Tarih Dersi Tarih Öğretmeni Tarih dersi tarih öğretmeni, tarih öğrencileri ve tarih severlere kaynak tarih sitesi
RÖNESANS’IN ORTAYA ÇIKIŞI VE ETKİLERİ
RÖNESANS (YENİDEN DOĞUŞ)
XV. yüzyıl sonları ile XVI. yüzyılın ilk yarısında antikiteyi kaynak alarak önce İtalya’da başlayan, sonra da Avrupa’ya yayılan bilim, edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki büyük yenilik ve gelişmeyi ifade eden değişimdir.
Rönesans’ın Nedenleri:
1- Matbaanın icadı ile yeni buluş ve düşüncelerin çok sayıda kitap basılarak yayılması
2- Eski döneme ait (ilkçağ Yunan, Hellen, Roma) eserlerin yeniden incelenmesi ve yayılması
3- Coğrafya Keşifleri sonucu Avrupa’da zengin olan, sanat, edebiyat ve bilim adamlarını koruyan bir zümrenin doğması (Mesenler)
4- XV. yy ve XVI. yüzyıllarda birçok yetenekli sanatçı, düşünce ve bilim adamlarının yetişmesi ve bunların etkili çalışmaları
Rönesans’ın Önce İtalya’da Başlamasının Nedenleri:
1- Roma İmparatorluğu’nun kültür ve uygarlık mirasının izlerine sahip olması
2- Yunan ve Hellen uygarlıklarına yakınlığı ve bu uygarlıklarının eserlerinin İtalya’da çok sayıda bulunması
3- Coğrafi konumunun, Akdeniz’de diğer kültür ve uygarlıklarla ilişkiler kurmaya elverişli olması
4- Şehir devletlerinin Akdeniz ticareti sayesinde zenginleşmesi ve sanata, bilim adamına değer veren zümrelerin varlığı
İTALYA’DA RÖNESANS
|
|
İtalya’da Rönesans, önce edebiyat alanında başladı. Bunun etkili bir nedeni de Hümanizmadır. (İnsan ve doğayı konu alan edebiyat akımı). Hümanistler, eski Yunan ve Roma edebiyatlarından etkilenmişlerdi. Dante, Petrark ve Bokaçio hümanizmanın öncüleri olmakla birlikte, daha sonra da Makyavel, Gişarden, Tasso gibi hümanistler, Ortaçağ’ın bilim, edebiyat dili Latince yerine milli dillerini kullanmışlardır. | |||
|
|
XV. ve XVI. yüzyıllarda yetişen sanatçılar, güzel sanatların her dalında, özellikle de mimarlık, resim ve heykeltraşlık dallarında büyük başarı gösterdiler. Başlıca mimarlar, ressamlar: Michelangelo (Mikelanj) Leonardo da Vinci, Rafael Donatello, Giberti ve Mikelanj ünlü heykeltıraşlardır. (Heykellerde din etkisi vardır. İsa, Meryem, Musa heykelleri…) | |||
RÖNESANS’IN AVRUPA ÜLKELERİNE YAYILMASI
İtalya’ya gelen tüccarlar, savaş ve istilalarla gelen kral ve komutanlar, din ve kültür merkezi olması nedeniyle Papa’yı ziyarete gelenler, öğrenciler sayesinde Rönesans, İtalya’dan Avrupa’ya yayılmıştır.
FRANSA’DA RÖNESANS
Kral l. Fransuva’nın öncülüğünde yayıldı. Rable, Ronsard ve Monteyn (Montaigne) ünlü Fransız hümanistlerdir. Piyer Lesko Paris’teki Luvr Sarayını, Jan Bülant, Tuileri Sarayı’nı yapan ünlü mimarlardır.
ALMANYA’DA RÖNESANS
Almanya’da da hümanizm etkisiyle başladı. Luther, Erasmus, Melankton ve Röklen en ünlü hümanistlerdi. Luther, aynı zamanda Reformun öncüsüdür. Dinsel tabloları ile ünlenen Alber Dürer ise önemli ressamlarıdır.
İNGİLTERE’DE RÖNESANS
|
|
Daha çok hümanizm, edebiyat alanında gelişmiştir. En ünlü yazarlarıda Şekspir’dir. |
DİĞER AVRUPA ÜLKELERİNDE RÖNESANS
| İspanya’da Servantes, “Don Kişot” adlı eseriyle ün kazanırken, Meryem resimleri ve dinsel tablolarıyla da Velaskez , Hollanda’da da Rambrant önemli ressamlardı. |
Rönesans’ın Sonuçları:
1- Skolastik felsefe yıkılarak, pozitif düşünce gelişti.
2- Bilim, sanat, araştırma ve deney-gözleme değer veren anlayış gelişti.
3- Bilimsel gelişmeler, teknolojik gelişmeleri de doğurdu.
4- Dinsel inanışlar eleştirildi ve Reform hareketleri doğdu.
5- Avrupa’nın sosyal yaşayış ve ahlak anlayışlarında değişim başladı.
