3. ASYA VE PASİFİKTE SAVAŞ

a) Savaş Öncesi ABD

Fransa yenildikten sonra İngiltere’ye para ve silah yardımı yapmak zorunlu hale gelmişti. ABD, güvenliğini büyük ölçüde İngiliz donanmasına bağlamıştı. İngiltere yenilirse ya da Almanya ile anlaşma yaparsa, bu güvenlik ortadan kalkacaktı. ABD’nin İngiltere’ye yardım etmesinin başlıca nedeni buydu.

Başkan Roosevelt’in “Ödünç Verme ve Kiralama Yasası” 11 Mart 1941’de kabul edildi.

Atlantik Demeci

9-10 Ağustos 1941’de İngiliz Başkanı Churcill ile ABD Başkanı Roosevelt bir araya geldiler ve savaştan sonra dünyayı nasıl düzenleyecekleri konusunda bir demeç yayınladılar. Wilson’un 14 İlkesi’ne benzeyen bu demecin adı “Atlantik Demeci”dir.

 

ABD’nin tarafsızlık politikasını bıraktığını kanıtlayan bu demece göre;

–    Savaştan sonra toprak kazanılmayacak,

–    İlgili halkın onayı olmadan toprak değişikliği yapılmayacak,

–    Uluslar kendi geleceklerini kendileri saptayacaklar,

–    Temel hammaddelerden eşit biçimde yararlanılacak,

–    İnsanlar korku ve açlıktan kurtarılacak,

–    Açık denizlerde ticaret serbestliği gerçekleştirilecek,

–    Mihver Devletleri (İtalya,Almanya,Japonya) silahtan arındırılacak ve savaştan sonra topyekün silahsızlanmaya gidilecektir.

b) Pearl Harbaur Baskını ve ABD’nin Savaşa Girişi

Japonya, I. Dünya Savaşı’ndan sonra Pasifik bölgesinde İngiliz ve Amerikan gücü arasında ezilmekteydi. Japonya, bunu kırmak için 1931’de Mançurya’ya, 1937’de de Çin’e saldırmıştı. Amacı, Japonya’da bulunmayan hammaddeleri ele geçirmek ve Çin’i pazar olarak kullanmaktı.

ABD’nin II. Dünya Savaşı’na katılması, 1937-1941 arasında Amerika ile Japonya arasında önce sinsi sinsi başlayan, ancak savaşın çıkmasıyla birlikte gittikçe şiddetlenen bir mücadelenin sonucu oldu.

Japonya’nın II. Dünya Savaşı sırasındaki yayılması hızlanınca, ABD bu ülkeye uyguladığı petrol ambargosunu sıklaştırdı. Bu durumda Japon ekonomisi bir yıldan fazla dayanamazdı.

Bunun üzerine Japonya savaşa karar verdi. ABD’nin Pasifik üstünlüğünü simgeleyen Pearl Harbour deniz ve hava üssüne 7 Aralık 1941’de saldırıya geçti.

Bu saldırıda ABD’nin Pasifik donanmasıyla hava filosunun büyük bir bölümü yok edildi. Pearl Harbour baskınıyla aynı gün, Formoza’dan kalkan Japon uçakları Filipin Adalarına saldırdı ve buraları işgal etti. General Dauglas Mac Arthur komutasındaki ABD ve Filipin güçleri yenildiler ve bölgeyi boşalttılar. Bu olay üzerine ABD 8 Aralık 1941’de Japonya’ya 3 gün sonra da Almanya ve İtalya’ya savaş ilan etti.

Ocak 1942’de İngiltere ile Amerika “Birleşmiş Milletler İttifakı” nı kurdular. Böylelikle savaştan sonra kurulacak olan Birleşmiş Milletler Örgütü’nün temelleri atılmış oldu.

İngiltere ve Amerika önce Almanya’nın yenilgiye uğratılıp, daha sonra Japonya’ya dönülmesi taraftarıydılar. Böylelikle güçlerin bölünmesi engellenmiş olacaktı.

 

c) Pasifik Savaşları

Japonya’nın, Amerika’ya saldırmasının ardından yayılması hızla gelişti, ancak 1942’de Japon ilerleyişi Avustralya’da durduruldu. Amerikan ve Japon filoları Mayıs 1942’de Mercan Denizi’nde karşı karşıya geldiler. Japonya az kayıplara rağmen başarı sağlayamadı. 3-5 Haziran 1942’de Midway Deniz Savaşı Japonya için ağır bir darbe oldu. Bu deniz savaşları, Japonya’nın Pasifik’teki ilerleyişini durdurdu.