Peçenekler

PEÇENEKLER

Peçenekler, Batı Göktürklerini meydana getiren On-oklar’ın birkaç boyunun birleşmesiyle meydana gelmişlerdi. Peçenekler Seyhun’un aşağı yatağı ve Aral Gölü kıyıları ile bunun kuzeyindeki topraklarda, Göktürklere bağlı olarak yaşıyorlardı. Daha sonra Oğuzlar tarafından sürülen Peçenekler Hazar Denizi’nin kuzeyinde yurt tuttular. Burada bir süre yaşadıktan sonra Oğuzlar ve Hazarların ortak hücumlarına uğradılar (IX. yüzyılın son çeyreği). Yenilen Peçeneklerin büyük bir bölümü İtil’i geçerek Karadeniz’in kuzeyine geldiler.

Kuban nehri boylarında bulunan Macarları buradan göçe mecbur eden Peçenekler Ten ile Turla (Dinyester) ırmakları arasına yerleştiler. Onların işgal ettiği yerler Kiev’in güneyine kadar uzanıyordu. Bu geniş sahada 150 yıl kadar yaşadılar. Peçenekler bu süre içinde Ruslara ağır darbeler indirdiler. Macarlar üzerindeki baskılarını devam ettirerek onların bugünkü yurtlarına gelmelerine neden oldular.

X. yüzyılın sonlarında Peçenekler Uz’lar (Oğuz) tarafından göçe zorlandılar. Bunun sonunda onların bir kısmı Macaristan’a giderken büyük bölümü Balkanlara girdi. Peçenekler Balkanlarda XI. yüzyılın sonlarına kadar önemli bir siyasi kuvvet olarak kaldılar.

Aynı yüzyılın sonlarında Anadolu, Selçukluların eline geçmiştir. Bu sırada Çaka Bey İzmir’i fethederek Çanakkale Boğazı’na kadar uzanan Batı Anadolu topraklarında güçlü bir beylik kurmuştu. O, bilhassa denizde kuvvetli idi ve bu alanda Bizans’a üstünlük kurmuştu. Bizans üç yönden gelen büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalmıştı. Bizans’ın kurnaz imparatoru, Çinlilerin Ortaasya Türklerine oynadığı oyunu Balkanlarda uyguladı. Kıpçak (Kuman) Türklerini Peçenekler üzerine kışkırttı. Meriç Vadisinde Çaka Bey’i beklemekte olan Peçenekler, Kıpçakların saldırısına uğradılar. Sonuç Peçenekler için felaket oldu; büyük bir bölümü yok edildi (1091). Bundan sonra Peçenekler siyasi bir kuvvet olmaktan çıktılar, bir süre sonra Balkanlarda eriyip gittiler.

Peçenekler, oymaklar birliği halinde yaşamışlar ve bir devlet kuramamışlardır. Karadeniz’in kuzeyinden sürdükleri Macarları Orta Avrupa’ya gelinceye kadar takip etmişlerdir. Böylece Macarların bugünkü topraklarında bir devlet kurmalarına sebep olmakla tarihi bir rol oynamışlardır. Onlardan bir kol 24 Oğuz boyu arasında yer almış ve Anadolu’ya da gelmiştir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.