II. BAYEZIT DÖNEMİ (1481-1512)
II. Bayezit dönemi Yükselme içinde Duraklama Dönemi olarak adlandırılır.
|
a) Cem Olayı:
Fatih’in ölümü üzerine, hükümdar adayı konusunda devşirme kökenli devlet adamları ile Türk devlet adamları arasında bir mücadele oldu.(Devşirme kökenliler II.Bayezit’i Türkler ise Cem’i desteklediler.) Cem’e gönderilen habercinin öldürülmesi ile II. Bayezit, İstanbul’a daha önce gelerek padişah oldu. İsyan eden Cem yapılan iki savaşta da yenilgiye uğradı. Sırasıyla önce Karaman beylerine, sonra da Memlüklülere sığındı. Rodos üzerinden Rumeli’ye geçmeyi planladıysa da Rodos’ta şövalyeler Cem’i esir aldılar ve sonra da Papa’ya teslim ettiler. Fransızların eline geçen Cem, bir süre sonra öldü (1495). |
b) Osmanlı – İran İlişkileri:
Akkoyunlu Devleti’ nin yıkılması üzerine İran, Azerbaycan ve Doğu Anadolu’da Şah İsmail tarafından kurulan Safevi Devleti Şiiliği yaymak ve Anadolu’ya egemen olmak istiyordu. II. Bayezit’in gevşek yönetiminden de yararlanarak Anadolu Şiileri ile siyasi ilişkiler kurdu ve propagandalar yaptırdı. Bunun sonucunda çıkan Şahkulu isyanı güçlükle bastırıldı(1511). |
c) Osmanlı-Memlük İlişkileri:
Fatih zamanında bozulmaya başlayan Osmanlı-Memlük ilişkileri II. Bayezit döneminde daha da gerginleşti.
Nedenleri:
Memlüklülerin, Cem Sultan’a hükümdar gibi davranarak Osmanlıları bölme gayreti içinde olması
Memlüklülerin, Dulkadiroğulları Beyliği’nin iç işlerine karışması ve Ramazanoğulları topraklarında gözünün olması
1485-1491 arası yapılan savaşlarda bir üstünlük sağlanamadı ve Tunus hükümdarının araya girmesi ile savaşlar sona erdi.
d) Türk Denizciliği ve Denizlerde Egemenlik Mücadelesi:
Fatih’le birlikte gelişme gösteren Türk denizciliği II. Bayezit döneminde daha da güçlenmiş, Kemal ve Burak reis gibi ünlü denizciler de yetişmiştir.
İstanbul, İzmit ve Gelibolu tersanelerinde güçlü bir donanma meydana getirilmiş ve Venediklilerle rekabet edecek güce ulaşmıştır.
1484’te Boğdan Seferine çıkan II. Bayezit Kili ve Akkerman kalelerini alarak Tuna Nehri’nin girişini kontrol altına almış ve aynı zamanda Kırım ile karadan bağlantı da sağlamış oldu.
1499’da Venedik’le ilişkilerin bozulması üzerine, Mora’daki Venedik’e ait Modon, Koron, Navarin ve İnebahtı kaleleri alındı.
Otranto seferinden sonra elimizden çıkan Ayamavra ve Kefalonya adaları geri alındı.
II. Bayezit, donanmayı İspanya’da baskı gören Müslümanlara yardıma gönderdi. Türk donanması İspanya’daki birçok Müslüman ve Yahudi’yi Kuzey Afrika ve Osmanlı ülkesine taşıdı.