CTDT-4. Yumuşama Dönemi ve Sonrası Ünitesi

F) İRAN – IRAK SAVAŞI Yakın zamanların en önemli savaşlarından biri sayılan İran – Irak Savaşı’nın kökeninde bir mezhep mücadesi olduğu kadar, daha gerilere giden bir siyasi üstünlük sorunu da vardı. 1958 Temmuzunda Irak’ta monarşinin yıkılmasından sonra Irak ile İran arasındaki ilişkiler bir türlü düzgün gitmedi. Bu tarihten itibaren Irak’ta daima sol rejimlerin egemen olması, Batı’ya dönük bir politika izleyen …

E) ULUSLARARASI POLİTİKADA PETROLÜN YERİ 1973 Petrol Krizi : 1697 Arap – İsrail Savaşı sonrasında Araplar, İsrail’e karşı bir yıpratma savaşına bir aracı olarak petrolü kullanmışlardır. 1973 Savaşının sonunda da petrolü Batı’ya karşı siyasi bir silah olarak kullanmayı düşünmüşler ve bunun sonucunda bütün dünyada bir petrol krizi ortaya çıkmıştır. Üretici ülkeler için petrol yeni bir sorun değildir. Bu nedenle 1960 …

D) ARAP – İSRAİL SAVAŞLARI VE BÜYÜK DEVLETLERİN POLİTİKALARI 1960 – 1980 arası Ortadoğu gelişmelerinde, 1967 Arap – İsrail Savaşı bir dönüm noktası oluşturmaktadır. Çünkü, bu savaşta İsrail’in Araplar karşısında kazandığı kesin zaferler sonucunda, topraklarını savaştan öncekinin dört misli genişletmesi, Arap – İsrail savaşına çok büyük boyutlar kazandırdı ve sonuçlarını günümüze kadar getirdi. –   1948 Arap – İsrail Savaşı’nı Araplar …

C) BARIŞ İÇİNDE BİR ARADA YAŞAMA 1945 – 1970 yılları, dünya çapında ekonomik büyümenin hedeflendiği bir süreçtir. Büyüme, her yerde görülmekle birlikte III. Dünya ülkelerinde, büyüme ve kalkınma politikalarının uygulanması amacıyla devletler, mücadele stratejileri geliştirmişlerdir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra sömürgelerde ortaya çıkan bağımsızlık hareketleri, uluslararası ilişkilere etki eden yeni bir gücün ortaya çıkmasına neden oldu: Bağlantısızlar. Doğu ve Batı bloklarının …

AFGANİSTAN’IN SSCB TARAFINDAN İŞGALİ 1970’li yılların sonunda, hem Ortadoğu bölgesinin, hem de uluslarası ilişkilerin, İsrail ile Mısır’ın barışmasından daha önemli gelişmesi, 1979 Aralık sonundan itibaren Sovyetlerin Afganistan’ı işgal etmesidir. Çünkü İsrail – Mısır barışında İsrail güneyini güvenlik altına almak suretiyle bir stratejik avantaj sağlamış ise de, daha sonraki gelişmelerin de gösterdiği gibi, hem İsrail, hem de diğer Arap ülkeleri açısından, …

KEŞMİR MESELESİ Hindistan ve Pakistan’ın, 1947’de bağımsızlıklarını kazanmalarının ardından aralarındaki sürtüşmelerin nedeni hep Keşmir Bölgesi oldu. İki devlet de bu sorunun çözümünde büyük devletlere dayanmak zorunda kaldı. 1964-66 arasında Keşmir bölgesi için yapılan Hindistan – Pakistan Savaşlarının sonunda anlaşma yapıldıysa da bu sorun çözülemedi. Hindistan ile Pakistan arasındaki bu gerginlik iki ülkeyi silahlanma yarışına soktu.

VİETNAM SAVAŞI (1965 – 1973) 20 Temmuz 1954 Cenevre Konferansında, Fransa ile Vietnam Bağımsızlık Cephesi arasında ateşkes görüşmeleri yapıldı. Konferansta, 17. Paralel sınır olmak üzere Vienam’ın Kuzey ve Güney Vietnam olarak ikiye ayrılması kararlaştırıldı. Kuzey Vietnam’da komünist  rejim vardı. Vietnam’ın kuzeyinde Komünist Çin, Çin’in kuzeyinde de Komünist Rusya bulunuyordu. Bu nedenle Kuzey Vietnam, Asya’daki komünist blokun ileri ucu durumundaydı. Bu …

KÜBA FÜZELERİ BUHRANI U-2 buhranı ile Küba Füzeleri buhranı arasında bir bakıma büyük benzerlik vardır. Nasıl Amerika U-2 casus uçaklarını Sovyetlerin haberi olmadan Sovyet toprakları üzerinde uçurmuş ise, Sovyetler de Amerika’nın haberi olmadan Florida kıyılarından 90 mil uzaklıktaki yani Amerika’nın burnunun dibindeki Küba’ya Amerika’ya yönelik füzeler yerleştirmiştir. Birincisinde (U-2 Olayı) gürültüyü koparan Kruşçev iken, ikincisinde (Küba Füzeleri) Başkan Kennedy oldu. …

SİLAHSIZLANMA ÇABALARI 1960’lardan itibaren silahsızlanma ve bazı silahların sınırlandırılması konusunda atılan adımların, yumuşama kararının oluşumunda önemli bir etkisi olmakla birlikte, alınan sonuçlar gösterilen faaliyetin genişliği ile orantılı olmadı. Şu anlamda ki, silahlanma için yapılan harcamalar, azalmak veya en azından sabit kalmak şöyle dursun, her yıl devamlı bir artış gösterdi. Blok lideri devletler, füze yapımında çok ileri gittiler, bu durum bir …

HELSİNKİ KONFERANSI 1975 yılında Ağustos ayında Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı sonunda 35 ülke tarafından imzalanan Konferansın sonuç bildirgesidir. Helsinki müzakerelerinde sorunlar dört ana konuya ayrılarak ele alınmış ve her ana konuya “sepet” (Basket) adı verilmiştir. Bu sebeple Helsinki Nihai Senedi’de dört sepete ait dört ana anlaşmadan meydana gelmektedir. Birinci sepet’e ait anlaşma ya da  belgede, …