Osmanlı Tarihi

SULTAN İKİNCİ AHMED (1691–1695) Sultan İkinci Ahmet de malûm sebepten dolayı saray hapishanesinde yaşlanmıştı. Ağabeyinin ölüm gününde bile tutsak muamelesi görüyordu. Vezir-i Âzam ile saray erkânı kendisini istemeselerdi, ya eski padişah veya onun oğlu Mustafa tahta geçirilecekti. Şans Ahmed’den yanaydı. Vezir-i Âzamin sıkı tembihini dikkate alan görevliler, Edirne’de tahtı Şehzade Ahmed’e takdim ettiler. Sultan Ahmed aksakallı bir ihtiyardı. 49 yaşına, …

İKİNCİ SÜLEYMAN (1687–1691) Önceden alışık olduğumuz bir acıklı sahne… Mevzu aynı, tereddüt aynı, korku aynı, şahıs farklı. Hani bir zamanlar fazla yaşamasını istemediği birine tanıdığı, “Yavuz’a vezir olasın” dermiş ya. Böyle bir beddua var mıydı bilmiyorum ama bu kafamla o günleri yaşasaydım, sevmediğim birine şöyle bir bedduam olabilirdi. “Padişahın ikinci şehzadesi olasın.” Babaları Sultan İbrahim hal olduğunda; Şehzade Mehmet altı …

DÖRDÜNCÜ MEHMED (1648–1687)   Kaderin kendisine biçtiği rol padişahlıktı. Henüz altı yaşını yedi ay geçiyor “Pâdişah-ı nevcüvan” hazretleri… Varsın olsun, devleti yönetecek insan mı yok Osmanlı’da? Vezir-i Âzam ve diğer vezirler, ağalar, bir de üç nesildir hevesini tatmin edememiş Valide Sultan, yani büyük Valide Kösem Mahpeyker Sultan. Ayrıca Küçük Mehmed’in anası Haseki Turhan Hatice Sultan da var ama o şimdilik …

SULTAN İBRAHİM (1640-1648)   Ölüm Allah’ın emridir; acısı da, hüznü de doğumlar kadar tesirli değildir. Doğum, hele de Osmanlı Devleti’nin kaderine el koymaya, tahtına oturmaya bir doğum ise… Dördüncü Murad ezile ezile gelişip, devleti güçlü pençesine almıştı, o güçle disiplin en bozuk yerlere bile ulaşmıştı. Yüce Mevlâ ondan aklı, zekâyı kuvveti esirgememişti, o da bu vasıtaları iyi kullanmıştı, belki de …

DÖRDÜNCÜ MURAD (1623-1640) Osmanlı Devleti dirayetsiz ve çocuk padişahlar dönemine girmiş, beş senede üç saltanat değişikliği yaşamıştır; bunlardan biri, bir daha Allah göstermesin diyeceğimiz padişah katliyle olmuştur. Askerde asayiş, vezirlerde sadakat, devlette düzen unutulanlar arasına karışmış, birinci sınıf devlet adamları çağı sıkıca kapanmış, devleti yönetmeye çalışan ikinci – üçüncü sınıf erkân birinci sınıf soygunlarla itibar aşınmasına devam ediyor. Kadın hâkimiyeti …

İKİNCİ OSMAN (Genç Osman) (1618-1622) Sultan Mustafa’nın haksız olarak gelişi, haklı olarak gönderilişi ve yerine İkinci Osman’ın tahta çıkarılışı üç ayda üçüncü pâdişâhın görülmesi demekti. Biraz da el çabukluğunun marifetine şahid olduğumuz bu günler büyük olayların sancılarını taşıyordu. Ondördüne yeni giren Osman, Dârüssaade Ağası’nın gayretiyle tahta otururken, hiç kimsenin kaldıramıyacağı ateş dağının da altına girmişti. Geleneğe uyularak gidilen Eyüb Sultan’da …

BİRİNCİ MUSTAFA (2. Dönem 19 Mayıs 1622 – 10 Eylül 1623) Dört sene, iki ay, yirmi bir gün Topkapı Sarayı’nda mahpus hayatı yaşayan Birinci Mustafa, bir kaç kişinin şahsî hırsı yüzünden, tekrar, Osmanlı cihan devletinin tahtına zoraki oturtulmuştu. Sultan Osman bahsinde, hangi şartlar altında o yüce makama getirildiğini beyana çalıştığımız için üzerinde durulmayacaktır. Yalnız, bir kere daha lanetlemek için, Kara …

BİRİNCİ MUSTAFA (1. Dönem – 22 Kasım 1617) Osmanlı cihan devleti onbeşinci padişahına şaşkınlık içerisinde kavuşmuştur. Üçüncü Mehmed’in hayattaki iki oğlunun küçüğü Mustafa, ağabeyi Sultan Ahmet padişah olunca hayatına dokunulmadığı için bir karışıklığa sebep oluyordu. Koca Fatih’in evlat katline cevaz veren Şeyhülislâm fetvası, Devletin bekası için şart idiyse de uygulanmamıştı. Şehzade Mustafa birilerinin kışkırtmasıyla gaile çıkarmasın diye de tedbir olarak …

BİRİNCİ SULTAN AHMED (21 Aralık 1603–1617) İstisnasız, “Sultan” diye anılan tek padişahtır. Bilhassa İstanbul’da yaşayan herkesin, hemen hemen her gün adım andığı tek padişah dense, yalan olmaz. Atmeydanı tarihî adını onunla değiştirmiş. Meydan, O’nun adıyla yeniden tarihî olmuş. “Çinili Cami” diye yurt dışında da meşhur olan, Türkiye’ye turist çeken Sultan Ahmed Camii onun eseridir. Mimar Kemaleddin Ağa, onun emriyle o …

ÜÇÜNCÜ MEHMED (1595–1603) “Ölüm Allah’ın emri ayrılık olmasaydı!” Bir türkümüzün mısrâlarından biridir. Üçüncü Murad oğlu Üçüncü Mehmed’i anlatacağız. Bir ölüm ve bir kavuşma var! Ayrılık nerede? Bunu “nizamı alem” için boğdurulan şehzadeler için söylemiş oluyoruz herhalde. Üçüncü Murad’ın 100 şehzadesinden hayatta kalan 19 tanesinin acı çığlıkları şimdiden kulağımıza geldi de hayıflandık biraz. Biz hâlâ bazı meselelerin idrakinden yoksunuz galiba, her …