ÖSS Türk İslam Tarihi ve Türkiye Tarihi Soruları ve Cevapları

1. XIII. yüzyılda Moğol İmparatorluğu’nun kuru­lup batı yönünde ilerlemesi ve Oğuzların kala­balık gruplar hâlinde Anadolu’ya gelip yerleş­meleri aşağıdakilerin hangisinde etkili olmuş­tur?

A)           Anadolu’nun Türkleşmesinin hızlanmasında

B)           Anadolu’da Selçuklu Devleti’nin kurulmasında

C)           Büyük Selçuklu Devleti’nin parçalanmasında

D)           Haçlıların Anadolu’ya gelmesinde

E)            Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasında

(2009-ÖSS Sos-2)

 

2.

I.  Utbî

II. Yusuf Has Hacip

III. Farabi

İlk Türk-İslam Devletleri Döneminde yetişen yukarıdaki bilim adamlarından hangilerinin İslam ve Avrupa medeniyetinin gelişmesinde eserleriyle katkıları olmuştur?

A)            Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız İli D) I ve III   E) I, II ve 111

(2009-ÖSS Sos-2)

 

3. Aşağıdaki gelişmelerin hangisinde Kartukla­rın etkisi vardır?

A)           Avrupa’da kurulan Avar Devleti’nin yıkılmasında

B)           Çin’in Orta Asya’ya egemen olmasında

C)           İstanbul’un Sasanilerle birlikte kuşatılmasında

D)           Hun Devleti’nin ikiye ayrılmasında

E)            Talas Savaşı’nı Müslümanların kazanmasında

(2009-ÖSS Sos-2)

 

4. Abbasilerde Hâlife Mutasım’dan sonra devlet yönetiminde Türklerin etkisi giderek artmış, Türk komutanlar istediklerini halife yapmaya, isteme­diklerini indirmeye başlamış ve bu komutanlar bazı eyaletleri de kendi aralarında paylaşmıştır.

Bu durumun aşağıdakilerden hangisini gös­terdiği savunulabilir?

A)           Siyasal birliğin çözüldüğünü

B)           Saltanat sisteminin dikkate alındığını

C)           Türklerin Abbasiler Döneminde İslamiyet’i kabul ettiklerini

D)           Mutasım Döneminde sınırların çok genişlediğini

E)            Abbasilerin kendilerinden önceki devletlerin etkisinde kaldığını

(2009-ÖSS Sos-1)

 

5.

– Bizans’ın Anadolu’da siyasi üstünlüğünün sona ermesi

– Türklerin Anadolu’ya kesin olarak yerleşmesi

gelişmeleri aşağıdaki savaşlardan hangisinin sonuçları arasındadır?

A)            Ankara B) Otlukbeli C) Miryokefaion       D) Yassı-Çimen E) Malazgirt

(2008-ÖSS Sos-2)

 

6. Anadolu Selçukluları Döneminde Ahi teşkilatı şehirlerde,

I.             ticaret,

II.            zanaat,

III.          sosyal

alanların hangilerinde söz sahibi olmuştur?

A)           Yalnız l B) Yalnız II C) Yalnız III     D) I ve II E) II ve III

(2008-ÖSS Sos-2)

 

7. Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılar Devleti’nin özelliklerinden biri değildir?

A)           Konuşma dilinin Arapça olması

B)           Federatif bir yapıda olması.

C)           Orta Asya da kurulan ilk Müslüman Türk devleti olması

D)           Adını devletin başındaki sülalenin ümranından alması

E)            Türk töresine uygun olarak idari bakımdan iki kısma ayrılması.

(2008-ÖSS Sos-2)

 

8. Türkler uzun süre direndikten sonra, ancak X. yüzyılda topluca İslamiyet’e girmişlerdir.

Aşağıdakilerden hangisi bu direnmeyi doğu­ran nedenler arasında savılmaz?

B)            Din değiştirmenin toplumsal değişikliği de beraberinde getirmesi

C)            Müslüman olmayanlardan haraç ve cizye vergisinin alınması

C)           İslamiyet’in kılıç zoruyla kabul ettirilmek istenmesi

B)            Emevilerin güttüğü Arap milliyetçiliği

C)            Bağımsızlığı kaybetme korkusu

(2008-ÖSS Sos-1)

 

9. Dirlik, hizmet karşılığı olarak devlet görevlilerine verilen ve yıllık gelirlerine göre bölümlere ayrılan arazilerdir.

Dirliklerin gelirlerine göre, büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A)           Zeamet – has – tımar

B)           Tımar – has – zeamet

C)           Has – tımar – zeamet

D)           Zeamet – tımar – has

E)            Has – zeamet – tımar

(2007-ÖSS Sos-2)

 

10. İslam medeniyetinin gelişmesinde Türklerin büyük katkıları vardır.

Türklerin tıp alanında İslam medeniyetine en büyük katkısını aşağıdaki bilim adamlarından hangileri sağlamıştır?

A) Harezmi B) Birûni C) Farabi D) Gazali E) İbni Sina

(2007-ÖSS Sos-2)

 

11. Mısır’da, 13.-16. yüzyıllar arasında Türk yöne­tim sisteminin, Türk kültürünün ve Türk unsu­runun yerleşmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A)           Şeybaniler

B)           Memluklar

C)           Anadolu Selçukluları

D)           Harzemşahlar

E)            Akkoyunlular

(2007-ÖSS Sos-2)

 

12. Aşağıdakilerden hangisi Timur Devleti’nin kurulmasını kolaylaştırmıştır?

A)           Haçlı Savaşlarının sona ermesi

B)           Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılması

C)           Babürlüler Devleti’nin yıkılması

D)           Çağatay Devleti’nin zayıflaması

E)            Oğuzların Kayı Boyu’nun Anadolu’ya gelmesi (2007-ÖSS Sos-2)

 

13.

I. Coğrafi Keşiflerin başlaması

II. Doğu Roma İmparatorluğumun yıkılması

III. Anadolu’da ticaretin gelişmesi

Anadolu Selçuklu mimarisinin XIII. yüzyıl baş­larında gelişme göstermesinde, yukarıdaki- lerden hangileri etkili olmuştur?

A)           Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

(2007-ÖSS Sos-2)

 

14. Aşağıdakilerdenden hangisi Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinin özelliklerinden biri değildir?

A)            Büyük Selçuklular tarafından yıkılmaları

B)            Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasından sonra kurulmaları

C)            Anadolu’nun bayındır hale getirilmesinde etkili olmaları

D)            Egemen oldukları bölgelerde İslamiyet’i yay­maya çalışmaları

E)            Kurdukları yerleşim yerlerine Türkçe isimler vermeleri ve Anadolu’yu Türkleştirmeye çalışmaları

(2006-ÖSS Sos-2)

 

15. Eşi Mümtaz Mahal’in anısına Hindistan’daki Tac Mahal’i yaptıran Şah Cihan, aşağıdaki Türk devletlerinden hangisinin hükümdarıdır?

A) Babür B) İhşidler C) Memlûk D) Karahanlı E) Tulunoğulları

(2006-ÖSS Sos-2)

 

16. XIII. yüzyıl sonlarında Anadolu’da Moğol bas­kısının azalması ve Selçuklu Devleti’nin otori­tesinin zayıflaması aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?

A)            Haçlı Seferlerinin başlamasına

B)            Oğuzların Anadolu’ya gelmesine

C)            Bizans İmparatorluğu’nda taht kavgaları çık­masına

D)            Altın Ordu Devleti’nin parçalanmasına

E)            Uçlara yerleştirilen Türkmen beylerinin bey­likler kurmasına

(2006-ÖSS Sos-2)

 

17. Karluklar, Müslüman olmamalarına karşın, İslam ordusuyla birleşip 751 yılında Talas’ta Arapların yanında savaşa girmişler; Çin’in yenilgiye uğra- tılmasında önemli rol oynamışlardır.

Karlukların, Arapları Talas Savaşı’nda destek­lemelerinde,

I.              İslam Devleti’nde saltanat sisteminin devam etmesi,

II.             Çin’in Orta Asya’daki Türk egemenliğine son vermek istemesi

III.            Türgiş Devleti’nin yıkılmış olması durumlarından hangileri etkili olmuştur?

A)           YalnızI   B) Yalnız               II             C) Yalnız III

D) I         ve II       E) II        ve III

(2006-ÖSS Sos-2)

 

18.

I. Harzemşahlar

II.Hazarlar

III. Selçuklular

Yukarıdaki devletlerin hangilerinde ikta siste­mi uygulanmıştır?

A)Yalnız I             B) Yalnız II           C) I ve II                               D) I ve III              E) II ve III

(2005-ÖSS)

 

19. Anadolu Selçukluları döneminde Anadolu’da vilayetlerin ve yerel askeri güçlerin başında bulu­nan subaşılar, bu vilayetlerdeki iktaların sahibi değil, yöneticisi ve askerlerin amiriydiler.

Bu bilgiye dayanarak Anadolu Selçukluları dönemiyle ilgili;

I.             Toprağın mülkiyeti işleyene aittir.

II.            Yönetim ve askerlik hizmetleri birlikte yürütülmüştür.

III.          Subaşılar sultana bağlı değildir,

yorumlarından hangileri yapılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve İli

(2005-ÖSS)

 

20. Anadolu Selçukluları, XI. yüzyıl sonlarından XII. yüzyıl sonlarına kadar Bizanslılar ve Haçlılarla savaşlar yapmışlardır.

Bu savaşların,

I.             Anadolu’da üretimin ve vergi gelirlerinin azalması

II.            Anadolu’da yerleşim alanlarının boşalması

III.          Anadolu’dan geçen dünya ticaret yollarının önem kazanması

durumlarının hangilerinde etkili olduğu savu­nulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

(2004-ÖSS)

 

21. Büyük Selçuklular Dönemi’nde,

I.             Selçuklu sultanlarının halife sanını almaması

II.            Yönetici sayısının artırılmasına gerek duyulması

III.          Yetenekli öğrencilerin okutulmasının ve topluma kazandırılmasının amaçlanması

durumlarından hangilerinin Selçuklu sultan­larının medreselerin kurulup yaygınlaştırılma­sına önem vermelerinde etkili olduğu savunu­labilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II       C) Yalnız III          D) I ve III E) II ve III

(2002-ÖSS)

 

22. Selçuklu sultanları, din ve ırk ayrımı gözetmeden halka toprak dağıtarak boş araziyi değerlendir­meyi devletin görevi saymışlardır.

Selçuklu sultanlarının izledikleri bu politika, öncelikle aşağıdakilerden hangisini sağlama­ya yöneliktir?

A)           Vergi toplama düzeni

B)           Üretimde artışı

C)           Toprak bütünlüğünün korunmasını

D)           Ülkede asayişi

E)            Yönetimde sürekliliği

(1995-ÖSS]

 

23. Anadolu Selçukluları döneminde ülkede Müslü­man Türklerle birlikte yaşayan Hıristiyan ve Musevi topluluklar genelde şehirlerde oturur, zanaat ve ticaretle uğraşır, ibadet ve dini törenle­rini serbestçe yerine getirirlerdi. Bunlar, askerlik yapmazlar, ancak vergi verirlerdi.

Bu durum Anadolu Selçukluları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A)           Hoşgörüye dayanan bir siyasetin uygulandığının

B)           Ticaretin ülke ekonomisindeki payının az olduğunun

C)           Anadolu’da İslamiyet’in giderek yaygınlaştığının

D)           Yabancılardan alınan vergilerin giderek azaltıldığının

E)            Devlet yönetiminde yabancılara da görev verildiğinin

(1993-ÖSS)

 

24. Anadolu Selçuklu Devleti’nde, kendilerine bir bölgenin yönetimi verilen hanedan üyelerine “melik” deniyordu. Kendi bölgelerinin yönetimin­de söz sahibi olan meliklerin para bastırma, savaş açma ve siyası görüşme yapma yetkileri yoktu.

Meliklerin yetkilerinin sınırlı tutulması, aşağıdakilerden hangisine önem verildiğini göste­rir?

A)           Sınırların güvenliğinin artırılmasına

B)           Ekonomik durumun düzeltilmesine

C)           Ülke bütünlüğünün korunmasına

D)           Yerleşik hayatın yaygınlaştırılmasına

E)            Dış ilişkilerin artırılmasına

(1992-ÖSS)

 

25. XIII. yüzyıl sonlarına doğru, Anadolu’da Moğol baskısının zayıflaması üzerine, sınırlara yerleşti­rilmiş Türkmen beyleri ve halk üzerindeki Sel­çuklu otoritesi de zayıflamıştır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisine hız kazandırmıştır?

A)           Anadolu’da ticaretin gelişmesine

B)           Bizans’ta entrikaların başlamasına

C)           Anadolu’da nüfusun artmasına

D)           Anadolu’daki karışıklıkların ortadan kalkmasına

E)            Beyliklerin ortaya çıkmasına

(1992-ÖSS)

 

26. Memluklar Devleti’nin siyasi varlığı Osmanlı Dev­letinden daha kısa sürdüğü halde, Memluklarda tahta geçen hükümdar sayısı Osmanlılardan daha çoktur.

Memluklarda hükümdar değişikliklerinin Osmanlılardan daha fazla olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A)           Toplumun çeşitli etnik gruplardan oluşması

B)           Her Emir’in sultan olma hakkına sahip olması

C)           Türkçe bilenlerin imtiyazlı olması

D)           Osmanlı Devletinden önce kurulmuş olması

E)            Hükümdarlığın, halifenin onayına bağlı olması

(1991-ÖSS)

 

27. Anadolu Selçukluları Antalya, Alanya ve Sinop gibi limanları ele geçirdikten sonra bu limanlarda Avrupalı tüccarlara düşük gümrük tarifesi uygu­lamışlardır.

Anadolu Selçuklularındaki bu uygulamanın amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A)           Ticari ilişkileri geliştirmek

B)           Avrupa’nın Türklere karşı birleşmesini önlemek

C)           Avrupa’da nüfuz bölgeleri kurmak

D)           Denizlerde üstünlük sağlamak

E)            Anadolu’da siyasal birliği sağlamak

(1991-ÖSS)

 

28. Selçuklularda resmi yazışmalar Farsça idi. Med­reselerde eğitim Arapça yapılıyordu. Halk ve ordu kesimi ise Türkçe konuşuyordu.

Bu durum, Selçuklularda aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?

A)           Ordudaki asker sayısının azalmasına

B)           Yöneticiler ile halk arasındaki bağların güçlenmesine

C)           Türk dilindeki gelişmenin yavaşlamasına

D)           Yabancıların siyasal baskılarının önlenmesine

E)            Yönetimde bilim adamlarının söz sahibi olmasına

(1991-ÖSS)

 

29. Çinlilerle Araplar arasında yapılan Talaş Savaşı’nın dünya kültür tarihi açısından en önemli sonucu aşağıdakilerden hangisidir?

A)           Batı Türkistan’ın Çin baskısından kurtulması

B)           Kartukların bağımsız devlet olmaları

C)           Türk – Arap mücadelesinin sona ermesi

D)           Kağıt üretiminin Çin’in dışında da yaygınlaşması

E)            Türklerin İslam dinini yakından tanımaları

(1990-ÖSS]

 

30. Anadolu Selçuklu Devleti döneminde İtalyan Fransız, İranlı, Suriyeli ve Yahudilerden bazı gruplar Antalya, Konya, Kayseri ve Sivas gibi şehirlere, bazı Türkler ise Kıbrıs, Suriye v< Kırım’a yerleşmişlerdi.

Bu durumun başlıca nedeni aşağıdaki alanlardan hangisinde görülen gelişmelerdir?

A) Ticaret B) Savunma C) Eğitim D) Mimari E) Tarım

(1988-ÖSS)

 

31. Türk-İslam uygarlığında aşağıdakilerden han­gisinin yasaklanması, oymacılık, kakmacılık ve nakkaşlık gibi süsleme sanatlarının geliş­mesinde etkili olmuştur?

A)           Yazı (hat) sanatı

B)           Resim ve heykelcilik

C)           Duvar çiniciliği

D)           Figürlü plastik sanat

E)            Minyatür sanatı

(1986-ÖSS)

 

32. Anadolu Selçuklu Devleti zamanında ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükselme Dönemi’nde, Anadolu’daki zanaatkârlar “lonca” denilen zana­at gruplarına ayrılarak yöneticilerini kendileri seçmişlerdir.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisini göste­ren bir kanıt olabilir?

A)           Zanaatkârlar arasında dayanışma olduğunu

B)           Devletin zanaatkârları desteklediğini

C)           Halkın çoğunluğunun zanaatkâr olduğunu

D)           Loncaların ticari alanda başarılı olduklarını

E)            El sanatlarının, Anadolu’da başlıca gelir kaynağı olduğunu

(1985-ÖSS)

ÖSS Cevapları

1. A        2.C         3.E         4. A        5.C         6.E

7. A        8.B         9.E         10. E      11.B      12.D

I3. C       14.A      15.A      16. E      17.B      18.D

I9. B       20.D      21.E       22. B     23.A      24.C

25. E      26.B      27.A      28. C     29.D      30.A

31. B     32.A