ÖSS Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Soruları ve Cevapları
1. Osmanlı Devleti’nde “kalemiye” meslek grubunu aşağıdaki devlet görevlilerinden hangileri oluşturmaktaydı?
A) Sadrazam ve vezirler
B) Beylerbeyi ve sancak beyleri
C) Nişancı ve defterdarlar
D) Subaşılar ve kale koruyucuları
E) Kadılar ve müderrisler
(2009-ÖSS Sos-2)
2. XVII. yüzyılda, şehzadelerin sancağa çıkma usulünün kaldırılmasıyla şehzadeler,
I. askerî,
II. idari,
III. siyasi
alanların hangilerinde deneyim kazanma olanaklarını kaybetmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
(2009-ÖSS Sos-2)
3. Aşağıdakilerden hangisi II. Mehmet (Fatih) döneminde görülen gelişmelerden biri değildir?
A) Kanunname düzenlemesi
B) Topkapı Sarayı’nın yapılması
C) Sahn-ı Seman Medresesi’nin kurulması
D) Şehzadelerin “sancağa çıkma usulünün” kal¬dırılması
E) Divan üyelerinin’aldıkları kararları, arz oda¬sında padişaha sunmaya başlaması
(2008-ÖSS Sos-2)
4. Aşağıdakilerden hangisinin, timar sisteminin özelliklerinden biri olduğu savunulamaz?
A) Köylünün şikâyet hakkının olması ,
B) Köylünün dirlik sahibinin malı sayılması
C) Köylünün vergi yükümlülüğünün olması
D) Köylünün üretimini artırması için dirlik sahibi¬nin önlemler alması
E) Köylünün toprağı kullanma hakkını miras bırakabilmesi
(2008-ÖSS Sos-2)
5. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde toplanan bir vergi çeşididir?
A) Avarız B) Malikane C) Paşmaklık D) Yurtluk E) Mukataa
(2008-ÖSS Sos-2)
6. Selçuklularda değişik toplulukların çocukları küçük yaşta alınarak özel olarak yetiştirilir ve yeterli olgunluğa geldiklerinde askere alınırlardı. Bu sisteme “gulam” sistemi denilirdi.
Selçuklulardaki bu sistemin Osmanlılardaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tımar B) Kapıkulu C) Millet D) İltizam E) Saliyane
(2008-ÖSS Sos-2)
7. Osmanlı Devleti’nde miras, ticaret ve boşanma davalarının karara bağlanması aşağıdakilerden hangisinin görevidir?
A) Kadı
B) Sadrazam
C) Reisülkûttap
D) Şeyhülislam
E) Nişancı
(2007-ÖSS Sos-2)
8.
I. Ülkenin hükümdar ailesinin ortak malı olması
II. Toprağın gelirlere göre parçalara ayrılması
III. Halife – Sultan ayrımı olması
durumlarından hangileri Selçuklularla Osmanlıların ortak özellikleri arasındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
(2007-ÖSS Sos-2)
9. Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi vezirin görevlerinden biridir?
A) Kadıları atama
B) Saray görevlilerini yönetme
C) Kapıkulu Ocaklarına asker toplama
D) Gerektiğinde orduya komuta etme
E) Divandaki görüşmelerin tutanağını yazma
(2006-ÖSS Sos-2)
10. Osmanlı Devleti’nde Has ve Zeamet topraklarının aşağıdaki özelliklerinden hangisi, bu toprakların “maaş karşılığı” olarak verildiğinin en güçlü kanıtıdır?
A) İşlenmeyen toprakların geri alınması
B) Gelirinin fazla olması
C) Mülkiyetinin devlete ait olması
D) Devlete asker yetiştirilmesini sağlaması
E) Rütbe ve derecelere göre verilmesi
(2000-ÖSS)
11. Osmanlı Devleti’nde,
I. Toprağını nedensiz olarak terk eden köylüyü belli bir süre içinde geri getirme
II. Toprağını nedensiz olarak üç yıl üst üste işle¬meden bırakan köylünün toprağını bir baş¬kasına verme
III. Köylüden, ürettiği ürünün vergilerini alma
IV. Köylüden toplanan vergileri, askerlerin eğitil¬mesi, donatılması gibi uygun görülen işlere harcama
uygulamalarından hangileri tarım üretiminin artırılması amacına yöneliktir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV
(1999-ÖSS İPTAL)
12. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlılarda devlet işlerinin görüşüldüğü “Divan”ın, bir karar organı olmaktan çok bir danışma organı olduğunu gösterir?
A) Divan görüşmelerinin belli günlerde yapılma¬sı
B) Divan’ın gerekli görülen yerde toplanması
C) Görüldüğü işlerin özelliklerine göre çeşitli adlar alması
D) Kararlarda son sözün padişaha ait olması
E) Divan’da büyük davalara bakılması
(1991-ÖSS)
13. Osmanlı Devleti yönetiminde, belli dönemlerde geçerli olmuş ilkelerden bazıları şunlardır:
I. Ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır,
II. Devlet yönetimi hükümdar ile oğullarına verilmiştir.
III. Yönetim hanedanın en yaşlı üyesinin hakkı¬dır.
Bu ilkeler, aşağıdakilerden hangisi ile ilgili anlayışı ortaya koymaktadır?
A) Bağımsızlık B) Adalet C) Egemenlik D) Halkçılık E) Eşitlik
(1989-ÖSS)
14. Osmanlı Devleti topraklarından haslar hanedan mensuplarına ve vezirlere, zeametler kadılara, tımarlar askerlere kiraya verilirdi.
Bu uygulamada, devlet topraklarının kiraya verileceği kişilerin idari mevkileri ile aşağıdakilerden hangisi arasında bir paralellik kurulmaya çalışılmıştır?
A) Toprakların gelirleri
B) Halkın yaşam biçimi ve düzeyi
C) Kişilerin yetişmiş olduğu yöreler
D) Topraklann yerleşim merkezlerine yakınlığı
E) Kişilerin ihtiyaçları
(1987-ÖSS)
15. Osmanlılarda toprağı kullanma hakkı, devletin denetimi altında halka verilmişti. Devlet, toprağı¬nı iyi kullanmayan ve arka arkaya üç yıl boş bırakanların topraklarını ellerinden alıp başkalarına verirdi.
Böyle bir uygulamanın en önemli amacı ne olabilir?
A) Toprak sahiplerinden vergi almak
B) Devlet memurları ve askerlerin maaşlarını toprak gelirleriyle ödemek
C) Topraklar üzerindeki haklarını korumak
D) Üretimin sürekliliğini sağlamak
E) Üreticilere yardımcı olmak
(1984-ÖSS)
Cevaplar
1.C 2. E 3. D 4. B 5. A 6. B 7. A 8. D 9. D 10. E 11. A 12. D 13. C 14. A 15. D
