Tarih Kültürü

Aristokratik Cumhuriyet: Siyasal hakların, (seçme ve seçilme) yalnız soylulara ait olduğu yönetim biçimidir.

Aşar : Osmanlı Devletinde mevsim sonunda toprak ürünlerinden onda bir oranında alınan vergi.

Antant: Anlaşma.

Anayasa : Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamu haklarını bildiren temel ve üstün yasaya anayasa denir.

Ahilik : Türkler arasında eskiden beri var olan dayanışma düzeninin; Anadolu’nun Türkleşmesi, İslâmlaşması sırasında yeni ve daha ileri düzeyde belirmesi sonucunda doğan esnaf teşkilâtına Ahilik denilmiştir. Dinî ve İktisadî bir karakter taşıyan teşkilat üyeleri arasında sağlam bir dayanışma kurulmuştur.

Aforoz : Yahudiler ve Hırisliyanlarda belirli suçları iş­leyen kimselere uygulanan sürekli veya geçici toplum dışına çıkarılma cezası. Yahudilerde bu ceza, Tevrat’la sayılan “bü­yük günahları İşleyenlere karşı uygulanır. Aforoza uğrayan kimseyle dindaşlarından hiçbiri ilişki kurmadığı için suçlu, topluluğu bıra­kıp gitmekten başka çıkar yol bulamaz ve böy­lece toplum kendini kimi davranış biçimleri­nin etkisinden bütünüyle korumuş olur. Hıris-tîyanlarda ise, uygulama biraz daha farklı­dır. …

Adem-i Merkeziyet: Merkeze ait genel hizmetlerden ve yürütme yetkilerinden bir bölümünün yarı özerk ve bağımsız taşra birimlerine bırakılmasıdır.

Prut Antlaşması Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan antlaşma. Prut Savaşı sırasında Kırım atlıları, Çerkez Mehmed Paşa ve Salih Paşa tarafından Rus ordusu tamamen çevrilince, tasarılarını gerçekleştiremeyen Çar, Baltacı Mehmed Paşa’ya barış çağrısında bulundu. Şiddetli çarpışmalara devam ederek bu çağrıya cevap vermeyen Baltacı Mehmed Paşa’ya Mareşal Kari ve Petro, yalvaran mektuplar yazmıştı. Mehmed Paşa bu ikinci istek üzerine ordu ileri …

Çeşme Vakası 6 Temmuz 1770’te, Çeşme limanında Osmanlı donanmasıyla Rus donanması arasında yapılan deniz muharebesi. 1768’de Başlayan Osmanlı-Rus Savaşında, Rusların Baltık donanması, İngiltere’ye uğrayıp, İngiliz Amirali Elfinstan ile bir miktar kuvvet alarak Akdeniz’e gelmiş ve Ege Denizinde harekâta girişmişti. Kapdân-ı deryâ Hüsâmeddîn Paşa kumandasındaki Osmanlı donanması, Çeşme’den Çanakkale’ye dönmek için Koyun Adaları civarından geçerken kalyonlardan birinin direği kırıldı. Bunun üzerine …

Prut Savaşı (Prut Seferi) 12-21 Temmuz 1711 Osmanlı-Rus Harbi. Rus çarlarından Birinci (Deli) Petro (1682-1725), İsveç kralının Lehistan’da harp etmesinden faydalanarak, 1702 yılında ilk defa Fin Körfezine çıkarak bugün Petersburg (Leningrad) şehrinin bulunduğu kıyıyı zaptetti. 1703’te, bu kıyıda Deli Petro’nun adı ile Petersburg diye anılan şehir kurulmaya başlandı. Lehistan Seferini bitirdikten sonra, Rusya’ya harp ilan eden İsveç Kralı, Demirbaş lakaplı, …