Orta Asya Türk Göçlerinin Sebepleri ve Sonuçları

 

Türkler, tarih boyunca farklı sebeplerle ana yurtlarından değişik bölgelere göç etmek zorunda kalmışlardır. Türklerin ana yurttan ilk göçlerinin, MÖ XVI. yüzyılda başladığı, MÖ XII. yüzyıl ve MS IV-IX. yüzyıllar arasında yoğunlaştığı bilinmektedir.

Türkler bağımsızlıkları tehlikeye girdiğinde, bir başka topluluğun egemenliği altına girmektense özgür yaşayabilecekleri yerlere göç etmişlerdir. Bunun sonucunda Türkler zamanla Asya’nın yanında Avrupa ve Afrika kıtalarına da yayılmışlardır.

Geçmişte ve günümüzde farklı coğrafi bölgelerdeki Türk topluluklarının varlığı bu tarihî gerçekliğe dayanır.

Orta Asya Türk Göçlerinin Nedenleri

İklim Değişikliği

• Kuraklık
• Salgın hastalıklar ve hayvan hastalıkları
• Otlak ve tarım alanlarının daralması

Nüfusun Artması

• Yaşanılan toprakların artan nüfusa yeterli olmaması

Siyasi ve Sosyal Durum 

• Boylar arası mücadele
• Dış baskılar
• Türk boylarının birbirine bağlılığı (göç eden bir boyu diğer boyların takip etmesi)
• Yeni yurtlar edinme düşüncesi

İstiklal (Bağımsızlık)| Duygusu

• Türk boyları, bağımsızlıkları tehlikeye düştüğünde, bir başka topluluğun egemenliği altına girmektense özgür yaşabilecekleri yerlere göç etmişlerdir.

 

Orta Asya Türk Göçlerinin Sonuçları

Türk göçleri sonunda;

• Orta Asya’dan göç eden Türkler, Anadolu, Suriye, Orta Avrupa ve Sibirya’ya yerleştiler.
• Değişik bölgelere göç eden Türkler farklı kültürleri etkilediler ve kendileri de o kültürlerden etkilendiler. Bu etkilenmeler sonucu Türk boyları arasında dinî, kültürel, ekonomik, sosyal ve siyasi farklılıklar meydana geldi.
• Göç ettikleri yerlerde Türkler değişik adlarla devletler kurdular.
• Göç ettikleri bölgelerde devlet yönetimi ve askerî teşkilatlanma açısından örnek oldular.

 

SOSYAL BİR OLGU OLARAK “GÖÇ”

Göç, kişilerin ya da toplulukların yerleşmek amacıyla bir iskân bölgesinden diğerine giderek meydana getirdikleri yer değiştirme hareketidir. Göç, doğal afet ve kıtlıktan korunmak, verimsiz toprakları terk edip daha iyi bir yaşama imkânı araştırmak gibi doğal, siyasi, sosyal, dinî, iktisadi sebeplerle yapılmaktadır. Zorunlu göçlerde, dinî ve siyasi etkenler; isteğe bağlı göçlerde ise sosyal, ekonomik ve psikolojik durumlar söz konusudur. Her ne sebeple olursa olsun göç, insanların dünyaya bakışını, kültürünü, davranışını ve felsefesini köklü bir değişikliğe uğratır. Göç edenler gittikleri yerlerde millî benliklerini korudukları gibi yerli toplum tarafından asimile de edilebilirler.