2. Küba Buhranı 

Küba’da Fidel Castro 1959’da Batista diktatörlüğünü yıkıp yönetimi ele geçirmiş, ekonomiyi millîleştirme kararı almıştı. Bu kararla Küba’da faaliyet gösteren ABD şirketlerinin faaliyetlerinin kısıtlanması, ABD ekonomisini olumsuz etkiledi. ABD’nin Castro yönetimini yıkmak amacıyla muhalifleri desteklemesi, Küba’yı SSCB’ye yaklaştırdı. Bunun üzerine SSCB 1962 yılı başında Küba’ya füze yerleştirmeye başladı. Haritada görüleceği üzere bu füzelerin ABD topraklarının Nükleer savaş ihtimali karşısında ABD ve SSCB geri adım atmak zorunda kaldı.

SSCB, Türkiye’deki ABD’ye ait Jüpiter füzelerinin sökülmesi karşılığında Küba’daki füzeleri sökebileceğini bildirdi. ABD’nin öneriyi kabul etmesi sonucunda karşılıklı füze sökümü ile Küba Buhranı çözüldü.

Küba Buhranının çözülmesi ile Doğu- Batı arasında diyalog süreci başlarken, silahsızlanma konusunda da önemli gelişmeler sağlandı. ABD ve SSCB politik ve askerî alanda dengeye ulaştıklarını anladı. Bu durum bir çatışmayı önlediği gibi Bloklar arası ve devletler arası ilişkilerde değişimin başlangıcı oldu.Büyük bir kısmını vurabilecek menzile sahip olması ABD’nin tepkisine yol açtı. ABD’nin Küba’daki füzelerin sökülmesi isteğine SSCB’nin olumsuz cevap vermesi sonucunda ABD Donanması Küba kıyılarını kuşattı. SSCB, meseleyi BM Güvenlik Konseyine taşımakla birlikte savaş gemilerini de bölgeye gönderdi. ABD ve SSCB’nin bu tavrı, durumu daha da gerginleştirirken bir nükleer savaş ihtimalini ortaya çıkardı.

BAŞKAN KENNEDY’NİN TELEVİZYON KONUŞMASI (22 Kasım 1962)

(…) ABD ve batı yarım küresiyle olan tarihî ve özel bağları olan Küba’ya SSCB füzelerinin gizli bir şekilde yerleştirilmesi, hiç bir devletin ve mevcut durumun kabul etmeyeceği bir duruma neden olmaktadır.(…)
1930’lu seneler gösterdi ki saldırgan tutumlara, tepki gösterilmez ve yaygınlaşmasına izin verilirse sonunda bu durum savaşa götürür. Ülkemiz savaşa karşıdır. Ayıca sözümüze de bağlıyız. Ancak füzelerin ülkemize ya da herhangi bir ülkeye karşı kullanılmasının engellenmesi ve Küba’dan geri çekilmesinin ya da imha edilmesinin sağlanması gerekiyor (…).
(…) Dünya nükleer savaşına gereksiz girmeyeceğiz. Fakat savaşa girmek zorunda kalırsak bundan kaçmayacağız da.
İlk olarak bu saldırı potansiyelinin inşasını engellemek için Küba’ya askerî saldırı gereçleri üzerine ambargo uygulandı.(…) Bununla beraber şimdilik, SSCB’nin 1948’de Berlin ablukasında yapmayı denedikleri gibi gerekli ihtiyaç ürünlerinin girişini yasaklamayacağız.

KRUŞÇEV’İN KENNEDY’E MEKTUBU (27 Kasım, saat: 15.30)

Biz Küba’ya, sizin saldırı gereçleri dediğiniz savunma gereçlerini gönderdik. Küba’ya bir saldırıda bulunulmaması, düşünmeden yapılan hareketlerden kaçınılması için gönderdik. Sizin 27 Kasım 1962’de, “Küba’ya saldırı olmayacak, istila olmayacak. Sadece ABD tarafından değil batı yarım küresine bağlı diğer ülkeler tarafından da” şeklinde yaptığınız mesajınıza karşı saygı ve güven duyuyorum.
Böylece, bizi, Küba’ya bu içerikte bir yardıma iten nedenler de ortadan kalkmış oldu. işte bunun için (…) belirtilen araçların inşasının durdurulması, sökülmesi ve SSCB’ye geri getirilmesi için uygun tedbirlerin alınmasını görevlilerimize bildirdik.