XIV. YÜZYIL BAŞLARINDA ANADOLU, AVRUPA VE YAKIN DOĞU’NUN SİYASİ DURUMU
OSMANLILARIN KÖKENİ
Osmanlı Devleti’ni kuran Kayı Boyu, Oğuzların Bozok kolunun Günhan soyundan gelmektedir.
Kayılar, Anadolu’dan önce Horasandaydılar. 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya gelen Kayılar, XIII. yüzyıl ortalarında Anadolu Selçukluları tarafından Ertuğrul Bey komutasında önce Ankara’nın batısında Karacadağ çevresine yerleştirildiler. Kayılar buradan batıya ilerleyerek Söğüt ve Domaniç’i ele geçirip, Söğüt’ü merkez yaptılar. Bilecik Rum beyini vergiye bağlayıp, Bizans’la savaşarak topraklarını genişlettiler. Anadolu’da kurulan beyliklerin en küçüklerinden biri olan Osmanlı Beyliği kısa bir süre içinde hızla büyüdü ve imparatorluğa dönüştü.
ANADOLU’NUN DURUMU
Anadolu Selçuklu Devleti’nin 1243 Kösedağ Savaşı’nda Moğollara yenilmesi sonrası XIII. yüzyılın ikinci yarısı hem devlet için, hem de Anadolu Türkleri için her yönden kötüydü. Bir yandan Moğol (İlhanlı baskısı) baskısı, diğer taraftan saltanat kavgaları Anadolu’da otoriteyi yok etmişti. XIV. yüzyıl başlarındaki siyasi otorite boşluğu Osmanlı gibi birçok Türk beyliğinin kurulmasına ortam hazırlamıştır. Osmanlı ve diğer beyliklerin kuruluş aşamasında Anadolu’da İlhanlı Devleti (Orta ve Doğu Anadolu-İran) Bizans İmparatorluğu (Batı Anadolu), Trabzon Rum İmparatorluğu (Doğu Karadeniz), Memlük Devleti (Güney Anadolu) vardı.
Bu koşullar Osmanlıların bölgeye yerleşmelerinde ve büyümelerinde kolaylaştırıcı etken olmuştur.
ÇEVRESİNDE BULUNAN DEVLETLERİN İÇİNDE BULUNDUĞU KOŞULLAR
Osmanlı kurulduğu sırada batısında Bizans vardı. XIV. yüzyıl başlarında Bizans, hem Anadolu’da hem Balkanlarda topraklarının çoğunu kaybetmiş durumdaydı. Balkanlarda Trakya, Makedonya, Yunanistan ve Ege Adaları’nın bir kısmına; Anadolu’da ise Kocaeli Yarımadası, Marmara’nın güney kıyıları ve Batı Anadolu’da bazı şehirlere sahipti. Merkezi yönetimin ise hiçbir otoritesi kalmamıştı ki; tekfur deni-len beyler şehir ve kasabaları diledikleri gibi yönetiyorlardı.
BALKANLARIN DURUMU
Bu dönemde Balkanlarda Sırp, Bulgar ve Macar krallıkları ile Arnavut, Bosna, Hersek, Boğdan, Eflak ve Erdel beylikleri vardı ve bu durum siyasi birliğin olmadığının kanıtıdır. Bunların içinde en güçlüsü Sırp Krallığıydı. Bölge aynı zamanda dini, sosyal ve kültürel yönlerden de sorunluydu. Katolik Venedik ve Macarlar, Ortodoks olan Balkan uluslarına baskı yapmaktaydı. Feodal beyler halktan ağır vergi alıyordu.
