I. Dünya Savaşı Sonunda Yapılan Antlaşmalar

I. Dünya Savaşı Sonunda Yapılan Antlaşmalar

3 Mart 1918’de Sovyet Rusya ve Almanya arasında Brest Litovsk Antlaşması imzalanırken Avusturya-Macaristan, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan da görüşmelere katıldı. Buna göre Sovyetler; Polonya, Litvanya, Estonya, Letonya, Ukrayna, Finlandiya’dan çekilecek ve buraların geleceğini İttifak Devletleri belirleyecekti. Ayrıca Rusya; Kars, Ardahan ve Batum’u Osmanlı Devleti’ne geri verecek ve Doğu Anadolu’dan çekilecekti.

İtilaf devletleriyle

  • Almanya arasında Versailles (Versay);
  • Avusturya ile Saint Germain (Sen-Jermen);
  • Macaristan’la Trianon (Triyanon);
  • Bulgaristan’laNeuilly (Nöyyi);
  • Osmanlı Devleti ile Sevr Antlaşması imzalanmıştır.

İtilaf Devletlerinin yenilen devletlerle imzaladıkları antlaşmaların ortak özellikleri; yenilen devletlerin topraklarını küçültmek, bazılarını işgal etmek veya yeni devletler kurmak; askerî sınırlamalar ve yasaklamalar getirmek; ağır savaş tazminatları ödetmek ve ekonomik yükümlülükler getirmek şeklinde sıralanabilir. Anlaşmaların ağır şartları II. Dünya Savaşı’na da zemin hazırlamıştır.

I.DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA YAPILAN ANTLAŞMALARIN BAZI MADDELERİ

SINIRLAR

EKONOMİK ASKERÎ SİYASİ

VERSAY

(28 Haziran 1919) ALMANYA

• Alsace-Lorraine ve Saar bölgesi Fransa’ya; Eupen, Malmedy ve Monschau’ın bir kısmı Belçika’ya; Batı Prusya’nın büyük bir kısmı Lehistan’a; Yukarı Silezya’nın bir kısmı Çekoslavakya’ya verileli. Danzig, serbest şehir oldu.• Almanya’nın bütün sömürgeleri İngiltere, Fransa, Belçika ve Japonya arasında paylaştırıldı.• Kiel Kanalı ile Alman nehirleri, uluslararası bir duruma getirildi. • Almanya’nın on yıl süreyle Fransa, Belçika ve İtalya’ya kömür vermesi ve savaşta zarar görenlere tazminat ödemesi kararlaştırıldı. •Zorunlu askerlik kaldırılarak Almanya’nın 100.000 kişilik bir ordu bulundurmasına izin verildi.• Alman donanması itilaf devletlerine teslim edilerek her çeşit silah ve denizaltı yapımı yasaklandı. • Almanya, Avusturya ile birleşmemeyi taahhüt etti. Avusturya, Çekoslovakya ve Lehistan’ın bağım­sızlığını tanıdı ve kurulan Milletler Ce­miyetini kabul etti.

SEN-JERMEN

(10 Eylül 1919) AVUSTURYA

• Yugoslavya’ya Bosna-Flersek; İtalya’ya Tirol, Trieste ile bazı Dalmaçya adaları; Romanya’ya Erdel, Bukovina, Temeşvarve Banat; Lehistan’a Galiçya verildi. • Avusturya’nın savaş tazminatı ödemesi kabul edildi. • Avusturya’da zorunlu askerlik kaldı­rılarak asker sayısı 30.000 kişiyle sınır­landırıldı. • Avusturya, Almanya ile birleşmemeyi taahhüt ederken Macaristan, Çekoslovakya ve Yugoslavya’nın ba­ğımsızlığını tanıdı.

TRİYANON

(6 Haziran 1920) MACARİSTAN

• Çekoslovakya’ya Slovakya, Romanya’ya Transilvanya, Yugoslavya’ya FH ırvatistan verildi. • Macaristan’ın ekonomik yaptırım­ları kabul ederek itilaf devletlerine sa­vaş tazminatı vermesi kararlaştırıldı. • Macaristan’da zorunlu askerlik kaldırılarak asker sayısı 35.000 kişiyle sınırlandırıldı.

NÖYYİ

(27 Kasım 1919) BULGARİSTAN

• Yunanistan’a Gümülcine ve Dedeağaç; Romanya’ya Dobruca;Yugoslavya’ya da batı sınırından bazı yerler verildi. • Bulgaristan’ın savaş tazminatı ödemesi kararlaştırıldı. • Bulgaristan’ın asker sayısı 25.000 ki­şiyle sınırlandırıldı.

SEVR

(10 Ağustos 1920) OSMANLI DEVLETİ

• OsmanIı ülkesi, İstanbul ve Anadolu’nun küçük bir bölümü ile sınırlandırıldı. OsmanIı Devleti azınlık haklarını gözetmezse İstanbul da elinden alınabilecekti.• Boğazların tüm devletlere açık olması ve uluslararası bir komisyon tarafından idare edilmesi kararlaştırıldı.•İzmir ve çevresi ile Batı Trakya Yunanistan’a; Antalya ve Konya yöreleri ile iç Batı Anadolu İtalya’ya; Suriye, Adana, Malatya ve Sivas çevreleri Fransa’ya; Irak ve Arabistan’ın İngiltere’ye verilmesi karara bağlandı. • Kapitülasyonların devam etmesi ve bütün devletlerin yararlanması kabul edildi.•OsmanIı mâliyesinin denetimi, galip devletlerce oluşturulacak bir komisyona verildi. • OsmanIı Devleti’nde zorunlu askerlik kaldırılıp asker sayısı 50.000 kişiyle sınırlandırılarak orduda ağır silahlar bulundurulması yasaklandı. • Azınlıklara geniş haklar verilmesi kabul edildi.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.