ORHAN BEY DÖNEMİ (1324/26 -1362)
|
|
Öncelikle Bursa’ya destek olan Orhaneli’yi ele geçirdi ve yardım umudu kalmayan tekfur, Bursa’yı teslim etti (1326). Bursa’yı başkent yapan Orhan Bey, Akça Koca ve Gazi Abdurrahman yönetimindeki kuvvetleri Bizans’ın Anadolu yakasındaki topraklarının fethine görevlendirdi. Kandıra, Karamürsel, Şamandıra ve Aydos’un fetihleriyle Türk kuvvetlerinin İstanbul Boğazı’na yaklaştılar. Bizans’ın Osmanlı tehlikesini yok etmek için açtığı Maltepe (Palekanon – 1329) Savaşı’nı Osmanlılar kazandı. Maltepe zaferinden sonra 1329’da İznik teslim oldu. 1337’de de İzmit fethedildi. |
1345 yılında Karesioğulları Beyliği’ni, iç karışıklıklarından yararlanan Orhan Bey, topraklarına kattı. Bu beyliğin alınması Anadolu Türk Siyasi birliğini kurmada ilk adım sayılır. Osmanlıların ilk deniz gücü, bu beylikten ele geçen donanmadır. Bazı Karesi beylerinin Osmanlı hizmetine girmeleri, bölgeyi iyi tanımalarından dolayı Rumeli’nin fethinde yararlı oldu. Osmanlıların Rumeli’ye geçme imkânını Marmara’nın güney kıyılarına sahip bu beyliğin toprakları sağlamıştır.
Bizans tahtına 1341’de çıkan Kantakuzenos (Kantakuzen) önce tahtını kaybetmemek daha sonra Sırp ve Bulgar saldırılarına karşı Orhan Bey’den yardım istemiş ve aradaki bağları daha da güçlendirmek için kızını Orhan Bey’e verildi. Osmanlıların Rumeli’ye geçişine bu ilişkiler ortam hazırlamıştır. Bizans’a yardım seferleri sırasında Gelibolu’daki Çimpe Kalesi Türklere üs olarak verildi. Çimpe Kalesi Rumeli fetihlerini kolaylaştırmıştır.
Bir süre sonra Orhan Bey’in büyük oğlu Süleyman Paşa komutasında önce Gelibolu, daha sonra da Bolayır, Tekirdağ, Keşan ve Malkara; Karadeniz’e ulaşmak için Burgaz ve Çorlu fethedildi. Süleyman Paşa’nın 1358’de av esnasında ölümü üzerine, Murat Bey Rumeli fetihlerini yürüttü ve Orhan Bey’in 1362’de ölümü üzerine padişah oldu.
Orhan Bey döneminde ayrıca bazı kurumların oluşturulması ile beylik devlete dönüştü. Bunun için ilk düzenli ordu (Yaya ve Müsellemler), ilk divan örgütü kuruldu, ilk vezir atandı, ilk vakıf oluşturuldu, Bursa başkent yapıldı, burada darphane açıldı, İznik’te ilk Osmanlı medresesi açıldı.
