Keşmir Meselesi

4. Keşmir Meselesi

Keşmir Meselesi

İngiltere’nin 1947 Ağustosunda bölgeden çekilmesiyle burada Pakistan ve Hindistan adı ile bağımsız iki devlet kurulmuştu. Bu iki devlet bağımsızlıklarından itibaren birbirleriyle sorunlar yaşamışlardır.

Çatışmaların en önemli nedeni Hindistan, Pakistan, Afganistan ve Çin’in kesişme noktasında yer alan, verimli topraklara ve yer altı zenginliklerine sahip olan Keşmir’dir. Pakistan, Keşmir halkının büyük çoğunluğunun Müslüman olmasından dolayı buranın kendisine ait olması gerektiğini belirtmekteydi. Hindistan ise Keşmir Mihracesi’nin kendi topraklarıyla birleşme kararından dolayı burada hak iddia ediyordu. Bu nedenlerle iki devlet 1948’de ilk kez savaştı.

Birleşmiş Milletler araya girdi ve Keşmir’de halk oylaması yapılması şartıyla ateşkes sağlandı. Bu çatışmada Pakistan, Keşmir’in küçük bir kısmını ele geçirirken büyük kısmını Hindistan almıştı. Hindistan, BM kararına rağmen bugüne kadar elinde tuttuğu Keşmir topraklarında halk oylaması yapmamıştır.

Keşmir meselesi iki devletin dış politikasını da etkiledi. Kuruluşundan itibaren bağlantısızlık politikası izleyen Hindistan, SSCB ile yakınlaşarak bu devletin desteğini aldı. Buna karşılık Pakistan, Batı yanlısı bir politika takip ederek 1954’ten itibaren ABD’den askerî yardım almaya başladı. Pakistan’ın1955’te Bağdat Paktı’na üye olmasıyla da SSCB, iki devlet arasındaki tüm anlaşmazlıklarda Hindistan’ın yanında yer aldı.

1959’da Çin’in Tibet’i işgali Hindistan ile çatışmasına sebep oldu. Pakistan da bu süreçte Çin ile yakınlaşarak Keşmir meselesinde bu devletin desteğini aldı ve uluslararası alanda dengeyi sağlamaya çalıştı.

1963 sonlarından itibaren Keşmir’de Hindularla Müslümanlar arasında başlayan çatışmalar Ağustos 1965’te savaşa dönüştü. BM Güvenlik Konseyinin çağrısı ile savaş durduruldu. Tarafların ateşkesi kabul etmesinde Çin’in Hindistan’a karşı sert tutum alması büyük rol oynamıştır. Çin Hindistan üzerindeki baskısını artırınca Uzak Doğu’da dengeleri korumak isteyen ABD, Hindistan’ın yanında yer aldı. Bu süreçte SSCB, Çin ile uzlaşma yolu arayarak Keşmir meselesinde tarafsız kalmaya çalıştı. SSCB’nin tutumunda Pakistan’ın bu devlet ile iyi ilişkiler kurma çabası da etkili oldu.

Pakistan ile Hindistan SSCB’nin aracılığı ile 10 Ocak 1966’da Taşkent Deklarasyonu’nu imzalayarak 1965’teki savaştan önceki sınırlara çekilmeyi ve anlaşmazlıklarını barışçı yollarla çözmeyi kabul etti. Fakat Keşmir meselesi Pakistan-Hindistan münasebetlerinde çözümlenemeyen bir sorun olarak günümüze kadar geldi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.