl sürecekti.

Önemi:

1)Karlofça Atlaşması Osmanlı Devleti’nin Batı da ilk büyük çapta toprak kaybıdır.

2)Karlofça Atlaşması ile Osmanlı Devleti’nin Duraklama dönemi bitti Gerileme dönemi başladı .