OSMANLI DEVLETİ’NDE XVII. YÜZYIL (DURAKLAMA DÖNEMİ) SİYASİ OLAYLARI ŞEMASI
TARİH |
OLAY |
DEVLET | PADİŞAH | SEBEPLERİ | SONUÇ | ÖZELLİKLERİ |
YORUM |
1590 |
Ferhat Paşa (İstanbul ) Ant. |
İran |
III. Murat |
Osmanlının İran’ın taht kavgasından faydalanmak istemesi (Kafkasya’ya hakim olma mücadelesi) |
Galip |
Gürcistan, Azerbaycan, Lehistan, Dağıstan Osmanlılarda kalacak | Osmanlı doğuda en geniş sınırlara ulaştı. |
1611 |
Nasuh Paşa Ant. |
İran |
I.Ahmet |
Osmanlı Avusturya Savaşlarından ve Celali isy. faydalanarak kaybettiği yerleri geri almak istemesi |
Mağlup |
Ferhat Paşa Ant. ile aldığı yerleri geri verecek, İran her yıl200 deve yükü (Sonra 100 oldu) ipek vergi verecek. | |
1618 |
Serav Ant. |
İran |
II.Osman (Genç) |
İran’ın Nasuh Paşa Ant. Uymaması
(ipek vergisini vermemesi) |
Galip |
İran 100 deve yükü ipek vergi verecek | Sarayda kadınların etkisinin arttığının bir göstergesidir. |
1639 |
Kasr-ı Şirin Ant. |
İran |
IV.Murat |
İran’ın hile ile Bağdat’ı alması (1624) |
Galip |
Bağdat ve Musul Osmanlılara verilecek. Azerbaycan, Revan İran’a verilecek. Zağros Dağlan sınır olacak. | Bugünkü Türkiye – İran sınırı hemen hemen çizildi. Duraklama dönemi İran Savaşları sona erdi. |
1645
1649 |
Girit Kuşatması |
Venedik |
I.İbrahim IV. Mehmet Fazıl Ahmet Paşa |
Girit’in korsan yatağı olması Venediklilerin Doğu Akdeniz ve Kuzey Afrika’yı tehdit etmesi |
Çok Zor Galip |
Akdeniz Türk gölü olma özelliğini korudu | Kuşatmanın uzun sürmesi denizciliğin geri kaldığını gösterir. Bundan sonra donanma ihmal edildi |
1621 |
Hotin Seferi ve Ant |
Lehistan |
II.Osman (Genç) |
Lehistan’ın Eflak-Boğdan’ın iç işlerine karışması |
Galip |
Lehistan Osmanlı üstünlüğünü kabul etti. | |
1672 |
Bucaş Ant. |
Lehistan |
IV.Mehmet (Avcı) Fazıl Ahmet Paşa |
Lehistan’ın Osmanlı hakimiyetindeki Ukrayna Kazaklarına saldırması | Galip | Podolya arazisi Osmanlılara verilecek | Osmanlı son kez bu anlaşma ile topraklarına toprak katmıştır. Osmanlı Batıda en geniş sınırlara ulaştı. |
1606 |
Zitvatoruk Ant. |
Avusturya |
III. Mehmet |
Bosna Beylerbeyi’nin öldürülmesi |
Galip |
Celali isy. ve İran ile savaş yüzünden imzalandı Avusturya Kralı=Osmanlı Padişahı E.E.K. Osm. kalacak. | Osmanlı’nın Avusturya üstündeki siyasi üstünlüğü sona erdi. Orta Avrupa’daki Osmanlı üstünlüğü sona erdi. |
1664 |
Vasvar Ant. |
Avusturya |
IV.Mehmet |
Erdel Beyliği yüzünden | Galip | Erdel Beyliği, Uyvar ve Novigrat Osmanlı’da kalacak | Avusturya’dan son kez toprak ve savaş tazminatı alınmıştır. |
1681 |
Bahçesaray Ant. Şehrin Seferi |
Rusya |
IV.Mehmet |
Ukrayna Kazakları’nın yöneticisinin Rusya’ya sığınması |
Galip |
Rusya Kırım Hanlığı’na vergi ödemeyi kabul etmiştir. | |
1683 |
II.Viyana bozgunu |
Avusturya |
IV.Mehmet Merzifonlu |
Macar halkının yardım istemesi |
Hüsran Mağlup |
Kutsal Bağlaşma kuruldu (Avusturya-Lehistan, Venedik-Rusya-Malta) Osm. hızla toprak kaybetmeye başladı. | Artık Osmanlı Devleti Avrupa’ya karşı savunmaya çekilecektir. Bu süreç Sakarya Savaşı’na kadar devam etti. |
1699 |
Karlofça Ant. |
Avusturya Lehistan Venedik |
II.Mustafa Amcazade Hüseyin |
Aşiyana bozgunu. Kutsal ittifak savaşları | Mağlup | Osmanlı Devleti her cephede hızla toprak kaybetmeye başladı | Bu anlaşma ile Osmanlı Devleti ilk defa bir anlaşma ile büyük çapta toprak kayıplarına uğramıştır. |
1700 |
İstanbul Ant. |
Rusya |
II.Mustafa |
Rusya’nın daha fazla imtiyaz koparmak istemesi II. Viyana bozgunu. Kutsal ittifak savaşları |
Mağlup |
Ruslar Azak Kalesini aldı. İstanbul’da elçi bulundurma hakkı.Kudüs’ü serbestçe ziyaret hakkı,Karadeniz’e inme imkanı | Osmanlı Devleti ilk kez Rusya’ya toprak ve ayrıcalık vermiştir. |