2 Mayıs 1999 ÖSS Tarih Soruları ve Cevapları
45.Konya yöresinde bakır ve kurşun madenleri bulunmadığı halde, bu yöredeki Çatalhöyük’te bu madenlerden yapılmış boncuk ve yüzük gibi takılar bulunmuştur.
Bu bilgiler Çatalhöyük’te yaşamış olan kültür ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi için kanıt olabilir?
A) İnsanları bir arada yaşamaya zorlayan bir otorite vardır.
B) Maden bu kültürde öteki kültürlerden daha önce kullanılmıştır.
C) Verimli bir yörede bulunulmasına karşın tarıma önem verilmemiştir.
D) Başka toplumlarla ticaret yapılmıştır.
E) Süslenme, bu kültürde çok önemli bir ihtiyaçtır.
46.
- İslamiyet’ten önce Türk sanatında, hayvanları ve bu hayvanların birbirleriyle mücadelelerini gösteren motifler ön planda olmuştur. Bu motifler kemer tokası, kılıç, hançer kabzası, süs eşyası, koşum takımı gibi taşınabilir malzeme üzerine işlenmiştir.
- Eski Mısır’da aristokrat mezarlarının duvarlarına yiyecek, içecek, tohum ekimi, ekmek fırını, balık ve kuş avını gösteren resimler yapılmıştır.
Bu iki durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Yeraltı zenginlikleri bol olan yörelerde sanatın erken geliştiğinin
B) Sanatın, yerleşik yaşama geçtikten sonra başladığının
C) Sanatın toplumların yaşam koşullarını yansıttığının
D) El sanatlarının gelişmesinde ticaretin önemli bir rolü olduğunun
E) Sanata verilen önemin toplumdan topluma değiştiğinin
47. İslamiyet’i kabul eden milletler, kutsal kitaplarını okuyabilmek için Arap dilini ve alfabesini öğrenmeye başlamışlardır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun sonuçlarından biri değildir?
A) Bazı toplumlarda, İslamlaşmanın Araplaşma şeklinde ortaya çıkması
B) İslamiyet’in İslam ülkeleri arasında farklı algılanması
C) İslamiyet’in kutsal kitabının, özgün biçimini koruması
D) Arap kültürünün, diğer kültürleri etkilemesi
E) Arapça sözcüklerin diğer dillerde de kullanılır hale gelmesi
48. Osmanlı Devleti’nde,
I. Toprağını nedensiz olarak terk eden köylüyü belli bir süre içinde geri getirme,
II. Toprağını nedensiz olarak üç yıl üst üste işlemeden bırakan köylünün toprağını bir başkasına verme,
III. Köylüden, ürettiği ürünün vergilerini alma,
IV. Köylüden toplanan vergileri, askerlerin eğitilmesi, donatılması gibi uygun görülen işlere harcama
uygulamalarından hangileri tarım üretiminin artırılması amacına yöneliktir?
A) I ve II B)I ve III C)II ve III D) II ve IV E)III ve IV
49. XIX. yüzyılın ilk yarısında Avrupa’da, buhar gücünden yararlanılmaya başlanmış, buharla çalışan makineler çoğalmış, fabrika sayısı hızla artmış ve sanayideki gelişme ivme kazanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu gelişmelerin sonuçlarından biri değildir?
A) İşçi sınıfının önem kazanması
B) Hammadde gereksiniminin artması
C) Ekonomiyle ilgili yeni görüşlerin ortaya çıkması
D) Uluslararası ekonomik rekabetin artması
E) İlk kolonizasyon hareketlerinin ortaya çıkması
50. Kanun-i Esasi’de yer alan,
I. Padişahın Mebuslar Meclisi’ni dağıtabilmesi
II. Padişahın izni olmayan bir kanunun mecliste görüşülmemesi
III. Bakanların yalnız padişaha karşı sorumlu olması
IV. Mebuslar Meclisi üyelerinin dört yıl için seçilmesi
hükümlerinden hangileri “ulus egemenliği” ilkesine aykırı düşmez?
A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve IV D) II ve III E)II ve IV
51. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan önce Avrupa devletleri tarafından Osmanlı Devleti’ne bildirilen Londra Protokolü’nde, Osmanlı topraklarından olan Bosna – Hersek ve Bulgaristan’da ıslahat yapılması, bu yörelerde bulunan Osmanlı ordusunun bir kısmının terhis edilmesi ve yapılacak ıslahatın İstanbul’daki elçiler tarafından kontrol edilmesi istenmiştir.
Avrupa devletlerinin bu istekleri, aşağı- dakilerden hangisine bir hazırlık niteliğindedir?
A) Osmanlı Devleti’nin içte ve dışta güç kazanmasına
B) Müslüman olmayanların Mecliste, Müslüman olanlarla aynı oranda temsil edilmesine
C) Bu yörelerin yönetimde özerklik kazanmasına
D) Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da toprak bütünlüğünün korunmasına
E) Osmanlı Devleti’nin Avrupa devletler hukukundan yararlanmasına
52. II. Meşrutiyet Dönemi’nde, 1909 yılında Kanun-i Esasi’de yapılan değişiklikler yürürlüğe girmiştir. Bu değişikliklerle vekillerin (bakanların) padişaha değil, Mebuslar Meclisi’ne sorumlu olması esası getirilmiş, Meclisin padişah tarafından kapatılması zorlaştırılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu değişikliklerin amaçlarından biridir?
A) Meclise dayalı bir yönetime geçilmesi
B) Vekillerin sorumluluklarının azaltılması
C) Padişahın halifelik sanının ön plana çıkarılması
D) Mecliste milletvekili sayısının artırılması
E) Hükümet üyelerinin meclis içinden seçilmesi
53. 1919 yılında toplanan Alaşehir Kongresi’nde, Afyonkarahisar – İnegöl hattının batısındaki bölgeden düşman çekilinceye kadar savaşın devam ettirilmesi sorumluluğunun özel bir idare şeklinde yüklenilmesine yönelik kararlar alınmıştır.
Bu bilgilere dayanarak, aşağıdakilerden hangisinin Alaşehir Kongresi’nde alınan bu kararın nedenlerinden biri olduğu savunulamaz?
A) Öz savunma gereksinimi
B) İşgalin ortaya koyduğu tehdit
C) Hükümete duyulan güvensizlik
D) Mevcut yönetimden kopup ayrı bir devlet kurma isteği
E) Silahlı bir savunma gücü oluşturma gereği
54. Amasya Genelgesi’nde “Milletin bağımsızlığın yine milletin azmi ve kararı kurtaracaktır.” maddesinin yer alması, aşağıdakilerden hangisinin değişeceğinin bir işaretidir?
A) Mebuslar Meclisi’ndeki üyelerin
B) Ülkedeki egemenlik anlayışının
C) İstanbul Hükümeti’nin
D) Merkezden yönetimin
E) Başka uluslarla yapılan antlaşmaların
55.Erzurum Kongresi’nde,
I. Mebuslar Meclisi’nin derhal toplanmasının gerekli olduğunun belirtilmesi,
II. Sömürme amacı olmaması koşulu ile dış yardım alınabilmesi,
III. Doğudaki direnme derneklerinin birleştirilmesi,
IV. Doğu Anadolu illerinde büyük çoğunluğu Müslümanların oluşturduğunun belirtilmesi,
V. Vatanın parçalanmaz bir bütün olduğunun açıklanması
kararları alınmıştır.
Bu kararlardan hangileri, Erzurum Kon-gresi’nin yerel olmaktan çok, ulusal bir kongre olduğunu gösterir?
A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, II ve V D) II, III ve V E) II, IV ve V
56. Sivas Kongresi ile ilgili aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Anadolu’da başlatılan Ulusal Kurtuluş girişiminin bir hükümet gibi hareket edeceğine işaret eden en açık kanıttır?
A) İstanbul Hükümeti’nin karşı çıkmasına rağmen toplanması
B) Başkanlığına, görevinden azledilen Mustafa Kemal’i seçmesi
C) Kongre’ye katılan üyelerin ittihat ve Terakki Partisi ile ilişkilerinin olmadığının açıklanması
D)Ulusal direnişi sevk ve idare için Temsilciler Kurulu’nu seçmesi
E) Manda ve himayeye karşı çıkması
57. Aşağıdaki grafik, 1921-1930 yıllarında devlet bütçesinden yapılan harcamalarda eğitimin yaklaşık payını göstermektedir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu grafikteki bilgilerin desteklediği bir yargı değildir?
A) Savaş yıllarında da bütçeden eğitime bir pay ayrılmıştır.
B) 1929 dünya ekonomik bunalımında bile, bütçeden eğitime ayrılan payda büyük düşme olmamıştır.
C) 1924 yılında öğretimin birleştirilmesi yasasının kabulüyle, bütçeden eğitime ayrılan pay birkaç kat artırılmıştır.
D) Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla, eğitimin bütçedeki payında önemli bir artış olmuştur.
E) İnkılaplarla birlikte, bütçeden eğitime ayrılan pay da artma eğilimi göstermiştir.
58. 8 Mart 1928 tarihli Hakimiyet-i Milliye gazetesinde yayımlanan demecinde Mustafa Kemal şunları söylemiştir:
Türk demokrasisi Fransa İhtilali’nin açtığı yolu izlemiş, ancak kendine özgü niteliklere sahip bir hareket olarak gelişmiştir. Çünkü her ulus, inkılabını, toplumdaki baskıların ve gereksinimlerin yarattığı hale, duruma ve ihtilal ya da inkılabın gerçekleşeceği zamana göre yapar.
Mustafa Kemal bu sözlerinde, Türk İnkılabının aşağıdaki yönlerinden hangisine değinmemiştir?
A) Ortam ve koşulların dikkate alınarak gerçekleştirildiğine
B) Oluşumunda dış gelişmelerden yararlanıldığına
C) Demokrasi hareketinin bir sonucu olduğuna
D) Türk toplumunun gereksinimlerinden doğduğuna
E) Bağımsızlığını kazanan uluslara örnek olduğuna
60. Atatürk, “Ülkesinin yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk ulusu, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.” demiştir.
Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün, bu sözleriyle gösterdiği hedef ile aynı yöndedir?
A) Türkçe kökenli sözcüklerin araştırılıp bulunarak dile kazandırılması
B) Şive, ağız gibi yöresel dil özelliklerinin korunması
C) Yabancı kökenli terimlerin Türkçe okunuşları ile alınması
D) Yazı dili ile konuşma dili arasındaki farkın ortadan kaldırılması
E) Türkçenin okunması ve yazılması kolay bir dil haline getirilmesi
61. 1934’te soyadı alma işlemleriyle ilgili olarak çıkarılan yasayla rütbe, yabancı ırk ve millet adlarını belirten sözcüklerin soyadı olarak alınması, yine aynı yılda çıkarılan başka bir yasayla da hoca, ağa, molla, beyefendi, paşa gibi unvanların resmen kullanılması yasaklanmıştır.
Bu yasakların amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aynı aileden kişilerin farklı soyadları almalarını engellemek
B) Toplumsal ilişkilerde ve resmi işlemlerde vatandaşları daha kesin olarak belirtmek
C)Sözcüklerin, yerinde kullanılmasını sağlamak
D) Resmi işlemleri kolaylaştırmak
E) Toplumda gereksiz ayrıcalık belirtilerini ortadan kaldırmak
61. Atatürk, Medeni Bilgiler kitabında, “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir.” şeklinde bir tanım yapmıştır.
Bu tanıma göre, Atatürk millet olmayı hangi temel özelliğe göre belirlemiştir?
A) Siyasi varlıkta birlik
B) Dil birliği
C) inanç özgürlüğü
D) Törede yakınlık
E) Kültür birliği
62. Aşağıdakilerden hangisi, bir toplumda laiklik ilkesine uyulmasının etkilerinden biri değildir?
A) Halkın, dinini seçme ve vicdan özgürlüğünün olması
B) Kişinin özel hayatında serbestçe ibadet edebilmesi
C) Bireye verilen değerin artması
D) Din adına birtakım batıl inançların yayılması karşısında devletin tarafsız kalması
E) Eşitlik anlayışının yaygınlaşması
63. Savaş silah ve araçlarındaki gelişmelerin, ilk ve en belirgin etkisi aşağıdakilerin hangisinde ortaya çıkar?
A) Yerel savunma ittifaklarının önemini yitirmesinde
B) Silah üretimine yapılan harcamaların artmasında
C) Belirli devletlerin, silahsızlanma konferanslarında söz sahibi olmasında
D) Cephe savunma güçlerinin sivil savunma teşkilatları ile tamamlanmasında
E) Uluslararası barış örgütlerinin işinin kolaylaşmasında
2 Mayıs 1999 ÖSS Cevap Anahtarı
45.D
46.C
47.B
48.A
49.E
50.B
51.C
52.A
53.D
54.B
55.C
56.D
57.C
58.E
59.A
60.E
61.A
62.D
63.B