Kuruluş Dönemi Osmanlı Tarihi

Konu Kavrama Testi ve Cevapları

1- Aşağıdakilerden hangisi, XIII. yüzyılın ikinci yarısında Anadolu’da çok sayıda Türk beyliği-nin kurulmasına etki eden faktörlerden biri değildir?

A) Anadolu’da otorite boşluğu oluşması
B) Türklerin devlet kurma tecrübesi
C) Timur’un Anadolu’dan çekilmesi
D) Anadolu’da siyasi birliğin bozulması
E) Moğolların Kösedağ Savaşı’nı kazanması

2- Orhan Bey döneminde, Bursa, İznik ve İzmit Bi-zans’tan alınmış, Kocaeli Yarımadası’nın fethi tamamlanmış, Karesi Beyliği yıkılmış, düzenli askeri birlikler kurulmuş, alınan yerlere Türk-menler yerleştirilmiştir.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Anadolu beylikleriyle mücadele edilmiştir
B) Fetihlerin kalıcı olmasına çalışılmıştır
C) Devlet teşkilatında düzenlemeler yapılmıştır
D) Marmara bölgesi kontrol altına alınmıştır
E) Balkan devletlerine karşı Bizans’a yardım edilmiştir

3- Kuruluş Dönemi’nde, Osmanlı Devleti’nin si-yasal ve ekonomik güç kazanması ve devlet teşkilatının kurumsallaşmasında aşağıdakilerin hangisinin etkisi daha azdır?

A) Düzenli ordunun kurulması
B) Stratejik yerlerin ele geçirilmesi
C) Beyliklerin topraklarının alınması
D) Güzel sanatlara önem verilmesi
E) Merkezi otoritenin korunması

4- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlıların güç-lenmesine ve beylikten devlete geçmesine etki eden temel faktörlerden biri değildir?

A) Stratejik yerleri ele geçirmeleri
B) Dönemin koşullarından yararlanmaları
C) Halifelik kurumunu almaları
D) Askeri ve iktisadi kurumlar kurmaları
E) Merkezi otoriteye önem vermeleri
5- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlıların güç-lü bir devlet teşkilatı kurmasına ve Balkanlar’daki fetihlerinin kalıcı olmasına etki eden faktörlerden biri değildir?

A) Yetenekli idarecilerin başa geçmesi
B) Hristiyanlara inanç özgürlüğü tanınması
C) Rumeli’de asayiş ve güvenliğin sağlanması
D) Türkmenlerin Rumeli’de iskan edilmesi
E) Hanedanın en yaşlı üyesinin başa geçmesi-nin kural haline getirilmesi
6- Kuruluş dönemi boyunca Osmanlı Devleti ile Anadolu beyliklerinin ulaşmaya çalıştığı ortak hedef aşağıdakilerden hangisidir?

A) Venedik kolonilerini ele geçirme
B) Anadolu Türk siyasi birliğini kurma
C) Trabzon Pontus Rum Devleti’ne son verme
D) Marmara kıyısını denetim altına alma
E) Güçlü bir donanma kurma
7- Osmanlıların kuruluş yıllarında, Balkan ulus-ları arasında siyasi ve dini çatışmaların yaşanmasının en çok aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olduğu savunulabilir?

A) Donanmanın geliştirilmesi
B) Ticaret yollarının kontrol edilmesi
C) Tımar sisteminin uygulanması
D) Ülke sınırlarının genişlemesi
E) Gümrük vergilerinin artması

8- Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde, alınan yerlere ilk yerel yöneticiler olarak kadı ve suba-şılar gönderilir; öte yandan eski sosyal düzene müdahale edilmezdi.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtı olamaz?

A) Fetihlerin kalıcı olmasına çalışıldığı
B) Hristiyanların Türkleştirilmeye çalışıldığı
C) Yerli halkın desteğinin kazanılmak istendiği
D) Farklı inançların baskı altında tutulmadığı
E) Adalet ve güvenliğe önem verildiği

9- Osmanlı – Karaman mücadelesine etki eden en temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Germiyan topraklarının vasiyet yoluyla Os-manlı’ya kalması
B) Osmanlı’nın, Ahilerin elinden Ankara’yı al-ması
C) İki tarafın da Anadolu Selçuklularının mira-sına sahip çıkması
D) Karaman’ın Bizans’la işbirliği yapması
E) Osmanlı’nın Karaman ülkesiyle sınır komşu-su olması

10- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da uyguladığı politika ile ilgili doğru bir ifade değildir?

A) Alınan yerlere kadı ve subaşılar gönderildi
B) Eski idarecilerin koyduğu ağır vergiler kaldı-rıldı
C) Mevcut sosyal yapıya müdahale edilmedi
D) Asayiş ve güvenliği sağlamaya önem verildi
E) Katolik ve Ortodoks kiliselerinin birleştirilme-sine çalışıldı

11- Aşağıdakilerden hangisi, doğrudan Osmanlı Devleti’nin doğuda ve batıda genişleme siya-seti izlemesiyle ilgili bir gelişme değildir?

A) Anadolu Hisarı’nın yapılması
B) Rumeli Beylerbeyliği’nin kurulması
C) Yaya ve müsellem birliklerinin kurulması
D) İznik ve İzmit’te medreselerin açılması
E) Gelibolu Tersanesi’nin kurulması

12- Osmanlı Devleti, fethedilen yerlerde eski sos-yal düzeni korumuş, ağır vergileri kaldırmış, can ve mal emniyetini sağlamaya özen gös-termiştir.

Aşağıdakilerden hangisi, bu politikayla ulaşılmak istenen amaçlardan biri olamaz?

A) Haksız uygulamalara son vermek
B) Halkın güven ve desteğini kazanmak
C) Mahalli kültür ve gelenekleri kaldırmak
D) Ülkede asayiş ve güvenliği sağlamak
E) Fetihlerin kalıcı olmasını sağlamak

13- Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da genişleme siyaseti izlemesi, aşağıdakilerden hangisinin meydana gelmesinde etkili olmamıştır?

A) Başkentin Bursa’dan Edirne’ye taşınması
B) Balkan uluslarına yönetimde temsil hakkının tanınması
C) Rumeli’de iskan politikasının uygulanması
D) Güçlü ve daimi askeri birimlerin kurulması
E) Fethedilen yerlerde hukuk ve güvenlik işleri-nin yürütülmesine özen gösterilmesi
14- XIV. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Balkan uluslarının Osmanlı’ya karşı haçlı birlikleri kurmalarının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bizans’ın Palekanon Savaşı’nda yenilmesi
B) Timur’un Osmanlı’yı yenilgiye uğratması
C) Osmanlı’nın Rumeli’de fetihlerde bulunması
D) Osmanlı’da Fetret Devri’nin yaşanması
E) Kocaeli yarımadasının Osmanlı’nın eline geçmesi

15- Orhan Bey’in, Balkan devletlerinin saldırıları karşısında Bizans’a askeri destek vermesin-deki temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bizans’tan ticari imtiyazlar almak
B) Rumeli’ye geçmeye ortam hazırlamak
C) Anadolu Türk siyasi birliğini kurmak
D) Avrupa hristiyan birliğini önlemek
E) Karadeniz’e egemen olmak

16- Anadolu Selçuklu Sultanı Süleyman Şah, Bi-zans’taki taht kavgasına karışarak Botaniates’in başa geçmesini sağladı. Bu arada Kocaeli Ya-rımadası’nı aldı. Osmanlı Padişahı Orhan Bey ise, Bizans’taki taht kavgasına müdahale ede-rek Kantakuzenos’un başa geçmesini sağladı. Bu arada Çimpe Kalesi’ni alarak Balkanların fethinde bir üs haline getirdi.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Bizans’taki taht kavgaları Türklerin batıya ilerlemesini kolaylaştırmıştır
B) Taht kavgaları Bizans’ın dış baskılara karşı direncini azaltmıştır
C) Selçuklular ve Osmanlılar bazı Bizans top-raklarını ele geçirmişlerdir
D) Bizans’ta taht davasına kalkışanlar, dış des-tek sağlamak üzere taviz vermişlerdir
E) Selçuklular ve Osmanlılar Bizans’a karşı dış destek sağlamışlardır

17- Ankara Savaşı’nın bazı sonuçları şunlardır:

• Yıldırım’ın yıktığı beyliklerden bazıları yeni-den kuruldu.
• Timur, Osmanlı topraklarını Yıldırım’ın oğul-ları arasında paylaştı.
• Bizans üzerindeki Osmanlı baskısı azaldı.
• Balkan uluslarına toprak tavizi verildi.

Aşağıdakilerden hangisi, bu ifadelerden çıkarılabilecek bir yargı olamaz?

A) Anadolu’nun siyasi birliği bozulmuştur
B) İstanbul’un fethi gecikmiştir
C) İçte zayıflayan devlet, dışta da zayıflamıştır
D) Marmara bölgesi Bizans’ın eline geçmiştir
E) Timur, güçlü bir Osmanlı yerine, kendine bağlı küçük devletler kurmak istemiştir
18- Aşağıdaki uygulamaların hangisi, Osmanlı Devleti’nin Balkanlara yönelik politikasının bir sonucu değildir?

A) Beylerbeylik sayısının ikiye çıkarılması
B) Katoliklere karşı Ortodoksların korunması
C) Teokratik devlet yapısına geçilmesi
D) Alınan yerlere Türkmenlerin yerleştirilmesi
E) Fethedilen yerlerdeki mevcut sosyal düzene müdahale edilmemesi

19- Osmanlı iskan politikasının ana amacı şöyle belirlenmişti: “Fethedilen yerlere Anadolu’dan Türk insanını götürüp yerleştirmek, bunun için özellikle konar-göçerleri tercih etmek, fethedi-len yerlerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali bulunanları da başka yere sürmek.”

Aşağıdakilerden hangisi, doğrudan bu politikanın sonuçlarından biri değildir?

A) Fethedilen yerlerde asayiş ve güvenliğin sağlanması
B) Yarı göçebe bir yaşam süren Türkmenlerin yerleşik hayata geçirilmesi
C) Venedik ve Cenevizlilere karşı kesin üstün-lük sağlanması
D) Devlet otoritesinin en ücra köşelere kadar götürülmesi
E) Balkanlar’da potansiyel bir askeri gücün oluşturulması

20- Aşağıdakilerden hangisi, Bizans üzerindeki Türk baskısını azaltan gelişmelerden biri değildir?

A) Anadolu Selçuklularının Kösedağ Sava-şı’nda İlhanlılara yenilmesi
B) Osmanlı Devleti’nin Ankara Savaşı’nda Ti-mur’a yenilmesi
C) Avrupa devletlerinin İslam dünyasına yöne-lik haçlı seferleri düzenlemeleri
D) Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde kısa süreli bir fetret sürecinin yaşanması
E) Balkan uluslarının Bizans toprakları üzerinde genişleme siyaseti izlemeleri

21- Anakara Savaşı’ndan sonra Batı Anadolu’daki beyliklerin yeniden kurulması, Osmanlı Devleti açısından, aşağıdakilerden hangisi üzerinde en az etkili olmuştur?

A) Siyasi sınırlar
B) Hazine gelirleri (maliye)
C) Eğitim ve kültür faaliyetleri
D) Asker ve nüfus sayısı
E) Ülke bütünlüğü

 

Cevaplar

1-            C

2-            E

3-            D

4-            C

5-            E

6-            B

7-            D

8-            B

9-            C

10-         E

11-         D

12-         C

13-         B

14-         C

15-         B

16-         E

17-         D

18-         C

19-         C

20-         E

21-         C