İlkçağ Uygarlıkları

Konu Kavrama Testi ve Cevapları -1

1- İlkçağ’da Mezopotamya krallarından;

• Urukagina, ilk kanunu çıkararak baskı ve zulme son verdiğini ilan etmiştir.
• Ur-Namnu, haksızlığı, hırsızlığı, büyücülüğü ve askerlikten kaçmayı yasaklamıştır.
• Hammurabi, kişi ve toplum hukukunu birbirinden ayırarak, eski kanunları sistemli bir bütün haline ge-tirmiştir.

Bu bilgilere dayanarak;

l. Mezopotamya kralları hukuk devletinin başlamasına öncülük etmişlerdir,
ll. Mezopotamya’da en gelişmiş hukuku Hammurabi hazırlamıştır,
III. Krallık rejimine son verilerek, halkın yönetime katılması sağlanmıştır,
lV. Yasal düzenlemelerle adaletin gerçekleştirilmesine çalışılmıştır

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I.      B) Yalnız II.     C) II. ve III.     D) III. ve IV.    E) I., II. ve IV.
2- Doğu Avrupa’da bulunan, MÖ III. bin yıllarına ait eserler daha çok gündelik hayatta kullanılan basit araç ve gereçlerden oluşurken, Mezopotamya’da bulunan aynı döneme ait eserler arasında hukuk metinleri-ne ve ahlaki öğütler içeren edebi eserlere rastlanmıştır.

Mezopotamya’nın bu özelliğinin, aşağıdakilerden hangisinin bir sonucu olduğu savunulabilir?

A) Tarıma ağırlık verilmesinin
B) Çok tanrılı inanışların yayılmasının
C) Yazının daha erken kullanılmasının
D) Birçok kez istilaya uğramasının
E) Tarım ve ticarette gelişmesinin

3- Hammurabi Kanunları’nda yer alan;

– Başkasının malını çalan kimsenin fiziki cezaya çarptırılacağı,
– Toprağını ekmeyen kişinin, ürün almış gibi vergi ödeyeceği,
– Birine bir şey emanet verilirken, bir başkasının şahit tutulacağı

hükümleriyle ulaşılmak istenen hedefler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Özel mülkiyeti korumak
B) Üretimin sürekliliğini sağlamak
C) Haksızlıkları önlemek
D) Din ile devlet işlerini birleştirmek
E) Kanun güvencesi sağlamak

4- İlkçağ’da Mezopotamya’da, krallar, ülkelerini tanrı adına idare ettiklerini ileri sürmüşlerdir.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) Kralların danışma meclisleri kurduğunun
B) Krallığın babadan oğula geçtiğinin
C) Teokratik devlet anlayışının hakim olduğunun
D) Krallıktan demokrasiye geçildiğinin
E) Gelenek ve göreneklerin etkisini yitirdiğinin

5- Eski Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarında, nadas, tohumlama ve hasat dönemlerinin tespit edilmesi ve tarım üretiminin doğal olayların olumsuz etkisinden korunabilmesi için bazı bilimsel çalışmalar yapılmış; bu çalışmalar sonucunda astronomi bilgisi ve takvim sistemi gelişmiştir.

Buna göre, astronomi ve takvim bilgisinin ortaya çıkmasına etki eden en temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kültürel etkileşim
B) Yaşam koşulları
C) Ticari faaliyetler
D) Dış saldırılar
E) Gelenek ve görenekler

6- Mezopotamya’da, Patesi adı verilen krallar ülkelerini tanrı adına idare etmişler. Kralların başlıca görevleri arasında ayinlerin idare edilmesi, adaletin gerçekleştirilmesi ve ordunun yönetimi bulunmaktaydı. Kralla-rın yanında, gerektiğinde toplantıya çağrılan danışma meclisleri vardı.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Egemenlik hakkının tanrı tarafından verildiğine inanılmaktadır
B) Kralın dini, askeri ve hukuki görevleri vardır
C) Danışma meclisleri devlet yönetiminde mutlak otorite sahibidirler
D) Kral en büyük dini ve siyasi otoritedir
E) Krallar karar alırken başkalarından görüş almışlardır

7- İlkçağ’da Anadolu’da krallık babadan oğula geçerdi. Kral, baş komutan, baş yargıç ve baş rahipti. Eyalet-ler, merkezden gönderilen valiler tarafından yönetilirdi.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtı sayılamaz?

A) Laik devlet anlayışının olmadığının
B) Kralların ayinleri de yönettiğinin
C) Merkezi otoriteyi korumaya önem verildiğinin
D) Kralların, yönetim deneyimi kazanmadan başa geçtiğinin
E) Egemenliğin hanedancı bir anlayışa dayandığının

8- Sümerlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Mezopotamya uygarlığını başlatmışlardır
B) Şehir devletleri halinde örgütlenmişlerdir
C) Çivi yazısını icad etmişlerdir
D) Bilim ve sanatla uğraşmışlardır
E) Mısırlılarla Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır

9- Aşağıdakilerden hangisi, Mezopotamya uygarlığı ile ilgili doğru bir ifade değildir?

A) Anadolu ile ticaret yapmışlardır
B) Astronomi ile uğraşmışlardır
C) İlk yazılı kanunları hazırlamışlardır
D) Mumyacılığı ilk kez uygulamışlardır
E) Anadolu toplumlarını etkilemişlerdir

10- Eskiçağ’da Anadolu’da;

• Soylular yüksek görevlere atanır, geniş toprakları ellerinde tutarlardı.
• Çoğu yerde rahiplik makamına prenslerden biri atanırdı.
• Genellikle esirlerden oluşan köleler, en çok tarım işlerinde çalıştırılırdı.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Toplum çeşitli sosyal sınıflara ayrılmıştır
B) Kölelik tamamen doğuştan gelen bir özelliktir
C) Soyluların siyasal ve ekonomik güçleri vardır
D) Rahiplik onurlu bir meslek sayılmıştır
E) Tarım üretimi önemli bir gelir kaynağıdır
11- İlkçağ’da Mezopotamya’da köleler eşya gibi alınıp satılırken, Anadolu’da bedel ödeyerek hürler sınıfına geçebildikleri gibi, belli bir ölçüde mal ve mülk sahibi de olabiliyorlardı.

Bu durum, Anadolu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi değildir?

A) Özel mülkiyete imkan tanındığının
B) Kölelere bazı hukuki güvenceler verildiğinin
C) Sosyal statü değişiminin mümkün olduğunun
D) Kanunların daha insancıl olduğunun
E) Sosyal sınıfların ortadan kalktığının

12- İlkçağ’da, Ön Asya ve Mezopotamya kültürlerinin Fenikeliler aracılığıyla Akdeniz havzasına yayılma-sına etki eden en temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zanaat B) Bilim   C) Tarım D) Sanayi   E) Ticaret
13- Aşağıdakilerden hangisi, Hitit medeniyetine ait temel özelliklerden biri değildir?

A) Pankuş Meclisi’ni kurma
B) İlk yazılı hukuku hazırlama
C) Kraliçeye yönetimde söz hakkı tanıma
D) Mezopotamya kültüründen etkilenme
E) Resmi tarih yazıcılığı yapma

14- Mezopotamyalı tüccarlar Anadolu, Suriye, Mısır ve Hindistan’a kadar giderek oralarda ticaret yapıyorlar-dı.

Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun sonuçlarından biridir?

A) Mezopotamya kültürünün geniş bir alana yayılması
B) Tek tanrılı inancın Mezopotamyalılar tarafından benimsenmesi
C) Hindistan’da kast sisteminin terk edilip eşitliğin benimsenmesi
D) Anadolu’da feodal beylerin ortadan kaldırılıp siyasi birliğin sağlanması
E) Mısır’da şehir devletlerinin tek imparatorluk çatısı altında birleşmesi
15- İyonya ile ilgili bazı bilgiler şunlardır;

I- Deniz kıyısında ve yarımadalar üzerinde bulunmaktadır.
II- Ön Asya’dan gelen ticaret yollarının bitiş noktasındadır.
III- Özgür düşünce ortamı ve yüksek refah düzeyi vardır.
IV- Siyasi yapı şehir devletlerinden oluşmaktadır.
V- Şehirler demokratik hükümetler tarafından yönetilmiştir.

Bunlardan hangileri, İyonya’nın bir kültür merkezi olmasında en çok etkili olmuştur?

A) l ve II      B) l ve III      C) ll ve IV      D) lV ve V     E) II, III ve V
16- Hititlerde, Sümerlilerden etkilenen bir hukuk sistemi vardı. Adalet güneşle sembolleştirilmiş, mülkiyet hakkı güvenceye alınmıştı. Hukuk, diğer doğu kanunlarına nazaran daha insancıldı. Pek çok suçun ceza-sı tazminat olarak ödenir, ölüm cezası nadiren uygulanırdı.

Bu bilgilere dayanarak, Hititlerin hukuk sistemiyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Adaletin korunmasına önem verilmiştir
B) Mezopotamya kanunlarından etkilenmiştir
C) Doğu kanunları arasında en gelişmiş olanıdır
D) Halkın yönetimde yer alması sağlanmıştır
E) Özel mülkiyet anlayışı vardır

 

17- Persler, Anadolu’yu istila ederek satraplıklara (eyaletlere) ayırmış ve valileri aracılığıyla ikiyüz yıl yönet-mişlerdir. Bu süre içerisinde Anadolu’da kültürel bakımdan fazla etkili olamamış, hatta bir ölçüde Anado-lu potasında erimişlerdir.

Perslerin Anadolu’da etkileyen değil de etkilenen olması, en çok aşağıdakilerden hangisine bağlanabilir?

A) Perslerin uygar bir kavim olmasına
B) Anadolu’da yüksek bir uygarlığın varlığına
C) İstilacılığın kısa sürede yaygınlaşmasına
D) Perslerin Anadolu’da fazla kalmamalarına
E) Perslerin Anadolu’ya gönderdikleri valilerin merkeze karşı isyan etmelerine

18- İlkçağ Anadolu uygarlıklarında, geniş topraklar soylulara verilirdi. Kendilerine toprak verilen soylular, her türlü masrafları kendilerinden olmak üzere asker beslemek ve savaşa katılmak zorundaydılar

Aşağıdakilerden hangisi, bu uygulamanın amaçlarından biridir?

A) Toplumun değişik kesimleri arasında gelir dağılımını dengelemek
B) Köleliği ve sınıf farkını ortadan kaldırmak
C) Devletin hazineden yapacağı askeri harcamaları azaltmak
D) Yazılı bir hukuk sistemi oluşturmak
E) Tapınakların gelirleriyle giderleri arasında denge kurmak
19- Eski Anadolu uygarlıklarından Hitit ve Urartular Asur çivi yazısını, Lidya ve İyonyalılar ise Fenike alfabe-sini kullanmışlardır.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Yazı Anadolu’ya dışarıdan gelmiştir
B) İlk yazılı metinler Lidya ve İyonyalılardan kalmıştır
C) Toplumlar birbirlerinden etkilenmişlerdir
D) Anadolu uygarlıklarından yazılı belgeler kalmıştır
E) Asur ve Fenikeliler medeniyetin gelişmesine katkıda bulunmuşlardır

 

Cevaplar

1-            E

2-            C

3-            D

4-            C

5-            B

6-            C

7-            D

8-            E

9-            D

10-         B

11-         E

12-         E

13-         B

14-         A

15-         E

16-         D

17-         B

18-         C

19-         B