ABBAS HALİM PAŞA
(1866-1934), Türk devlet adamı. Asıl adı Mehmed Abbas’tır. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın dördüncü oğlu Halim Paşanın ikinci çocuğudur. Kahire’de doğdu. Özel hocalardan Arapça, Farsça. Fransızca ve İngilizce öğrendikten sonra ağabeyi Said Halim ile birlikte İsviçre’ye giderek yüksek tahsilini orada tamamladı. Hidiv Tevfik Paşa’nın kızı ile evlendi (1895) Uzun yıllar Avrupa’da kalarak kendisini yetiştirdikten sonra İstanbul’a döndü. Sultan II. Abdülhamid’in saltanatının son yıllarında devlet hizmetine girdi. Şûrâyı Devlet âzası oldu. Said Halim Paşa’nın sadâreti yıllarında bir yıl kadar Bursa valiliği yaptıktan sonra Nâfıa nazırlığına getirildi (1915). Said Halim Pasa’nın istifası ile kabinedeki görevinden ayrıldı (1917). İstanbul’un işgali sırasında İngilizler tarafından savaş kabinelerinin bazı nazırları, fikir ve siyaset adamları ve bazı mebuslarla birlikte tutuklanarak yargılandı (1919). Mahkeme sonuçlanmadan diğer tutuklularla birlikte Malta ya sürüldü. İki yıl sonra serbest bırakılınca İstanbul’a döndü. Bundan sonraki yıllannı İstanbul ve Mısır’da geçirdi. Kahire’de vefat etti.
Şiir, edebiyat ve mûsikiden çok iyi anlayan Abbas Halim Paşa. İslâm-Türk seciye ve ahlâkının en güzel örneklerini şahsında toplamış, devrinde cömertlik ve hayır severliğiyle tanınmıştır. Birçok gencin yurt dışında okumasına yardım etmiş, ilim, fikir ve sanat adamlarını korumuştur. Çocuklarının hocası olan Mehmet Akif ile İstanbul’da başlayan dostluğu uzun yıllar sürmüş, Akif onun daveti ile ömrünün son yıllarını Mısır’da geçirmiştir. Akif “el-Uksurda” şiirini ona ithaf ettiği gibi, kendisine hitaben iki manzum tebrik ile “Arıza” isimli iki de manzume yazmıştır.