II. MEŞRUTİYET (23 Temmuz 1908)

İlan Sebebi:

• 1908 Reval görüşmeleri ve dış baskılar
• İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Selanik’i kaybetme korkusu,
• Makedonya’daki subayların idareye karşı olan  güvensizlikleri sonucu çıkan ayaklanmalar

*İttihat ve Terakki Cemiyetine mensup subaylar Makedonya’da isyan ederek “hürriyet”in ilan edilmesini istediler. Selanik başta olmak üzere Makedonya’daki birkaç şehirde “hürriyet” ilan edildi. Bu baskılar karşısında II. Abdülhamit Anayasayı yürürlüğe koydu.

*Yürürlüğe konulan Anayasada şu değişiklikler yapıldı:

—Padişahın sürgün yetkisi ile meclisi açma-kapama

yetkisi kaldırıldı.

—Hükümet, Meclise karşı sorumlu tutuldu.

—Antlaşmaların yürürlüğe girebilmesi için Meclisin  onaylaması şartı getirildi.

—Hükümet üyelerini seçme yetkisi Sadrazama verildi.

—Bireylere dernek kurma hakkı verildi.

—Sansür kaldırıldı. 

31 MART VAKASI (13   Nisan 1909)

*Hürriyeti korumak üzere İstanbul’a  getirilen askerler, bir süre sonra “şeriat isteriz” diyerek ayaklandılar. Halktan destek alan  bu isyancıları, Selanik’ten getirilen “Hareket Ordusu” dağıttı. İsyan bastırıldı. Rejim için  ve dolayısıyla rejimi savunan İttihat ve Terakki Cemiyeti için önemli bir tehlike oluşturan bu irticai faaliyet önlenmiş oldu.

İsyanın bastırılmasından sonra II. Abdülhamit  tahttan indirildi. Yerine V. Mehmet Reşat tahta çıkarıldı. 

II.MEŞRUTİYET DEVRİ ISLAHATLARI

• Kanuni Esasi yürürlüğe konularak halkın yönetime katılması sağlandı.
• Siyasi partiler kuruldu.
• Kızlar için Darülfünun (üniversite)kuruldu.
• İslam eserleri müzesi kuruldu.
• Türkçülük ve Türkçecilik ile milli edebiyat akımı gelişti.
• 1913 yılında Kiliseler Kanunu çıkarıldı.
• Aile Hukuku kararnamesi yayınlandı. (ancak bir süre sonra yürürlükten kaldırıldı.)
• Ticarette önemli bir yeri olan Loncalar 1912 yılında kaldırıldı. Bunların yerini 1860 yılından beri faaliyet gösteren şirketler aldı.
• Sanayi alanında (çini,cam,deri, pamuk, halı, kumaş ve kağıt) fabrikalar kuruldu.

 

OSMANLI- ALMAN YAKINLAŞMASININ SEBEPLERİ:

• Berlin Antlaşmasında İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti aleyhinde tutum sergilemeleri  ve topraklarını işgal etmeleri, bu devletlere güvenilmeyeceğini gösteriyordu. Berlin Antlaşması ile Osmanlı Devletine yakınlık gösteren Almanya, İngiltere, Fransa ve Rusya karşısında dostumuz olmaya başladı. Almanya da Ortadoğu’ya uzanabilmek için  Osmanlı Devletine yardım eder gözüküyordu. Osmanlı  Devletindeki İngiliz, Fransız uzmanların yerini Alman uzmanlar almaya başladı. Osmanlı-Alman yakınlaşması İngiltere’yi telaşlandırdı. Osmanlı Devletini korumaya yönelik geleneksel politikasını değiştiren İngiltere 1908 Reval görüşmeleri ile Rusları Balkanlar ve Boğazlar üzerinde serbest bıraktı.