ÖSS İslam Tarihi ve Uygarlığı Çıkmış Soruları ve Cevapları

1.            Hz. Muhammed’in ölümü üzerine Arabistan’ın çeşitli bölgelerinde ayaklanmalar çıkmıştır.

Aşağıdakilerden hangisinin bu ayaklanmaların çıkmasında etkili olduğu savunulamaz?

A)           İslamiyetin tam olarak yerleşmemiş olması

B)           Kabilecilik anlayışına bağlı olan halkın devlet örgütlenmesinin dışında kalmak istemesi

C)           Devlet başkanının değişmesi

D)           Halkın, devlete ödemek zorunda olduğu zekât vergisine karşı çıkması

E)            Kur’an’ın bütün ayet ve surelerinin bir araya getirilip toplanmamış olması

(2007-ÖSS Sos-1)

2.            Emevi hükümdarlarından Abdülmelik zamanına kadar, İslam ülkelerinde resmi yazışmalar o ülkenin diliyle yapılırdı. Abdülmelik bütün İslam ülkelerinde resmi dilin Arapça olmasını istemiştir. Abdulmelik’in bu tutumunun,

I.             Arapça’nın İslam ülkelerine yayılması,

II.            Arapça dışındaki dillerin kullanım alanının daralması,

III.          Arapların toplumda ayrıcalıklı ‘hale gelmesinin önlenmesi

durumlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?

A) Yalnız l B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

(2006-ÖSS Sos-1)

3.            Müslüman Arapların başka kavimler üzerinde üstünlük kurma çabası Emeviler zamanında en üst düzeye ulaşmıştır. Bu duruma tepki olarak Emeviler zamanında başlayan, Abbasiler zamanında güçlenen ve İslam dünyasının çeşitli halklarının kendi kimlik arayışlarını kamçılayan “Şuubiye” adı verilen bir akım doğmuştur.

Aşağıdakilerden hangisinin bu akımın sonuçlarından biri olduğu savunulamaz?

A)           İslam ülkelerinde farklı kültürlerin gelişmesi

B)           Halkların kendi tarihine, diline ve sanatına sahip çıkması

C)           Müslüman halklar arasında sürtüşmelerin çıkması

D)           İslamiyet’in yayılmasının hızlanması

E)            Halkların etnik yapılarıyla ilgili araştırmalar yapılması

(2005-ÖSS)

4.            Hz. Muhammed döneminde Bedir Savaşı’nda esir alınan Mekkelilerin bir kısmı Müslümanlara okuma yazma öğretmeleri karşılığında serbest bırakılmıştır.

Bu durum aşağıdakilerden hangisi için bir kanıt olabilir?

A)           Arapça okuma yazma öğrenmenin kolay olduğu

B)           Bedir Savaşı’nı Hz. Muhammed’in yönettiği

C)           Okuma yazma bilen esir sayısının fazla olduğu

D)           Bedir Savaşı’nın Müslümanların ilk başarısı olduğu

E)            Okuma yazmaya önem verildiği

(2004-ÖSS)

5.            Abbasiler, ülkelerinde yaşayan Türklere idari ve malî görevlerin yanı sıra askerî alanda da önemli görevler vermişlerdir.

Yalnız bu bilgiye dayanarak,

I.             Abbasiler ve Türkler arasında kültür etkileşimi artmıştır.

II.            Türkler askerlik görevi ile tanışmıştır.

III.          Abbasiler, Arap milliyetçiliği politikası uygulamamıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A)Yalnız I             B) Yalnız II           C) Yalnız III          D) I ve III            E) I, II ve III

6.            İslam Devleti’nin başkenti önce Medine, Ali zamanında ise Küfe idi. Emeviler başkenti Şam’a taşımış, Abbasiler Bağdat’ı kurarak başkent yapmışlardı.

Yalnız bu bilgiye dayanarak, İslam Devleti’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A)           Egemen güç değiştikçe yönetim merkezinin de değiştiği

B)           Güçlü bir merkezi otoriteye dayandığı

C)           Siyasî yönden, zamanının en güçlü devleti olduğu

D)           Kültürel etkileşim sağlanmak istendiği

E)            Milliyetçilik duygularının güçlü olduğu

(2002-ÖSS)

7.            Emeviler Döneminde,

I.             İslamiyette ayrılıklar artmıştır.

II.            İslamiyet’te Müslümanlardan alınan öşür ve zekat vergilerinin alınmasına devam edilmiştir.

III.          Arap olmayan halk, Arapların diğer milletlerden üstün olmadıklarını ortaya çıkarmak için gruplar kurmuştur.

IV.          Türkler, Emevilere düşman olan kuruluşlara yardım etmiştir.

Yukarıda verilenlerden hangileri, Emevilerin yıkılmasına ortam hazırlamıştır?

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) 1, II ve IV E) 1, III ve IV

{2001-ÖSS]

8.           

I.             Hz. Ebubekir döneminde görevlendirilen bir heyet, Kur’an surelerini toplamıştır.

II.            Hz. Osman zamanında Kur’an’ın düzenlenmesi yapılmıştır.

III.          Düzenlenen Kur’an, çoğaltılarak çeşitli yerlere gönderilmiştir.

Yukarıdakilerden hangileri, Kur’an’ın özgür halinin bozulması, değişik biçimlerinin ortayı çıkması tehlikesini kesin olarak önlemiştir?

A) Yalnız I            B) Yalnız II           C) Yalnız III          D) I ve II               E) II ve III

(2000-ÖSS)

9.            Emeviler Döneminde,

I.             İlk Arap parasının basılması

II.            Arap olmayan Müslümanlara mevali (köle) adı verilmesi

III.          Aileler arasında iktidar mücadelesi olması

IV.          Ülkeye katılan ulusların kültürlerinden yararlanılması

olgularından hangileri, Arap milliyetçiliğinin göstergesi sayılabilir?

A)Yalnız I             B) Yalnız IV         C) I ve II               D) II ve III E) III ve IV

(1999-ÖSS)

10.          İslamiyeti kabul eden milletler, kutsal kitaplarını okuyabilmek için Arap dilini ve alfabesini öğrenmeye başlamışlardır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun sonuçlarından biri değildir?

A)           Bazı toplumlarda, İslamlaşmanın Araplaşma şeklinde ortaya çıkması

B)           İslamiyetin İslam ülkeleri arasında farklı algılanması

C)           İslamiyetin kutsal kitabının, özgün biçimini koruması

D)           Arap kültürünün, diğer kültürleri etkilemesi

E)            Arapça sözcüklerin diğer dillerde de kullanılır hale gelmesi

11.          Emeviler devrinde, Araplar kendilerini soylu ve diğer Müslüman uluslardan üstün görmüşlerdir. Bütün valilik ve komutanlıklara, önemli memurluklara Araplar getirilmiştir. İslam kültür ve uygarlığının oluşmasında büyük katkıları olan, Araplar dışındaki Müslüman kişilere, Arapların kız vermeleri yasaklanmıştır.

Bu bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

A)           Emeviler döneminde ırkçılık politikası izlenmiştir.

B)           İslam uygarlığında çeşitli kültürlerin katkıları vardır.

C)           Emeviler devrinde toplumda ayrıcalıklı bir kesim vardır.

D)           Emevi yönetimi, halka eşit olanaklar tanımıştır.

E)            Emeviler devrinde askeri ve sivil örgütler kurulmuştur.

(1998-ÖSS)

12.          İslamiyette dini yaymak için yapılan, savaşlar kutsal sayılmış, diğer yandan İslam devletlerinde Müslüman olmayan tebaaya, özel vergiler gibi belli koşullarda, din serbestliği tanınmıştır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi olamaz?

A)           Devlet yönetiminde hoşgörü olduğunun

B)           Devlet gelirlerinin artırıldığının

C)           Çeşitli vergilerin alındığının

D)           İslamiyetin yayılması için çaba harcandığının

E)            Müslüman olmayanların yönetime katıldıklarının

13.          İslamiyeti kabul eden Mısır ve Kuzey Afrika’nın Arap olmayan yerli halkı sadece din değiştirmekle kalmayarak zamanla yeni bir kimlik de kazandılar. Türkler ve İranlIlar ise din değiştirmelerine karşın kimliklerini korudular.

Türklerin ve İranlıların kimliklerini korumaları aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur?

A)           Arapçayı din dili olarak kabul etmelerinin

B)           İslamiyeti gruplar halinde kabul etmelerinin

C)           Araplarla siyasal ilişkilerinin geç başlamasının

D)           Ülkelerinin Arabistan’a daha uzak konumda olmasının

E)            Eski ve köklü bir kültüre sahip olmalarının

(1996-ÖSS)

14.          Hz. Muhammed döneminde, İslamiyeti yeni kabul etmiş, puta tapmaktan henüz ayrılmış kişilerin anılarını canlandırmamak için resim ve heykel yasaklanmış; bu yasağa rağmen Emeviler döneminde Kasr-ül Hayr Sarayı, Abbasiler döneminde ise Balkuvara Sarayı resim, kabartma ve heykellerle süslenmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi, İslam Devleti’nin kuruluşundan Abbasiler dönemine kadar geçen zaman içinde sanat anlayışındaki bu değişikliğin nedenlerinden biridir?

A)           Sınırların genişlemesi sonucu değişik kültürlerle ilişkiye girilmesi

B)           İslam Devleti’nin ekonomik yönden güçlü olması

C)           Din ile devlet işlerinin birbirinden ayrılması

D)           İslamiyet’te ayrılıkların başlaması

E)            Emeviler döneminde halifeliğin saltanat hali ne getirilmesi

15.          İslam dünyasının ünlü bilginlerinden İbni Sina’nın “Kanun” adlı eseri Batılılar tarafından on beş defa Latinceye çevrilerek tıp öğretiminde kullanılmıştır.

Bu durum aşağıdaki genellemelerden hangisini doğrulamaz?

A)           İslam dini bilimsel gelişmelere açıktır.

B)           Pozitif bilimlerde İslam bilginlerinin de hizmetleri vardır.

C)           Tıp alanında da İslam bilgini yetişmiştir.

D)           Pozitif bilimler İslamiyetle birlikte doğmuştur.

E)            Batı dünyası İslam bilginlerinden yararlanmıştır.

(1995-ÖSS)

16.          Dört Halife döneminde bütün Müslümanlar kardeş kabul edildiği halde, Emeviler döneminde Araplar diğer Müslümanlardan üstün görülmüştür.

Emeviler dönemindeki bu anlayış aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?

A)           Hukuk alanında ilk örgütlenmenin başlamasına

B)           Arap Yarımadası’nda İslamiyetin yayılmasına

C)           Kur’an nüshalarının eyaletlere gönderilmesi ne

D)           Değişik kültürlerden insanların bir aradı yaşamasına

E)            Siyasî kargaşaların doğmasına

17.          Yeni bir felsefî görüşü veya sanat akımını yaymaya çalışanlar gibi Hz. Muhammed de İslam dinini yayarken başlangıçta büyük tepkiyle karşılaşmıştır.

Bu duruma bakarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A)           Toplumların alışkanlıklarını değiştirmek zordur.

B)           Sosyal gelişmeler kentleşmenin bir sonucudur.

C)           Dinde, düşüncede ve yönetimde eski uygulamalar geçerlidir.

D)           İnsan hak ve özgürlüklerinin belirli sınırları vardır.

E)            Sanat etkinliklerinde dinlerin etkisi vardır.

(1993-ÖSS)

18.          Hz. Ebubekir döneminde,

–              Yalancı peygamberler ortadan kaldırılmış,

–              İç ayaklanmalar bastırılmış,

–              Dinlerinden dönen Arap kabilelerinin yeniden Müslüman olmaları sağlanmıştır.

Hz. Ebubekir dönemindeki bu gelişmelerin tümü birlikte düşünüldüğünde bunlar, aşağı-dakilerden hangisinin bir kanıtıdır?

A)           Ayaklanmaların ekonomik nedenlerle çıktığının

B)           Mezhep ayrılıklarına son verildiğinin

C)           Dinî ve siyasî yönden etkinlik kazanıldığının

D)           Halifelik seçiminde kabilelerin etkili olduğunun

E)            Arap kabilelerinin arasında göçebe hayatın yaygınlaştığının

19.          Hicretten sonra Hz. Muhammed Medine halkına, savaşlara kimlerin katılacağına karar verme yetkisinin kendisine ait olduğunu, Müslüman olsun olmasın herkesin eşit haklara sahip olacağını, dış baskılara karşı birlikte hareket edileceğini duyurmuştur.

Bu duyuru aşağıdakilerden hangisine bir kanıt olabilir?

A)           Hicretin, yeni bir takvimin başlangıcı kabul edildiğine

B)           Yeni bir devletin temellerinin atılmakta olduğuna

C)           Ülke savunmasının Müslümanlara bırakıldığına

D)           Askerliğin meslek haline getirildiğine

E)            Askerî ve siyasî işlerin birbirinden ayrıldığına

(1992-ÖSS)

20.          Aşağıdakilerden hangisi Mekkelilerin, Hicret’ten sonra Medine’de toplanan Müslümanları bir güç olarak kabul ettiklerini gösteren bir kanıt değildir?

A)           Kervan ticaretini sürdürmeleri

B)           Medinelilere karşı Uhut Savaşı’nı yapmaları

C)           Müslümanlara karşı baskılarını artırmaları

D)           Müslümanların Kâbe’yi ziyaretlerini engellemeye çalışmaları

E)            Hz. Muhammed’le Hudeybiye Antlaşması’nı imzalamaları

(1990-ÖSS)

21.          İslamiyetten önce Mekke’yi ziyarete gelen Araplar, kurdukları büyük panayırda alışveriş yaparlar, eğlenceler ve spor karşılaşmaları düzenlerler, sonra da Kâbe’deki putları ziyaret ederlerdi.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarılabilecek bir sonuç değildir?

A)           Mekke’nin kutsal bir şehir olduğu

B)           Arapların ticarete önem verdikleri

C)           Arapların çok tanrılı dinlere inandıkları

D)           Kutsal yerlerin ziyaret edilmekte olduğu

E)            Araplar arasında siyasi birlik bulunduğu

(1987-ÖSS)

22.          İslamiyetin ilk yıllarında Arapların özgün bir mimarileri yokken, giderek mimaride belirgin bir Arap sanatı ve üslubu doğmuştur.

Bu kültürel gelişmeyi sağlayan başlıca etken, aşağıdakilerden hangisidir?

A)           Çok tanrılı dinler

B)           Eski Arap uygarlığı

C)           Arap-Çin ilişkileri

D)           Fethedilen ülkelerin kültürleri

E)            Hellen uygarlığı

(1986-OSS)

ÖSS İslam Tarihi ve Uygarlığı Cevapları

1. E         2. D        3. D        4.E          5.D         6.A

7. E         8. D        9. C        10.B       11.D       12.E

13. E      14. A      15. D      16.E       17.A       18.C

19. B      20. A      21. E      22.D