Klasik Dönem Osmanlı Kültürü Testi ve Cevapları

1- Divan-ı Hümayun, devlet yönetimiyle ilgili ko-nuları görüşerek karara bağladığı gibi, gelen şi-kayetleri çözümleyerek, hak sahiplerine hakla-rının verilmesi için gerekli emri çıkarırdı.

Divan’ın davalara bakması, aşağıdaki özellik-lerinden hangisinin bir göstergesidir?

A) Danışma organı olmasının
B) Yürütme işlerine bakmasının
C) Yüksek mahkeme olmasının
D) Yasama kurumu olmasının
E) Hükümet niteliği taşımasının
2- Osmanlılarda, kamu davası niteliği taşıyan da-vaların suçlularını yakalayarak kadı huzuruna getirmek subaşıların göreviydi.

Bu bilgiye dayanarak, aşağıdakilerden hangi-sinin gerçekleşmesinde kadı ve subaşıların birlikte çalıştığı söylenebilir?

A) Asayiş ve güvenliğin sağlanmasında
B) Askerlerin savaşa hazırlanmasında
C) Vergi oranlarının tespit edilmesinde
D) Tımar kayıtlarının tutulmasında
E) Suçlulara uygulanacak cezaların belirlen-mesinde
3- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlılarda uygu-lanan toprak sistemiyle ilgili doğru bir ifade değildir?

A) Dirlik sayesinde büyük bir ordu kurulmuştur
B) Dirlik arazilerin bir kısmı maaş karşılığında memurlara verilmiştir
C) Dirliklerin gelirleri ile dirlik sahiplerinin idari mevkileri arasında paralellik kurulmuştur
D) Dirliğe ayrılan topraklar, dirlik sahibinin özel mülkiyeti sayılmıştır
E) Toprağı işletme hakkı, devletin denetimi al-tında köylüye bırakılmıştır

4- Osmanlı Devleti’nde, kadıların görevlerinden bazıları şunlardı:

• Kişiler arası anlaşmazlıkları çözümleme.
• Kendi hüküm bölgesinde bütün görevliler üzerinde denetim sağlama.
• Vergilerin toplanmasına yardımcı olma.

Aşağıdakilerden hangisi, bu ifadelerden çıka-rılabilecek bir yargı değildir?

A) Kadılar, padişahın otoritesinin taşradaki tem-silcisidirler
B) Dirlik ve düzenin sağlanmasında kadıların rolü vardır
C) Kadılar, özel hukuk alanına giren davalara bakmışlardır
D) Kadılar, devlet kurumlarını teftiş ve denetle-meye yetkilidirler
E) Kadılar, mahalli yöneticilerin emir ve direktif-leri doğrultusunda çalışmışlardır
5- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlılarda uygu-lanan tımar sistemi ile ilgili doğru bir ifade değildir?

A) Her an savaşa hazır büyük bir atlı ordu oluş-turmayı sağlamıştır
B) Geniş sınırlar içinde, en ücra köşeye kadar giden bir güvenlik ağı oluşturmuştur
C) Dirlik vergilerinin doğrudan devlet hazinesi-ne aktarılmasını sağlamıştır
D) Merkezden toplanması son derece güç olan vergilerin toplanmasını kolaylaştırmıştır
E) Bazı yükümlülüklerin ve hizmetlerin karşı-lanmasını sağlamıştır

6- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlılarda uygu-lanan toprak sistemiyle ilgili doğru bir ifade değildir?

A) Toprak genel olarak devletin mülküydü
B) Dirlik sahipleri, toprağın mutlak sahibi değil-di
C) Köylü, toprağı istediği gibi ekip biçmekte hürdü
D) Tımarlı Sipahi’nin, köylüyü yargılama yetkisi vardı
E) Toprağı boş bırakan köylüden de vergi alı-nırdı

7- Tımar sisteminin çökmesiyle birlikte:

• Maaşlı asker sayısı arttı.
• Tımarlı sipahi ile kapıkulu askerleri arasın-daki denge, kapıkulu lehine bozuldu.
• Köylü asker olmaya özendi.

Bu bilgilere dayanarak;

I- Devlet hazinesinden yapılan harcamalar artmıştır,
II- Yeniçerilerin savaşlarda gösterdiği yararlı-lık artmıştır,
III- Üretim düzeni bozulmuştur,
IV- Merkez ve taşra isyanları sona ermiştir,
V- Kapıkulu askerlerinin etkinliği artmıştır

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

A) I. ve II. B) II. ve III.    C) II. ve IV. D) III. ve V.    E) IV. ve V.

8- Osmanlı Devleti’nde, uzun süre toprak üze-rinde özel mülkiyet uygulamasının olmaması aşağıdakilerden hangisini önlemiştir?

A) Monarşik yapının güçlenmesini
B) Feodal beylerin ortaya çıkmasını
C) Dinin devlet işlerinde etkin olmasını
D) Toprak bütünlüğünün korunmasını
E) Ekonominin tarıma dayanmasını

9- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde, tımarların (dirliklerin) Divan-ı Hümayun’da tahrir defterlerine kaydedilmesindeki amaç-lardan biri olamaz?

A) Tımarların sayısını tespit etme
B) Tımar dağıtımını kontrollü gerçekleştirme
C) Askerlik ve vergi mükelleflerini belirleme
D) Tımarların denetimini kolaylaştırma
E) Tımarlı sipahi sayısını azaltma

10- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde toprakların bir kısmının Tımara ayrılmasında-ki amaçlardan biri değildir?

A) Topraktan çok yönlü fayda sağlamak
B) Taşra memurlarının maaşlarını karşılamak
C) Hazineden yapılan harcamaları azaltmak
D) Eyaletlere içişlerinde özerklik tanımak
E) Tarım ürünlerinden alınan vergilerle güçlü bir ordu kurmak

11- Osmanlılarda miri arazilerin önemli bir bölü-mü dirlik olarak sipahilere verilirdi. Bu sayede üretimin canlılığı sağlandığı gibi, Tımarlı Sipahi-ler adında güçlü bir ordu da kurulurdu. Fakat, XVII. yüzyıldan itibaren, dirlik yerine iltizam sis-temi uygulanarak, miri arazilerin gelirleri doğ-rudan devlet hazinesine aktarılmaya başlandı.

Aşağıdakilerden hangisi, bu değişikliğin so-nuçlarından biri değildir?

A) Anadolu’da asayiş ve güvenliğin bozulması
B) Tarım üretiminde düzenin bozulması
C) Yeniçeri sayısının azalması
D) Anadolu’da Celali isyanlarının çıkması
E) Anadolu’da dirlik ve düzeni sağlayacak as-ker sayısının azalması
12- Aşağıdakilerden hangisi, dirlik sahiplerinden olan Tımarlı Sipahiler’in, devlete karşı temel görevlerinden biridir?

A) İltizam vergilerini toplamak
B) Tam teçhizatlı atlı askerler yetiştirmek
C) Köylüler arasındaki anlaşmazlıkları çözmek
D) Yargı işlerinde kadıya yardımcı olmak
E) Mukattaa arazileri işletmek
13- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde toprakların önemli bir kısmının tımara veril-mesi ile ulaşılmak istenen hedeflerden biri değildir?

A) Tarım üretimini canlandırmak
B) Eyaletlerde güçlü bir ordu kurmak
C) Köylünün güvenliğini sağlamak
D) Maaşlı asker sayısını artırmak
E) Hazinenin askeri giderlerini azaltmak

14- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde toprakların bir kısmının yurtluk-ocaklık olarak ayrılmasındaki temel amaçlardan biridir?

A) Sınır boylarının güvenliğini sağlamak
B) Tımar sisteminin bozulmasını önlemek
C) Büyük şehirlerin gıda ihtiyacını karşılamak
D) Vergilerin toplanmasını kolaylaştırmak
E) Ticaret yollarının işlekliğini sağlamak

15- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlılarda ticari faaliyetlerin gelişmesine olumlu yönde etki eden faktörlerden biri değildir?

A) Ülkede asayiş ve güvenliğin sağlanması
B) Doğu ve batı arasında işlek yolların kontrol altında tutulması
C) Yabancılara tanınan ticari imtiyazların za-manla genişletilmesi
D) Loncalar ve vakıflar sayesinde şehirlerin üretim merkezleri haline gelmesi
E) Selçuklulardan kalma kervansarayların işle-tilmesi

16- Osmanlı Devleti’nde, toprağını boş bırakan köylüden çiftbozan vergisi alınırdı.

Aşağıdakilerden hangisi, bu uygulamanın te-mel amaçlarından biri değildir?

A) Üretimin sürekliliğini sağlamak
B) Devletin ekonomik düzenini korumak
C) Köylünün toprağı işlemesini sağlamak
D) Özel mülkiyet anlayışını benimsetmek
E) Tarım üretiminin düşmesini önlemek
17- Osmanlı Devleti’nin “kapıkulu” askerlerinin aşağıdaki özelliklerinden hangisi, onları “Eya-let” askerlerinden ayıran temel bir farklılık değildir?

A) Üç ayda bir ulufe (maaş) almaları
B) Padişahın özel koruma gücü olmaları
C) Çoğunlukla devşirme kökenli olmaları
D) İstanbul’un güvenliğini sağlamaları
E) Yaya ve atlılardan oluşmaları

18- Aşağıdakilerin hangisi, Osmanlı Devleti’nde hazinenin gelir kaynaklarından biri değildir?

A) Savaşlarda elde edilen ganimetler
B) Vakıf arazilerden alınan vergiler
C) Gümrük ve gelir vergileri
D) Bağlı devletlerin gönderdiği vergiler
E) Tuzla ve maden işletmelerinden elde edilen gelirler

19- Anadolu Selçukluları döneminde ve Osmanlı-ların ilk yıllarında önem verilen kervansaray yapımına, XVI. yüzyıldan itibaren aynı önem ve-rilmemiştir.

Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eski ticaret yollarının önemini yitirmesi
B) Tarım üretimine ağırlık verilmesi
C) Yeni bir tüccar sınıfın yetişmesi
D) İltizam sisteminin yaygınlaşması
E) Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi
20- Aşağıdakilerden hangisi, vakıfların Osmanlı toplumsal hayatına yaptığı temel katkılardan biri değildir?

A) Ülkenin bayındır hale gelmesi
B) Sosyal yardımlaşmanın sağlanması
C) Kültürel mirasın sonraki kuşağa aktarılması
D) Ulaşım ve yol ağı işlekliği sağlanması
E) Esnaf ve zanaatkarların eğitilmesi
21- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Lonca Teşkilatı’nın temel kuruluş amaçlarından biri değildir?

A) Üretici ve tüketiciyi korumak
B) Ürünlerin kalite denetimini yapmak
C) Esnafın hükümetle ilişkilerini düzenlemek
D) Tımar sisteminin bozulmasını önlemek
E) Haksız rekabet ve kazancı önlemek
22- Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı devlet ka-demelerinde yükselerek vezirliğe kadar çık-manın şartlarından biri değildir?

A) Bilgi ve beceri sahibi olmak
B) Osmanoğulları soyundan gelmek
C) İslamiyet’in ideallerine sahip çıkmak
D) Türkçe’nin inceliklerini bilmek
E) Töre ve geleneklere uymak

23- Osmanlı toplumunda, yönetenler sınıfına geçmenin ve bu sınıf içinde yükselmenin yolu eğitim-öğretim durumu, başarı ve yeteneğe bağlıydı. 1453-1566 yılları arasında görev ya-pan yirmi dört veziriazamdan yirmisi Ende-run’dan yetişen devşirme kökenlilerden oluş-maktaydı.

Bu bilgilere dayanarak;

I- Doğuştan gelen ve birbirine geçişi kabul et-meyen bir sınıflar sistemi yoktur,
II- Devşirme sistemi sadece yükselme döne-minde uygulanmıştır,
III-Sosyal statü yönünden yükselmenin yolu herkese açıktır,
IV-Kişisel beceriler yükselmede belirleyici rol oynamaktadır,

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I. B) I. ve II.     C) II. ve III. D) Yalnız III.     E) I., III. ve IV.

24- Osmanlılarda ilmiye sınıfı:

• Eğitim – öğretim faaliyetlerini yürütür, bunun-la ilgili kurumları yönetirdi.
• Kişiler arası anlaşmazlıkları çözümler, kamu düzeniyle ilgili kararlar verirdi.
• Herhangi bir işlemin dine uygun olup olma-dığı konusunda görüş bildirirdi.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ilmiye sı-nıfının görev ve yetkilerinden biri değildir?

A) Suçluları yargılama
B) Sınırların güvenliğini sağlama
C) Uygulamaları dini açıdan değerlendirme
D) Kuşaktan kuşağa bilgi aktarma
E) Medreseleri yönetme

25- Osmanlı Devleti’nde, doğrudan dirliklerin ge-lirleriyle oluşturulan askeri güç aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Yeniçeriler B) Cebeciler     C) Tımarlı Sipahiler     D) Humbaracılar    E) Kapıkulu Süvarileri

26- Tımar sisteminin bozulması aşağıdaki ku-rumlardan hangisini en az etkilemiştir?

A) Tarım üretimi B) Askeri güç     C) Kamu maliyesi     D) Ülke ekonomisi     E) Eğitim sistemi
27- Türkler, aldıkları her yere ilk iş olarak cami, medrese, çeşme, han, imaret, külliye ve ker-vansaraylar yapmışlardır. Böylece toplumun ulaşımdan ticarete, sağlıktan haberleşmeye tüm ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Bu kurumlar şehirlerin ve toplumun kimliği haline gelmiştir.

Bu durum, öncelikle aşağıdaki “yönetim ilkele-rinden” hangisinin uygulandığının bir göster-gesidir?

A) Huzur ve güvenliğin sağlanması için güçlü bir ordunun kurulması şarttır
B) Sınırların korunması için gerekirse herkes canını feda etmelidir
C) Fethedilen ülkenin vatan haline gelmesi imar edilmesine bağlıdır.
D) Hanedanın tüm erkek bireyleri yönetime ka-tılma hakkına sahiptir
E) Güçlü bir hazine, üretimin sürekliliğinin sağ-lanmasıyla elde edilir
28- Lonca teşkilatı, aşağıdakilerden hangisi üze-rinde etkili olmamıştır?

A) Tüketicinin korunması
B) El sanatlarının gelişmesi
C) Üretimin kontrol edilmesi
D) İltizamın yaygınlaşması
E) Esnafın eğitilmesi

29- Osmanlı toplumunda uzun süre “millet olma” bilincinin oluşmasını önleyen en temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eğitim sistemi
B) Toplumsal yapı
C) Ekonomik ve mali yapı
D) Veraset sistemi
E) Askeri yapı

30- Aşağıdakilerden hangisi, Kapıkulu Ordu-su’nun özelliklerinden biri değildir?

A) Maaşlı askerlerden oluşması
B) Devşirme sistemine dayanması
C) Merkez kuvvetleri niteliği taşıması
D) Dirlik gelirleriyle oluşturulması
E) Teknik sınıflardan oluşması

 

Cevap Anahtarı

1-            C

2-            A

3-            D

4-            E

5-            C

6-            D

7-            C

8-            B

9-            E

10-         D

11-         C

12-         B

13-         D

14-         A

15-         C

16-         D

17-         E

18-         B

19-         A

20-         E

21-         D

22-         B

23-         E

24-         B

25-         C

26-         E

27-         C

28-         D

29-         B

30-         D

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.