CTDT-5. Küreselleşen Dünya Ünitesi

YENİ OLUŞUM SÜRECİNDE BALKANLAR YUGOSLAVYA VE SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ’NİN DAĞILMASI Tito’nun 1980’de ölümüyle Yugoslavya’yı oluşturan 6 federe cumhuriyeti cumhurbaşkanlarının devleti dönüşümlü olarak yönetmesiyle düzen korundu. Ancak 1980’lerde başlayan Dünya Ekonomik Buhranı ülkeyi olumsuz etkiledi. Federal Cumhuriyetler arasındaki ekonomik farklılıkları aşırı milliyetçilerin harekete geçmesi için uygun koşulları oluşturdu ve Yugoslavya’nın parçalanma sürecine girmesinde etkili oldu. Aralık 1987’de Slobodan Miloşeviç’in darbe sonucu …

TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİ 1. TÜRKİYE’NİN AB SERÜVENİ A) ANKARA ANTLAŞMASI VE KATMA PROTOKOL Türkiye, AET’ye başından beri ilgi gösterdi. Bu kuruluşun ileride Avrupa’da siyasal bir bütünleşmeye de gideceğini düşünerek, kuruluşun dışında kalmak istemedi. Türkiye 31 Temmuz 1959’da AET’ye resmen başvurdu. Kuruluş tarafından verilen cevapta, Türkiye’nin kalkınma düzeyinin tam üyeliğin gereklerini yerine getirmeye yeterli olmadığı belirtildi ve tam şartları oluşuncaya …

3. NATO’NUN AVRUPA’DA GENİŞLEMESİ Doğu Blokunun yıkılmasından sonra kendi başlarına hareket etme özgürlüklerine kavuşan Doğu Avrupa Ülkeleri güvenlik arayışı içine girdiler. Bu ülkeler Nato’ya girerek güvenlik sorunlarını çözmekle beraber ABD ve Batılı ülkelerde siyasi ve ekonomik bağlarını güçlendirmeyi amaçladılar. Bu ülkelerin Nato’ya üyeliği Avrupa’nın tarihi bölünmüşlüğünün üstesinden gelmek için büyük bir adım olarak da kabul edildi. Bu amaçla Ocak 1999’da …

2. AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU’NDAN (AET) AVRUPA   BİRLİĞİ’NE (AB ) II. Dünya Savaşı’ndan sonra bazı Avrupa ülkelerinin liderleri barışın sürdürülemesinin tek yolunun, ülkelerinin ekonomik ve siyasal yönlerden birleşmesi olduğuna karar verdiler. Avrupa Birliği’nin temelini, II. Dünya Savaşı sonrasında sanayi açısından özellikle önemli iki temel hammadde olan kömür ve çelik sektörünü güçlendirmek ve uluslarüstü bir otorite ile kontrol ederek barışı sürdürmek amacıyla …

DOĞU BLOKU’NUN YIKILMASINDAN SONRA AVRUPA’DA YENİ ARAYIŞLAR 1. İKİ ALMANYA’DAN TEK DEVLETE  II. Dünya Savaşı’nı kazanan güçler tarafından Almanya ikiye bölünmüştü : Sovyet uydusu olarak kurulan Demokratik Almanya ile Batı Blokuna dahil Fedaral Almanya. Bu iki devletin birleştirilmesi Soğuk Savaş Dönemi’ni en önemli sorunlarından biri oldu. 1989’da Demokratik Almanya kendi vatandaşlarına ülkeden çıkış vizesi verdi. Bu iznin çıkmasıyla binlerce Doğu …

TİKA (Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı) Orta Asya Türk devletlerinin Türkiye’den yardım beklentileri içinde maddi, insani yardımlar ve Türk işadamlarına yatırımlarını arttırmaları vardır. Türkiye, bu ülkelerde teknik yardım ilişkilerini düzenlemek amacıyla bir teknik yardım örgütü kurdu. TİKA, Dışişleri Bakanlığı’na bağlı olarak 1992’de kuruldu, 1999’da Başbakanlığa bağlandı.   Tika; başta Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üzere, …

2. BAĞIMSIZ DEVLETLER TOPLULUĞU SSCB’nin dağılmasının ardından 21 Aralık 1991’de Alma Ata Zirvesi sonucunda kuruldu. Üye ülkeler sırasıyla; Azerbaycan, Beyaz Rusya, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan , Rusya Federasyonu ve Ukraynadır. Alma Ata Deklarasyonu’nda üye ülkelerinin birbiriyle olan ilişkilerinde, devlet egemenliği ve egemen eşitlik, birbirlerinin içişlerıne karışmama, birbirlerine baskı yapmama, insan haklarına saygılı olma gibi durumlar yer …

ASYA’DA YENİDEN YAPILANMA 1. TÜRK CUMHURİYETLERİ BAĞIMSIZ OLUYOR Gorbaçov’un açıklık ve yeniden yapılanma politikaları Türklerin bağımsızlıklarını kazanmaları için iyi bir fırsat oldu. SSCB’nin dağılmasıyla Türkler bağımsızlıklarını ilan ettiler. Orta Asya ve Kafkaslarda ortaya çıkan bağımsız ve özerk devletlerin bir bölümü, kökenleri, dilleri ve dinleri bakımından Türkiye ile yakın bağlara sahipti. Bu nedenle bu ülkelerle Türkiye’nin ilişkileri kaçınılmaz görülmektedir. Bu ilişkiler …

SSCB’NİN DAĞILMASI Gorbaçov, ekonomiye ve siyasal yapıya yeni bir düzen vermeye çalışırken Sovyetler Birliği’nin federal yapısına da yeni bir şekil vermeye gerek duydu. Yani milliyetler sorununa yeni bir çözüm getirmek istedi. Gorbaçov iktidarının dördüncü yılı bittiğinde Sovyetler Birliği’nin siyasal yapısında çözülmeler başladı. 1991 yılı sonunda çözülmeler dağılmaya dönüştü. Glasnost ve Perestroyka ilkelerinin 1987 yılında uygulamaya konulmasından sonra Baltık devletleri başta …

SSCB’DE DEĞİŞİM VE SONUÇLARI Stalin’in 1953’te ölümünden sonra Nikita Kruşçev, uzun bir mücadelenin sonunda, 1957’de tek başına Sovyet iktidarının sahibi olmayı başarmıştı. Krusçev döneminde Doğu – Batı ilişkileri Stalin döneminde çok daha sert ve tehlikeli gerginlikler içine girdi. 1958’de  Mao ile başlayan kargaşa 1964’te bir darbeyle düşürülmesine neden oldu ve yerine Leonid Brezhnev geçti. Brezhnev döneminin en önemli olayı ise, …