Tarih Araştırmaları

AHİ EVRAN’İN HAYATI Ahî Evran’in hayatıyla ilgili son yıllarda yapılan araştırmalar, onun kişiliği üzerindeki sis perdelerini dağıtmış ve hayatı hakkında daha geniş bilgilere ulaşılmasını sağlamıştır(1). Ahî Evran’in tam adı Şeyh Nasreddin Mahmut el-Hoyî’dir. Hoyî nispetinden de anlaşılacağı gibi, Ahî Evran aslen Azerî Türklerinden olup, Azerbaycan’ın Hoy kasabasındandır. Ahî Evran’in tahminî olarak Hicri 567 (Miladi 1175)’de Hoy’da doğduğu ve 93 yıl …

ORTAÇAĞ’DA AVRUPA   FEODALİTE (DEREBEYLİK) Ortaçağ Avrupası’nın siyasi düzeni feodaliteye dayanır. Kavimler Göçü’yle sarsılan İlkçağ’ın köleci düzeni yerini feodal beyliklere bırakmıştı. Feodalite rejiminde toprak sahiplerine senyör veya süzeren, bu topraklarda çalışarak hayatını sürdürenlere ise serf veya vassal Bu, İlkçağ’ın köleleri yerine oluşan yeni bir sosyal sınıftı. Zira, feodalitenin de temeli eşitsizliğe dayanmaktaydı. Köylülerin hukuki hakları yoktu. Her senyörün kendi bölgesinde ayrı …

Selam verip usulca yanındaki koltuğa oturdum. Hocam, gündem kaynıyor. Özellikle Osmanlıca dersleri nedeniyle tartışma hayli hararetli ama önce bir de “nurculuk”gündemi var dedim son yaşanan hadiseleri kastederek. Son gelişmeleri takip ettiğinden şüphe duydum zira cevap olarak “Nurculuk, bir tepkidir. Kısır ve yapma bir üniversiteye karşı medresenin, küfre karşı imanın, Batı’ya karşı Doğu’nun isyanı. Her risale bir çığlık, şuuraltı’nın çığlığı” dedi ve cevabını …

Afrika’nın Sömürgeleşmesi Afrika’nın sömürgeleşmesi gayet kısa bir sürede olmuştur. O kadar ki, 1870’de Afrika’nın ancak onda biri sömürge iken, 1890 da sömürge olmamış kısım ancak onda bir miktarında idi. Afrika’nın insanlığın bilgisine açılması devre devre olmuştur ve burada da üç devreyi tesbit etmek mümkündür. Bunlardan ilk devreyi teşkil eden ilk çağlarda, Kuzey Afrika’da Mısır ve Kartaca medeniyetlerine rastlamaktayız. Daha sonra …

1973 Petrol Krizi   1967 savaşı sonunda nasıl Araplar, Filistin komandolarını İsrail’e karşı bir yıpratma savaşının vasıtası olarak kullanmaya karar verdilerse, 1973 Savaşı’nın sonunda da, “petrolü” İsrail’e karşı değil, fakat Batı’ya karşı siyasi silah olarak kullanmaya karar verdiler ve bunun neticesinde de bütün dünyada bir petrol krizi ortaya çıktı. Aslına bakılırsa, 1973 petrol krizi doğrudan doğruya 1973 Arap-İsrail Savaşı’nın sonucu …

1917 Rusya Devrimi   1917 yılının en önemli olaylarından birisi Rusya’da devrim çıkması oldu. Batı Avrupa demokrasilerinden farklı bir yapıya sahip olan Rusya, halâ mutlak bir biçimde yönetiliyordu. Büyük çoğunluğunu fakir köylü nüfusunun oluşturduğu Rusya’da, yüzyılın başında işçiler de önemli bir yer tutuyorlardı. Çok ağır yaşam koşulları içinde yaşayan bu geniş kitlelerin huzursuzluğu, daha 1905 yılında çıkan ayaklanmayla görüldü. Petersburg …

1887 Almanya-Rusya Antlaşması Almanya’nın 1882 Üçlü İttifak ile Avrupa’da kurmuş olduğu kesin üstünlük. 1885-86 Bulgaristan olaylarında Avusturya ile Rusya’nın çatışması ve dolayısıyla İkinci Üçlü İmparatorlar Ligi’nin dağılmasıyla zayıflamış bulunuyordu. Zira Bismarck, Rusya’yı bir kere daha elden kaçırmıştı. Bu sebeple Bismarck, durumu yine düzeltmek istedi. Yalnız şuna artık kesin kanaat getirmiş ki, üçlü bir kombinezon içinde Avusturya ile Rusya’yı birarada tutmak …

1848 İhtilâlleri   Nedenleri Milliyetçilik hareketlerinin, liberalizmin güçlenmesi ve bunların bağımsızlığa dönüştürülmek istenmesi. Sanayi devrimi ile ortaya çıkan işçi sınıfının bir takım sosyal haklar talep etmesi. Fransa’da Kral, işçilerin sorunlarını çözmeyi ihmal etti. Ayrıca kişi hürriyetlerini kısıtlamış, şahsi iktidarını kuvvetlendirme yoluna gitmiştir. Bu durum, ihtilâlin patlak vermesine neden oldu. İhtilalin çıkmasında liberallerin ve sosyalistlerin büyük etkisi olmuştur. Sonuçları Kral istifa …

Viyana Kongresi   Fransız İhtilali’nden sonra imparator olan Napolyon, bütün Avrupa devletlerini hakimiyetine almak istedi. Bu nedenle Fransa ile Avrupa devletleri arasında Napolyon Savaşları başladı (1805-1815). Bu savaşların sonunda Napolyon mağlup olmuştur. Avrupa devletleri, Avrupa’da bozulan sınırları ve siyasi dengeyi yeniden düzenlemek ve Avrupa’nın geleceğini belirlemek amacıyla Viyana’da bir kongre topladılar (1815). Osmanlı Devleti’nin katılmadığı bu kongreye 90 kadar devlet …