İYONLAR (MÖ: 1200-545)

MÖ: 1200 yıllarında Yunanistan’a göç eden Dorlar’ın önünden kaçan Akalar, Batı Anadolu kıyılarına gelerek oniki şehir devleti şeklinde örgütlendiler. Önemli şehir devletleri; İzmir, Efes, Milet ve Foça’dır. Persler; 545 yılında bu şehir devletlerine son verdi.

Genel Özellikleri

1. Yunan tarihindeki ilk şehir devletlerini kurdular.
2. Şehir devletleri krallar tarafından yönetilmektedir. Daha sonra burada Tiranlık kurulmuştur. Tarihteki ilk tiranlık burada kurulmuştur.
3. Anadolu’da ilk defa deniz başlatmışlardır.  Akdeniz ve Karadenizde koloniler kurmuşlardır.
4. Doğu kültürünü batıya taşıyarak bir köprü olmuşlardır.
5. Fenike alfabesini kullanmışlardır. Fenike alfabesi buradan Yunanistana ve oradan Romaya geçerek günümüz latin alfabesi oluşmuştur.
6. Bilimsel anlamdaki ilk tarih çalışmaları iyonya’da yapılmıştır.
7. Çok tanrılı bir inanışları vardır.
8. Önemli sanat eserleri; Efesde Artemis ve Apollo tapınakları.
9. Mimaride ion nizamını buldular.
10. Bilim ve felsefede ileri gitmişlerdir. İyonyada bilim ve felsefenin ileri gitmesinin nedenleri şunlardır.
    1. İyonya’nın ön asya’dan gelen ticaret yollarının bitiş noktasında bulunması
    2. Zengin bir ülke olması
    3. Mezopotamya ve Akdeniz uygarlıklarına yakın olması
    4. Ticaretle ilgilendiklerinden diğer kültürlerle tanışması
    5. Serbest bir düşünce ortamının bulunması
    6. Dini baskının olmaması
11. İyonyada yetişen düşünce adamları şunlardır:

Geometri ve Matematikte; Tales ve Pisagor

Tarihçi; Heredot (ilk tarihçi ve tarihin babası sayılmaktadır)

Tıp; Hipokrat (İlk tıp bilgini ve tıbbın babası)

Felsefe; Anaksimendros, Diyojen

Edebiyat; Homeros’un iliada ve Odiessa destanları