1992 ÖSS Tarih Soruları
Soru 37
Mısır’da öğütleri ve ahlak kurallarını kapsayan, MÖ 3000 yıllarına ait edebi eserler bulunmuştur. Anadolu’nun tarih öncesi dönemlerini aydınlatan, aynı yıllara ait buluntular arasında bu tür eserlere rastlanmamaktadır. Anadolu’da aynı döneme ait buluntular sadece günlük işlerde kullanılan eşyalardan oluşmaktadır.
Bu farkın, Anadolu’nun hangi özelliğinin bir sonucu olduğu savunulabilir?
A) Önemli ticaret yolları üzerinde bulunmasının
B) Sık sık istilaya uğramasının
C) İhtiyaçların Mısır’dakinden farklı olmasının
D) Yazıya geçişin daha geç olmasının
E) Verimli topraklara sahip olmasının
Soru 38
Hicretten sonra Hz. Muhammed Medine hakkında, savaşlara kimlerin katılacağına karar verme yetkisinin kaendisine ait olduğunu, Müslüman olsun olmasın herkesin eşit haklara sahip olacağını, dış baskılara karşı birlikte hareket edileceğini duyurmuştur.
Bu duyuru aşağıdakilerden hangisine bir kanıt olabilir?
A) Hicretin, yeni bir takvimin başlangıcı kabul edildiğine
B) Yeni bir devletin temellerinin atılmakta olduğuna
C) Ülke savunmasının Müslümanlara bırakıldığına
D) Askerliğin meslek haline getirildiğine
E) Askeri ve siyasi işlerin birbirinden ayrıldığına
Soru 39
Anadolu Selçuklu Devleti’nde, kendilerine bir bölgenin yönetimi verilen hanedan üyelerine “melik” deniyordu. Kendi bölgelerin yönetiminde söz sahibi olan meliklerin para bastırma, savaş açma ve siyasi görüşme yapma yetkileri yoktu.
Meliklerin yetkilerinin sınırlı tutulması, aşağıdakilerden hangisine önem verildiğini gösterir?
A) Sınırların güvenliğinin artırılmasına
B) Ekonomik durumun düzeltilmesine
C) Ülke bütünlüğünün korunması
D) Yerleşik hayatın yaygınlaştırılmasına
E) Dış ilişkilerin artırılmasına
Soru 40
Ortaçağda Hindistan ve Çin’den Avrupa’ya gelen malların çok el değiştirmesi, bu malların Avrupa’da pahalıya satılmasına neden oluyordu.
Bu durum, Yeniçağ başlarında Avrupalıları aşağıdakilerden hangisine yöneltilmiştir?
A) Asya ülkeleriyle doğrudan ticaret yapma yollarını aramaya
B) Asya’dan Avrupa’ya göçleri engellemeye
C) Asya ülkeleri ile siyasi ilişkileri başlatmaya
D) Temel ihtiyaç maddelerini değiştirmeye
E) Tüketim mallarının dağıtımını sınırlandırmaya
Soru 41
Bizans İmparatorluğu’nda hükümdarlık makamını kendine güvenen ve yeterince güçlü olan kişiler eline geçirebilirdi.
Bu durum, Bizans İmparatorluğu’nda aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?
A) Hükümdarların yetkilerinin sınırlanmasına
B) Dinin devlet yönetiminde etkisinin azalmasına
C) Askeri ve sivil yönetimin birbirinden ayrılmasına
D) Birden fazla soyun yönetime gelmesine
E) Ülkenin küçük eyaletlere bölünmesine
Soru 42
XIII. yüzyıl sonlarına doğru Anadolu’da Moğol baskısının zayıflaması üzerine, sınırlara yerleştirilmiş Türkmen beyleri ve halk üzerindeki Selçuklu otoritesi de zayıflamıştır.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisine hız kazandırmıştır?
A) Anadolu’da ticaretin gelişmesine
B) Bizans’ta entrikaların başlamasına
C) Anadolu’da nüfusun artmasına
D) Anadolu’daki karışıklıkların ortadan kalkmasına
E) Beyliklerin ortaya çıkmasına
Soru 43
Fatih Sultan Mehmet zamanında:
-Cenevizlilerden Amasra,
-İsfendiyaroğullarından Sinop
-Karamanoğullarından Konya ve Karaman alınmıştır.
Fatih’in bu gelişmelerle ulaşmak istediği amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dış ülkelerle ilişkileri artırmak
B) Anadolu’da siyasi birlik sağlamak
C) Denizlerde üstünlük sağlamak
D) İslamiyet’i yaymak
E) Avrupa ülkelerinin doğu ile ticaretini engellemek
Soru 44
Duraklama döneminde, askerlikle ilgili olmayanların Yeniçeri Ocağı’na alınmasıyla devletten maaş alan yeniçeri sayısı artmış; ayrıca, tımar sisteminin bozulmasıyla da köylü toprağını bırakarak şehirlere göz etmek zorunda kalmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde, bu iki durumun da önemli birer rolü vardır?
A) Ülke ekonomisinin bozulması
B) Eğitime önem verilmesi
C) Dış ülkelerle diplomatik ilişkiler kurulması
D) Toprağın, elde edilen gelire göre gruplara ayrılması
E) El sanatlarında gelişme olması
Soru 45
Sultan Abdülmecit, vergilerin herkesin gelirine göre toplanmasını, mahkemelerin açık yapılmasını, kimsenin haksız yere, yargılamadan idam edilmesini öngören Tazminat Fermanı’ nın ilan edilmesine izin vermiştir. Ayrıca herkesin bu Fermana itaat etmesini istemiş, kendisinin de Fermana uyacağını belirtmiştir.
Sultan Abdülmecit’ in bu tutumu Osmanlı toplumunda aşağıdakilerden hangisinin benimsenmeye çalıştığının bir göstergesidir?
A) Halkın yönetime katılması
B) Dini hoşgörü
C) Bütçe anlayışı
D) Kültürel bağımsızlık
E) Kanun üstünlüğü
Soru 46
Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanmasında etkili olan “Milliyetçilik”, yeni kurulan Türk devletinin temel ilkelerinden biri olmuştur.
Bu iki durumda, milliyetçilikten yararlanarak ulaşılması istenen amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bağımsızlık mücadelesinde güç kazanmak
B) Yeni ittifakların oluşmasını engellemek
C) Yabancı sermayeyi sınırlı tutmak
D) Komşu devletlerle dostluk ilişkilerini kurmak
E) Gelenek ve görenekleri sürdürmek
Soru 47
Amasya Genelge’ sinde Sivas’ ta toplanacak ulusal kongreye katılacak üyelerin, Müdafaa-i Hukuk-u Milliye cemiyetleri ve belediye başkanları aracılığıyla seçilmeleri istenmiştir.
Bu isteğin amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hilafet ordusunu yıpratmak
B) Karaların, halkın istekleri doğrultusunda alınmasını sağlamak
C) Anadolu’da toplanacak kongrelerin sayısını artırmak
D) Yerel direnişleri başlatmak
E) İşgal güçleri arasında görüş ayrılığı yaratmak
Soru 48
Sivas Kongresi’nden sonra Temsil Kurulu, İstanbul Hükümeti ile yönetim yönünden ilişkiyi ve her türlü haberleşmeyi kesmiş, İstanbul’dan Anadolu’ ya atanan komutan ve valileri kabul etmeyerek geri göndermiştir.
Temsil Kurulu’nun bu tutumunun amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İtilaf Devletlerinin dostluğunu kazanmak
B) Yerel yönetim birimi sayısını azaltmak
C) İstanbul Hükümeti’ne bağlı olmadığını göstermek
D) Düzenli ordu kurmak
E) Anadolu’daki ayaklanmaları önlemek
Soru 49
23 Nisan 1920 tarihinde kurulan yeni Türk devleti, içte ve dışta bazı olumsuz tepkilerle karşılaşmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi, bu olumsuz tepkilere bir örnektir?
A) Afganistan ile TBMM arasında dostluk antlaşması imzalanması
B) İtalyanların işgal ettikleri yerlerden çekilmesi
C) Londra Konferansı’na TBMM Hükümeti’nin de çağrılması
D) Sovyet Rusya’nın TBMM ile Moskova Antlaşması’nı imzalaması
E) İtilaf Devletlerinin Anadolu’da TBMM’ ye karşı çıkan ayaklanmaları desteklemesi
Soru 50
Sakarya Savaşı’ndan sonra TBMM Hükümeti ile Fransa arasında yapılan Ankara Antlaşması’yla Türkiye’nin güney sınırı çizilmiştir. Ancak bu antlaşma, Fransa’nın müttefiki olan İngiltere’yi tedirgin etmiştir.
İngiltere’nin tedirginliğinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunanlıların Sakarya’ya kadar ilerlemesi
B) Yeni Türk Devleti’nin daha güçlü hale gelmesi
C) Anlaşmazlıkların çok uluslu toplantılarda çözülmesi
D) Demokratik rejimlerin tehlikeye düşmesi
E) Hatay’ın Türkiye sınırları dışında kalması
Soru 51
İsmet İnönü, Lozan Konferansı’na katılan devletlere, barışın yapılması için egemenlik ve hayat hakkımıza saygı duyulması gerektiğini belirtmiştir.
İsmet İnönü bu tutumuyla, Konferans’ta aşağıdakilerden hangisini savunmuştur?
A) Bloklaşma
B) Korumacılık
C) Ulusal eşitlik
D) Kuvvet kullanma
E) Karşılıksız dış yardım alma
Soru 52
“Ulusal egemenlik, demokrasinin vazgeçilmez temel öğelerinden biridir.”
Aşağıdakilerden hangisi, bu ilkeyi uygun bir uygulama olabilir?
A) Milletvekilliği süresinin sınırsız olması
B) Yasama, yürütme ve yargı yetkilerinin tek kişide toplanması
C) Milletvekili sayısının 450’den 150’ye indirilmesi
D) Hükümet yetkilerinin, meclis yetkilerinden üstün olması
E) Reşit olan her vatandaşın oyunu serbestçe kullanması
Soru 53
Deniz Kuvvetlerimizdeki “Büyükamiral” rütbesinin Kara Kuvvetlerimizdeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mareşal
B) Orgeneral
C) Korgeneral
D) Tümgeneral
E) Tuğgeneral
Soru 54
Mustafa Kemal ilk TBMM’ de, “Komutan ne kadar değerli olursa olsun, komuta ettiği birlikler askerlik mesleğinin niteliklerinden yoksunsa hiçbir varlık gösteremez.” demiştir.
Mustafa Kemal, bu sözüyle aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?
A) Silah ve mühimmatın
B) Haberleşme araçlarının
C) Cephe mahallinin
D) Askerlik eğitiminin
E) Sivil savunmanın