Emeviler Dönemi (661-750)

a) Muaviye Dönemi (661-680)

1) Hz. Osman zamanında Şam valiliğine getirilen Muaviye, Hz. Ali’nin ölümü üzerine 661 yılında halife oldu ve Emevi Devleti’ni kurdu.

NOT: Hz. Muaviye Emevi (Ümeyye) ailesine mensup olduğu için bu devlete Emeviler denilmiştir.

2) Muaviye halifelik merkezini Şam’a taşıdı.

3) Horasan’a ve Kuzey Afrika’ya seferler düzenledi.

4) İlk defa İstanbul kuşatılmıştır. Fakat başarılı olunamadı. İslam ordularının komutanı (Hz.Eyyüp El Ensari’dir)

5) Doğu’da Türklerle mücadeleler yeniden başlamış Semerkant ve Buhara’nın fethi gerçekleşmiştir.

6) Muaviye Hz. Hasan’la yaptığı antlaşmaya uymayarak kendisi hayattayken oğlu Yezid’in halifeliğini ilan etti. Böylece halifeliği saltanata dönüştürmüştür.

b) Yezid Dönemi (680-683)

1) Muaviye 680’de ölünce yerine oğlu Yezid geçti.

2) Kerbela Olayı  (680)

Hz Hüseyin, Yezid’in halifeliğini tanımadı. Kufelilerin daveti üzerine Hz. Hüseyin Kufeye doğru yola çıktı. Ancak Kerbela denilen yerde Yezid’in ordusu tarafından kuşatıldı. Günlerce aç susuz bırakılarak yanındakilerle beraber şehit edildi.

 Sonuçları:  a-Müslümanlar arasındaki ayrılıklar daha da arttı.

b-Hz. Muhammed’in torununun öldürülmesi Emevi düşmanlığını artırdı.

3) Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmış sınırlar Atlas Okyanusu’na kadar genişlemiştir. Ancak Berberilerin ayaklanması ile bölge tekrar elden çıkmıştır.

c) Abdülmelik Dönemi (685-705)

1) Yezid’in 683 yılında ölmesi ile II. Muaviye halife oldu. II. Muaviye, 685 yılında halifeliği Abdülmelik’e bıraktı.

2) Abdülmelik dönemi Emevilerin en parlak dönemi oldu.

3) Bizans, Kuzey Afrika, Anadolu ve Hindistan üzerine seferler düzenlendi.

      UYARI: Bu fetihler sırasında Kuzey Afrika’da yaşayan Berberiler kitleler halinde İslamiyet’i kabul etmeye başladılar.

4) Bizanslar, Kuzey Afrika’dan tamamen çıkartılarak sınırlar, Atlas Okyanusu’na dayandırıldı.

5) Arapça resmi dil oldu ve ilk İslam parası olan sikke bastırıldı.

    Önemli: Böylece İslam Devleti’nin ekonomisi Bizans ve Sasani etkisinden kurtulmaya başlamıştır.

d) Velid Dönemi

1) Abdülmelik’in 705’de ölümü üzerine oğlu Velid halife oldu.

2) Tarık Bin Ziyad komutasında İspanya’ya geçildi.

3) Kadiks Savaşı  (711)

Sebep; Emevilerin Avrupa içlerine yayılmak istemeleri

Olay; Kadiks’de Tarık b. Ziyad, Vizigot ordusunu yenilgiye uğrattı.

Sonuç: a-Vizigot Krallığı sona erdi.

             b-İspanya fethedildi ve Müslümanlar İspanya’ya Endülüs adını verdiler.

             c-Tarık b. Ziyad Cebel-i Tarık Boğazı’na adını verdi.

     Önemli: Frank kralı Şarl Martel ile 732 tarihinde yapılan Puvatya Savaşı’nda Müslümanlar yenildi ve İspanya’ya geri çekilindi. Puvatya Savaşı ile Müslümanlar’ın Avrupa’daki ilerleyişi durduruldu.

4) 717’de Bizans’la Suriye’de yaptıkları savaşta ağır yenilgi alan Emevilerin gerileme dönemi başladı.

5) 742’de ise Emevi ordularının büyük bir bölümü yok edilmiştir.

6) 749’da Haşimi soyundan gelen Ebu’l-Abbas halifeliğini ilan ederek Emevi Devletine son verdi Abbasi devletini kurdu.

 

Emeviler’in Yıkılış Sebepleri

1. Devlet yönetiminde meydana gelen bozukluklar

2. Emeviler’in Arap milliyetçiliği yapmaları diğer Müslümanları Mevali(köle) olarak görmeleri

 UYARI: Bu politikalarından dolayı İranlılar ve Türkler Emeviler’e karşı sürekli ayaklanmışlar ve yıkılmalarında etkili olmuşlardır. Örnek olarak Horasan valisi Kuteybe Bin Müslim’in isyanını verebiliriz.

3. Halifelerin, fetihlerde ordunun başında bulunmayıp, saraya kapanmaları ve fetihlerin sona ermesi.

4. Abbasoğulları’nın, Emeviler aleyhinde propagandaları

5. Muaviye ve Yezid döneminde Müslümanlara ve Hz. Muhammed’in soyundan gelenlere yapılan kötü muameleler

6. Şii ve Harici grupların aleyhte çalışmaları

Emevilerin Genel Özellikleri

1-Hilafeti saltanat haline getirdiler.

2-Arap olmayanlara ( Mevali) kötü davranarak Arap ırkçılığını başlattılar. Bu İslam’ın yayılmasında olumsuz etkiledi.

3-Halifelerin korunması için muhafız teşkilatı kurdular.

4-Düzenli posta teşkilatı kurdular.

5-İlk defa bu dönemde Avrupa’da fetih hareketleri başladı.

6-İlk Arap parası basıldı.

7-Arapça resmi dil kabul edildi.

8-İslam mimarisi gelişti.

9-Eyalet sistemi uygulandı.

10. İslam Devleti en geniş sınırlarına Emeviler döneminde ulaşmıştır.