İÇ İSYANLAR
İç İsyanların Nedenleri:
- Padişahların ve devlet adamlarının güçlü ve yetenekli olmayışı,
- Eyalet yönetimlerine yetenekli devlet adamlarının gönderilmeyişi,
- Tımar sisteminin bozulmasıyla tarım ve hayvancılığın gerilemesi,
- Askeri yenilgilerin artması,
- Devlet otoritesinin bozulmasıdır.
17. yy’da Osmanlı Devleti’nde askeri, idari ve ekonomik nedenlere bağlı olarak çıkan isyanlar üç gruba ayrılır.
a) İstanbul İsyanları
III. Murat, II. Osman, IV. Murat ve IV. Mehmet zamanında çıkanlar en önemlileridir. Kapıkulu Askerleri’nin maaşlarını ve cülus bahşişini alamamaları veya düşük akçeyle almaları ve disiplinsizlikleri sonucunda çıkan zaman zaman halk ve ulema sınıfının da katıldığı isyanlardır.
b) Celali İsyanları
Tımar sisteminin bozulması halktan alınan ağır vergiler ve uzun süren savaşlara karşı Anadolu’da çıkan isyanlardır. Kara Yazıcı Deli Hasan, Canbulatoğlu, Kalenderoğlu isyanları en önemlileridir.
c) Eyalet İsyanları
Devlet otoritesinin zayıflaması sonucunda Eflak, Boğdan ve Erdel gibi merkeze uzak yerlerde çıkan isyanlardır. Bu isyanlar imparatorluktan ayrılmak amacıyla çıkartılmıştır. Bazıları amacına ulaşmış, bazılarında yarı bağımsız devletler kurulmuştur.
İç İsyanların Genel Sonuçları:
- Devletin otoritesi azaldı.
- Üretim azaldı, köyler boşaldı.
- Şehirlerin nüfusu arttı, işsizlik önlenemedi.
- Kapıkulu Askerlerinin yönetim üzerindeki etkinliği arttı.